Romowie. Wielu z nas myśli, że ich zna, ale czy tak jest naprawdę? Odpowiedź jest prosta. Nie. Nie zna ich.

Od niepamiętnych czasów Romowie są obecni wśród nas. Przez wiele lat wiedli koczowniczy tryb życia, trudnili się przydatnymi rzemiosłami, zyskali szacunek tych, dla których wykonywali swoje usługi, a zarazem byli niechcianą częścią społeczeństwa, a na ich temat krążyły różne, często niepochlebne opinie. Opinie te z czasem utarły się i stały się stereotypami, funkcjonującymi do dziś w świadomości wielu osób.

Kim są Romowie? Jakie jest ich życie, kultura, zwyczaje? Co, tak naprawdę, wiedzą o nich ludzie? Częściową odpowiedzią na te pytania jest „Cygan” – niesamowity film słowackiego reżysera Martina Sulíka – który powinien obejrzeć każdy, kto chce zobaczyć Roma w wielu perspektywach i z wielu perspektyw.

Adam (Jan Mizigar), mimo młodego wieku, zawsze wiedział, że najważniejszym priorytetem będzie dla niego podążanie śladami zmarłego ojca, który był dla niego autorytetem. Chłopak pragnął sam w uczciwy sposób zapracować na swoje szczęście.

W domu Adamowi nie było mu łatwo. Zagoniona matka nie była dla niego wsparciem, a życiowa filozofia ojczyma, który chciał wychować Adama na „prawdziwego Roma”, wymagając od niego całkowitego posłuszeństwa, nie przemawiała do niego. Działania ojczyma, jego nieuczciwość i kombinatorstwo, były sprzeczne z filozofią życiową chłopaka. Od najmłodszych lat chłopiec zmagał się z wieloma trudnościami, które stawiało mu życie. Śmierć ojca, bieda, poniżanie go przez ojczyma, brak akceptacji dla jego chęci wyrwania się z matni – to wszystko wpłynęło na jego psychikę i zachowanie. Dodatkowo, zakochany w pięknej Cygance, doznał rozczarowania, gdy ta musiała opuścić osadę. Jego ukochana Julka (Martina Kotlarova) spełniła wolę rodziny w momencie, gdy została sprzedana swojemu nowemu małżonkowi i razem z nim wyjechała.

Chłopcu pomaga duch ojca, który objawia mu się, gdy ten przeżywa najtrudniejsze chwile i gdy czuje się osamotniony. Jest dla niego przewodnikiem i mentorem prowadzącym go przez trudne chwile.

Do walki ze złem motywował Adama także zaprzyjaźniony ksiądz Michalko (Atilla Mokos), który troszczył się o niego i chciał, by chłopiec wyrósł na dobrego i uczynnego człowieka. Był dla niego prawdziwą podporą. Zaszczepił w nim pasję, którą wspólnie z innymi romskimi dziećmi starali się rozwijać w wolnym czasie. Adam w jego osobie widział najbliższego przyjaciela. Jednakże nie miał on szans w walce z machiną zła funkcjonującą na co dzień w wiosce romskiej.

Pomocną dłoń wyciąga do chłopca również reporterka zajmująca się dokumentowaniem muzyki i kultury romskiej, która pewnego dnia wraz z ekipą trafia do osady Romów. Adam, jako chłopiec z marzeniami i ambicjami, zaciekawia ją swoją osobą. Kobieta wspiera go finansowo, oferuje mu swoją pomoc. Jednak, czy można powierzyć się komuś, kto wywodzi się z ludzi, których od tylu lat darzyło się nieufnością?

Ten niezwykły dramat psychologiczny trzyma w napięciu do ostatniej, rozstrzygającej sceny.

Konflikt pokoleń, walka dobra ze złem, upadki i wzloty, marzenia i ich utrata… Jest to film z pewnością wart obejrzenia.