Wizyta (1974)

Reż. Marcel Łoziński

Anna Ryłek

Docelowa grupa odbiorców (etap edukacji): uczniowie szkół ponadgimnazjalnych/ponadpodstawowych. Nazwy przedmiotów (zajęć), na których można wykorzystać film: godzina wychowawcza, język polski, zajęcia humanistyczne (koło filmoznawcze, dziennikarskie), etyka.

Opis filmu:

Niezamężna kobieta opiekuje się starszą matką i utrzymuje się z gospodarstwa rolnego, które prowadzi sama. Ponieważ nie jest widywana na wiejskich zabawach ani nie szuka towarzystwa, a w ramach rozrywki woli odwiedzać teatr, czytać książki i korespondować z intelektualistami, uważana jest za miejscowego cudaka. Łoziński prezentuje nie tylko „ciekawą medialnie” postać, ale traktuje swój film jako dokument o samych mediach, moralności dziennikarskiej. Film powstał z inspiracji wywiadem, którego udzieliła telewizji Urszula Flis, jego bohaterka. Reżyser sam tak mówi o Wizycie:

„Wizyta jest filmem autotematycznym, o nas samych, filmowcach, dziennikarzach. O tym, jak łatwo wejść z butami do duszy człowieka, wypatroszyć go, naznaczyć na całe życie, a potem zostawić, wyjechać i robić następne filmy”.

Informacje o autorze filmu:

Marcel Łoziński (ur. 1940) jest reżyserem filmowym i dokumentalistą. Urodził się w Paryżu. Jest absolwentem PWSFTviT w Łodzi, twórcą wielokrotnie nagradzanych filmów dokumentalnych, wśród których znaleźć można: Jak żyć (1977), 89 mm od Europy (1993), Wszystko może się przytrafić z 1995 r. (w 2016 r. obraz ten wygrał w internetowym plebiscycie publiczności na najlepszy w historii polski film dokumentalny), Żeby nie bolało (1998), Tonia i jej dzieci  (2011). Jego film 89 mm od Europy otrzymał, w kategorii najlepszy film krótkometrażowy, nominację do Oscara w 1994 roku. Marcel Łoziński jest Członkiem Amerykańskiej Akademii Filmowej AMPAS oraz Europejskiej Akademii Filmowej EFA. Wykłada w Mistrzowskiej Szkole Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy. Jego synem jest Paweł Łoziński – również znakomity dokumentalista.

Propozycje wykorzystania filmu podczas zajęć:

Film może być wykorzystany jako materiał pomocniczy na lekcjach wychowawczych, języka polskiego, etyki, koła filmowego, zajęć dziennikarskich.

Tematy/pytania do dyskusji:

  1. Odmienność, inność, indywidualizm – szansa czy przekleństwo? Rozważania wokół postawy bohaterki filmu.
  2. Wariatka czy feministka? Spojrzenie na Urszulę Flis kiedyś i dziś. Podobieństwa/ różnice – czym są uwarunkowane?
  3. Wybory życiowe i ich motywacje.
  4. Z prądem czy pod prąd? Jak żyć? Tak jak się chce, czy żeby się innym podobało?
  5. Cena indywidualizmu i odmienności.
  6. Co to znaczy być spełnionym w życiu?
  7. Moralność mediów. Sposób uprawiania zawodu dziennikarza.
  8. Pomagać? Ale jak? Sposoby reagowania na dostrzeganą wokół nas inność, niestereotypowość. Kiedy pomoc jest niezbędna, a kiedy bywa niepotrzebną ingerencją w świat drugiego człowieka?
  9. Autotematyzm w tekstach kultury.

Proponowane metody pracy:

  1. Drzewko decyzyjne przy realizacji tematów nr 4 i 5. Uczniowie zastanawiają się, jakie cele i wartości osiągnęłaby bohaterka filmu, żyjąc zgodnie z oczekiwaniami mieszkańców wsi. Co by straciła? Co zyskuje, żyjąc po swojemu? Na jakie problemy jest narażona?
  2. Dyskusja przy realizacji tematów nr 1, 2, 8.
  3. Piramida priorytetów przy realizacji tematu nr 3.
  4. Przy wyborze tematu nr 6 można poprosić uczniów o przeprowadzenie dokładniejszej analizy sceny rozmowy Urszuli i dziennikarki na temat spełnienia w życiu. Uczniowie zastanawiają się, którą z kobiet uważają za osobę spełnioną/ niespełnioną i dlaczego. Mogą rozważyć warunki, okoliczności owego „spełnienia”, zapisując je na jednej stronie kartki wg wzoru:
    CEL/ CELE: …..………………………………………………………………………,
    WARUNKI, OKOLICZNOŚCI: OBIEKTYWNE: …………………….……,
    ZALEŻNE OD OSOBY: ……………………………………………………….…..
    Na odwrocie kartki piszą swoje cele – krótkoterminowe i dalekosiężne. Przewidują, jakie warunki obiektywne i subiektywne pomogą im w ich osiągnięciu, a jakie mogą im przeszkodzić.
  5. Temat 7. dla młodzieży zainteresowanej dziennikarstwem. Próba oceny stylu uprawiania dziennikarstwa pokazanego na filmie (wywiady z mieszkańcami wsi, samą bohaterką, jej matką). Czy dziennikarka jest obiektywna? Co chce osiągnąć? Do czego stara się przekonać Urszulę? Kiedy i dlaczego bohaterka ujawnia swoje uczucia? Jak inaczej można by podejść do tematu?
    Uczniowie proponują inne pytania, inny sposób  fotografowania i całej realizacji wywiadu/ reportażu. Można zachęcić uczniów do samodzielnego obejrzenia filmu Żeby nie bolało nakręconego przez M. Łozińskiego po 23 latach z tą samą bohaterką, a potem porozmawiać o technice i metodzie realizacji dokumentu.
tytuł: Wizyta
gatunek: krótkometrażowy, dokument
reżyseria: Marcel Łoziński
zdjęcia: Jacek Petrycki
produkcja: Polska
rok prod.: 1974
czas trwania: 15’04”
dostępność filmu z legalnych źródeł: Wizyta
Wróć do wyszukiwania