Poznajemy świat z żółwikiem Sammy
Dorota Gołębiowska
Centralny Gabinet Edukacji Filmowej w Pałacu Młodzieży im. Juliana Tuwima w Łodzi
Cele lekcji
Podczas zajęć uczeń:
- doskonali umiejętność świadomego odbioru dzieła filmowego
- wyraża przeżycia związane z filmem, posługując się poprawnie zbudowanymi zdaniami
- bogaci swoje słownictwo opisujące i charakteryzujące bohaterów
- rozwija wyobraźnię
- poznaje zasady postępowania, mającego na celu ochronę środowiska naturalnego
Czas pracy2 godziny lekcyjne (plus zajęcia plastyczne) Środki dydaktyczne
|
Formy pracy
Metody pracy
|
Przebieg lekcji
Zajęcia w dużej części będą prowadzone metodą dramy, dlatego warto odpowiednio przygotować salę lekcyjną: ławki należy ustawić przy ścianach, krzesła powinny być ustawione w okrąg. Na podłodze można położyć niebieską tkaninę lub folię, kojarzącą się z wodą oceanu. Warto również z kartonu wyciąć kształty kontynentów i ułożyć je we właściwych miejscach tak, aby utworzyły wielką mapę świata. Będzie to obszar podróży w wyobraźni, jaką odbędą uczniowie podczas zajęć. Atmosferę podróży morskiej na pewno pomogą zbudować różne rekwizyty związane z żeglarstwem oraz plakaty do filmu (dostępne na www.filmweb.pl, załącznik nr 1). Przed zajęciami uczniowie powinni obejrzeć film „Żółwik Sammy: W 50 lat dookoła świata”, najlepiej 3D.
Przed projekcją nauczyciel prosi dzieci, aby:
- Zwróciły uwagę i zapamiętały miejsca, jakie odwiedził Sammy.
- Zapamiętały, jakie zwierzęta morskie występują w filmie.
- Zwróciły uwagę na źródło niebezpieczeństw, w których znalazł się bohater.
Nauczyciel pyta uczniów o wrażenia po obejrzeniu filmu. Dzieci spontanicznie dzielą się swoimi odczuciami i przeżyciami.
Następnie nauczyciel pyta, kto pamięta pełny tytuł filmu oraz o to, czy budzi on u uczniów jakieś skojarzenia.
Tytuł filmu nawiązuje do powieści Julusza Verne’a „W osiemdziesiąt dni dookoła świata”, którą uczniowie zapewne znają, np. z animowanego serialu telewizyjnego „Dookoła świata z Willy Foggiem”. Do utworu Verne’a nawiązuje również polski serial animowany „Wielka podróż Bolka i Lolka”, w którym bohaterowie, chcąc wypełnić testament wielkiego podróżnika Fileasa Fogga, wyruszają w podróż dookoła świata.
Nauczyciel wyjaśnia, że podczas zajęć uczniowie odbędą w wyobraźni podróż dookoła świata śladem wędrówek i przygód żółwika Sammy.
Aby zbudować odpowiedni nastrój i pobudzić wyobraźnię dzieci, nauczyciel prosi, aby uczestnicy zajęć zamknęli oczy i włącza muzykę relaksacyjną z odgłosami morskimi, a następnie, za pomocą krótkiego wstępu, kieruje wyobraźnię uczniów ku kalifornijskiej plaży, na której urodził się Sammy.
Następny etap zajęć poświęcony będzie odtworzeniu przebiegu wydarzeń w filmie. W tym celu nauczyciel prosi, aby każdy uczeń przypomniał sobie jakieś wydarzenie z filmu. Następnie, uczniowie siedząc w okręgu, wymieniają „swoje” wydarzenia. Nauczyciel prosi, aby zapamiętali „swoje” wydarzenie, ale także uważnie słuchali, jakie wydarzenia są wymieniane, ponieważ, nie mogą się one pojawić w wypowiedziach kolejnych osób. Ważne, aby wypowiedziało się każde dziecko. Następnie uczniowie ustawiają się tak, aby wymienione przez kolejne osoby wydarzenia oddawały chronologiczny przebieg wydarzeń w filmie. Podczas rekonstrukcji zdarzeń nauczyciel zwraca uwagę na miejsca, w których rozgrywają się wydarzenia (np. kalifornijska plaża, Ocean Atlantycki, Wielka Rafa Koralowa u Wybrzeży Australii, Antarktyda itd.)
W kolejnej części nauczyciel prosi, aby uczniowie pomyśleli o jednym z miejsc, które odwiedził Sammy, następnie rozdaje kartki A4 oraz kolorowe pisaki i prosi uczniów, aby narysowali „swoje” miejsce. Gdy prace uczniów są już gotowe, nauczyciel prosi każdego po kolei, aby:
- pokazał pozostałym swój rysunek,
- wyjaśnił, co przedstawia,
- uzasadnił wybór konkretnego miejsca,
- położył rysunek w odpowiednim miejscu na klasowej „mapie świata”.
W ten sposób uczniowie odtwarzają przestrzeń, w której rozgrywają się wydarzenia w filmie.
Utworzoną za pomocą rysunków przestrzeń, uczniowie „zaludnią” postaciami z filmu. Nauczyciel prosi, aby dzieci przypomniały sobie bohaterów filmu, zwracając uwagę na to, do jakiego gatunku zwierząt należą. Uczniowie, metodą „burzy mózgów”, przypominają postacie. Nauczyciel wypisuje ich imiona na tablicy (żółwie: Sammy, Karola, Jasiek, Rita, Irena, kot Francois, kobieta Flora, ośmiornica Tim itd.). Uczniowie dobierają się w pary: jeden uczeń wciela się w rolę rzeźbiarza, drugi zaś w tworzywo, z którego rzeźbiarz uformuje jednego z bohaterów filmu. Nauczyciel wyjaśnia, że zadaniem drugiego ucznia będzie wcielenie się w wyrzeźbioną postać. Kiedy „rzeźby” są już gotowe, nauczyciel podchodzi do kolejnych „dzieł” i dotknięciem ręki ożywia postać. Następnie zadaje pytania:
- Kim jesteś?
- Co robisz?
- Dlaczego to robisz?
Uczniowie starają się pełnymi zdaniami odpowiedzieć na pytania. W ten sposób uświadamiają sobie miejsce poszczególnych bohaterów w świecie oraz motywacje ich działania.
Kolejna część zajęć poświęcona jest próbie charakterystyki tytułowego bohatera. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 5-osobowe, a następnie rozdaje poszczególnym grupom wydruk z kadrem z filmu, przedstawiającym Sammy’ego (załącznik nr 2). Zadaniem uczniów będzie wypisanie cech wyglądu bohatera (po lewej stronie zdjęcia) oraz cech charakteru (po prawej stronie zdjęcia). Następnie reprezentanci grupy, wykorzystując zgromadzone słownictwo, prezentują krótką charakterystykę głównego bohatera filmu.
Uwaga: to ćwiczenie, ze względu na stopień trudności, kierowane jest do starszych uczniów, można je także pominąć.
Ostatnia część zajęć ma na celu zwrócenie uwagi uczniów na ekologiczne przesłanie filmu. Nauczyciel pyta, które niebezpieczne wydarzenia z życia żółwika spowodowane były przez człowieka. Uczniowie wymieniają te wydarzenia, a nauczyciel zapisuje je na tablicy:
- Sammy uwięziony w torbie foliowej,
- niebezpieczeństwo spowodowane zanieczyszczeniem oceanu ropą naftową pochodzącą z wraku statku,
- żółwiki uciekające przed silnikami okrętów
- kłusownicy polujący na wieloryby
W tej części zajęć warto przypomnieć wybrane kadry z filmu (załącznik nr 3).
Nauczyciel prosi uczniów, aby wymienili inne działania człowieka, które negatywnie wpływają na środowisko naturalne. Następnie prowadzący pyta, w jaki sposób najmłodsi mogą dbać o środowisko naturalne. Uczniowie, pracując wspólnie z nauczycielem, układają listę zaleceń dla młodych ekologów, np.:
- Segreguj śmieci.
- Wyłączaj światło, jeśli nikogo nie ma w pomieszczeniu.
- Używaj kubeczka do mycia zębów, zakręcaj kran, aby woda nie płynęła bezużytecznie.
- Kąp się pod prysznicem.
- Nie używaj toreb jednorazowych.
- Sprzątaj po sobie śmieci.
- Nie hałasuj i nie płosz zwierząt w lesie.
- Dbaj, aby nie doszło do zaprószenia ognia.
- Nie niszcz roślin.
- (uczniowie dopisują inne zalecenia, które mogą realizować najmłodsi)
Kontynuację lekcji mogą stanowić zajęcia plastyczne, podczas których uczniowie przygotują dla swoich bliskich prezent w postaci bawełnianej torby ekologicznej, którą ozdobią rysunkami bohaterów filmu „Żółwik Sammy”. Niezbędne do tego ćwiczenia będą farby do tkanin oraz gładkie, bawełniane torby, a także żelazko (do utrwalania farb).
Praca domowa
Przygotuj ciekawy, kolorowy plakat, na którym żółwik Sammy będzie zachęcał dzieci do dbania o środowisko naturalne. Możesz wykorzystać kadry z filmu, dostępne na stronie internetowej www.stopklatka.pl.
Załączniki
Załącznik nr 1
źródło: www.filmweb.pl
Załącznik nr 2
źródło: www.stopklatka.pl
Załącznik nr 3
źródło: www.stopklatka.pl