Strażnicy marzeń (2012)
Jadwiga Mostowska
Reż. Peter Ramsey
Krótka informacja o filmie
„Strażnicy marzeń” to kolejny film animowany studia DreamWorks Animation. Święty Mikołaj, Zając Wielkanocny, Zębowa Wróżka, Piaskowy Ludek oraz niepokorny outsider Jack Mróz jako Strażnicy marzeń jednoczą siły w walce przeciw złemu Mrokowi, który chce przejąć władzę nad światem, pozbawić dzieci słodkich snów, wspaniałych marzeń i radosnych wspomnień oraz zniszczyć ich wiarę w to, co magiczne i niezwykłe.
„Strażnicy marzeń” to również opowieść o przyjaźni oraz lojalności, o sile, jaka tkwi we współdziałaniu, a także o poszukiwaniu swojego miejsca i roli w świecie, o dorastaniu do odpowiedzialności. Film nawiązuje do znanych dzieciom baśni i opowieści mających swoje podłoże w europejskim folklorze, jak również do tradycji oraz symboliki świątecznej (Boże Narodzenie, Wielkanoc). Nauczyciele znajdą tu obszerny materiał do przeprowadzenia zajęć z dziećmi z klas I-III.
Związki z podstawą programową
Edukacja wczesnoszkolna
Edukacja polonistyczna
Wspomaganie rozwoju umysłowego w zakresie wypowiadania się. Dbałość o kulturę języka. Początkowa nauka czytania i pisania. Kształtowanie umiejętności wypowiadania się w małych formach teatralnych.
Uczeń kończący klasę I:
w zakresie umiejętności społecznych warunkujących porozumiewanie się i kulturę języka:
- obdarza uwagą dzieci i dorosłych, słucha ich wypowiedzi i chce zrozumieć, co przekazują; komunikuje w jasny sposób swoje spostrzeżenia, potrzeby, odczucia;
- w kulturalny sposób zwraca się do rozmówcy, mówi na temat, zadaje pytania i odpowiada na pytania innych osób, dostosowuje ton głosu do sytuacji, np. nie mówi zbyt głośno
- uczestniczy w rozmowie na tematy związane z życiem rodzinnym i szkolnym, także inspirowane literaturą.
w zakresie umiejętności czytania i pisania:
- rozumie sens kodowania oraz dekodowania informacji; odczytuje uproszczone rysunki, piktogramy, znaki informacyjne i napisy;
- interesuje się książką i czytaniem; słucha w skupieniu czytanych utworów (np. baśni, opowiadań, wierszy), w miarę swoich możliwości czyta lektury wskazane przez nauczyciela.
w zakresie umiejętności wypowiadania się w małych formach teatralnych:
- uczestniczy w zabawie teatralnej, ilustruje mimiką, gestem, ruchem zachowania bohatera literackiego lub wymyślonego,
- rozumie umowne znaczenie rekwizytu i umie posłużyć się nim w odgrywanej scence.
Uczeń kończący klasę III:
korzysta z informacji:
- uważnie słucha wypowiedzi i korzysta z przekazywanych informacji;
- czyta i rozumie teksty przeznaczone dla dzieci na I etapie edukacyjnym i wyciąga z nich wnioski;
- wyszukuje w tekście potrzebne informacje i w miarę możliwości korzysta ze słowników i encyklopedii przeznaczonych dla dzieci na I etapie edukacyjnym.
analizuje i interpretuje teksty kultury:
- przejawia wrażliwość estetyczną, rozszerza zasób słownictwa poprzez kontakt z dziełami literackimi;
- w tekście literackim zaznacza wybrane fragmenty, określa czas i miejsce akcji, wskazuje głównych bohaterów;
- ma potrzebę kontaktu z literaturą i sztuką dla dzieci, czyta wybrane przez siebie i wskazane przez nauczyciela książki, wypowiada się na ich temat.
tworzy wypowiedzi:
- uczestniczy w rozmowach: zadaje pytania, udziela odpowiedzi i prezentuje własne zdanie; poszerza zakres słownictwa i struktur składniowych.
Język obcy nowożytny (angielski)
Wspomaganie dzieci w porozumiewaniu się z osobami, które mówią innym językiem.
Uczeń kończący klasę I:
- nazywa obiekty w najbliższym otoczeniu;
- recytuje wierszyki i rymowanki, śpiewa piosenki z repertuaru dziecięcego;
- rozumie sens opowiedzianych historyjek, gdy są wspierane obrazkami, gestami, przedmiotami.
Uczeń kończący klasę III:
- wie, że ludzie posługują się różnymi językami i aby się z nimi porozumieć, trzeba nauczyć się ich języka (motywacja do nauki języka obcego);
- rozumie wypowiedzi ze słuchu:
a) rozróżnia znaczenie wyrazów o podobnym brzmieniu,
b) rozpoznaje zwroty stosowane na co dzień i potrafi się nimi posługiwać,
c) rozumie ogólny sens krótkich opowiadań i baśni przedstawianych także za pomocą obrazów, gestów,
d) rozumie sens prostych dialogów w historyjkach obrazkowych (także w nagraniach audio i video);
- czyta ze zrozumieniem wyrazy i proste zdania;
- zadaje pytania i udziela odpowiedzi w ramach wyuczonych zwrotów, recytuje wiersze, rymowanki i śpiewa piosenki, nazywa obiekty z otoczenia i opisuje je, bierze udział w mini przedstawieniach teatralnych;
- w nauce języka obcego nowożytnego potrafi korzystać ze słowników obrazkowych, książeczek, środków multimedialnych;
- współpracuje z rówieśnikami w trakcie nauki.
Edukacja plastyczna
Wyrażanie własnych myśli i uczuć w różnorodnych formach plastycznych. Przygotowanie do korzystania z medialnych środków przekazu.
Uczeń kończący klasę I:
- wypowiada się w wybranych technikach plastycznych na płaszczyźnie i w przestrzeni; posługuje się takimi środkami wyrazu plastycznego, jak: kształt, barwa, faktura;
- ilustruje sceny i sytuacje (realne i fantastyczne) inspirowane wyobraźnią, baśnią, opowiadaniem, muzyką; korzysta z narzędzi multimedialnych;
- wykonuje proste rekwizyty (np. lalkę, pacynkę) i wykorzystuje je w małych formach teatralnych; tworzy przedmioty charakterystyczne dla sztuki ludowej regionu, w którym mieszka.
Uczeń kończący klasę III:
w zakresie percepcji sztuki:
- korzysta z przekazów medialnych; stosuje ich wytwory w swojej działalności twórczej (zgodnie z elementarną wiedzą o prawach autora).
w zakresie ekspresji przez sztukę:
- podejmuje działalność twórczą, posługując się takimi środkami wyrazu plastycznego jak: kształt, barwa, faktura w kompozycji na płaszczyźnie i w przestrzeni (stosując określone materiały, narzędzia i techniki plastyczne).
w zakresie recepcji sztuki:
- rozróżnia takie dziedziny działalności twórczej człowieka jak: architektura, sztuki plastyczne oraz inne określone dyscypliny sztuki (fotografika, film) i przekazy medialne (telewizja, Internet), a także rzemiosło artystyczne i sztukę ludową.
Edukacja społeczna
Wychowanie do zgodnego współdziałania z rówieśnikami i dorosłymi.
Uczeń kończący klasę I:
- potrafi odróżnić, co jest dobre, a co złe w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi; wie, że warto być odważnym, mądrym i pomagać potrzebującym; wie, że nie należy kłamać lub zatajać prawdy;
- współpracuje z innymi w zabawie, w nauce szkolnej i w sytuacjach życiowych; przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej oraz w świecie dorosłych, grzecznie zwraca się do innych w szkole, w domu i na ulicy.
Uczeń kończący klasę III:
- odróżnia dobro od zła, stara się być sprawiedliwym i prawdomównym; nie krzywdzi słabszych i pomaga potrzebującym;
- wie, jak należy zachowywać się w stosunku do dorosłych i rówieśników (formy grzecznościowe); rozumie potrzebę utrzymywania dobrych relacji z sąsiadami w miejscu zamieszkania; jest chętny do pomocy, respektuje prawo innych do pracy i wypoczynku;
- jest tolerancyjny wobec osób innej narodowości, tradycji kulturowej itp.; wie, że wszyscy ludzie mają równe prawa.
Edukacja przyrodnicza
Wychowanie do rozumienia i poszanowania przyrody ożywionej i nieożywionej.
Uczeń kończący klasę I:
w zakresie rozumienia warunków atmosferycznych:
- obserwuje pogodę i prowadzi obrazkowy kalendarz pogody;
- wie, o czym mówi osoba zapowiadająca pogodę w radiu i w telewizji, i stosuje się do podanych informacji o pogodzie, np. ubiera się odpowiednio do pogody;
- nazywa zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla poszczególnych pór roku, podejmuje rozsądne decyzje i nie naraża się na niebezpieczeństwo wynikające z pogody.
Uczeń kończący klasę III:
- wyjaśnia zależność zjawisk przyrody od pór roku;
Zajęcia komputerowe
Uczeń kończący klasę I:
- posługuje się komputerem w podstawowym zakresie: uruchamia program, korzystając z myszy i klawiatury.
Uczeń kończący klasę III:
- umie obsługiwać komputer: posługuje się myszą i klawiaturą;
- posługuje się wybranymi programami i grami edukacyjnymi, rozwijając swoje zainteresowania; korzysta z opcji w programach;
- wyszukuje i korzysta z informacji:
a) przegląda wybrane przez nauczyciela strony internetowe (np. stronę swojej szkoły),
b) dostrzega elementy aktywne na stronie internetowej, nawiguje po stronach w określonym zakresie,
c) odtwarza animacje i prezentacje multimedialne.
Etyka
Przybliżanie dzieciom ważnych wartości etycznych na podstawie baśni, bajek i opowiadań, a także obserwacji życia codziennego.
Uczeń kończący klasę I:
- przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (współpracuje w zabawach i w sytuacjach zadaniowych);
- wie, że nie można dążyć do zaspokojenia swoich pragnień kosztem innych; nie niszczy otoczenia;
- zdaje sobie sprawę z tego, jak ważna jest prawdomówność, stara się przeciwstawiać kłamstwu i obmowie;
- niesie pomoc potrzebującym, także w sytuacjach codziennych.
Uczeń kończący klasę III:
- rozumie, że ludzie mają równe prawa, niezależnie od tego, gdzie się urodzili, jak wyglądają, jaką religię wyznają, jaki mają status materialny; okazuje szacunek osobom starszym;
- zastanawia się nad tym, na co ma wpływ, na czym mu zależy, do czego może dążyć nie krzywdząc innych; stara się nieść pomoc potrzebującym;
- wie, na czym polega prawdomówność i jak ważna jest odwaga przeciwstawiania się kłamstwu i obmowie; potrafi z tej perspektywy oceniać zachowania bohaterów baśni, opowiadań, legend, komiksów;
- starannie dobiera przyjaciół i pielęgnuje przyjaźnie w miarę swoich możliwości.
Rozwój zainteresowań i pożądanych umiejętności uczniów
TAK | NIE | |
Praca z filmem stwarza możliwości rozwoju kompetencji kluczowych uczniów | x | |
Film motywuje uczniów do samodzielnego uczenia się i poznawania | x | |
Film sprzyja rozwojowi wyobraźni uczniów | x | |
Film inspiruje do wykorzystania niestandardowych i oryginalnych metod pracy z uczniami | x | |
Film pozwala zaprojektować cykl zajęć wokół przedstawionego problemu | x | |
Film zawiera sceny przemocy | x | |
Film zawiera sceny erotyczne | x | |
Projekcja filmu musi być poprzedzona zajęciami wprowadzającymi | x | |
Analiza filmu wymaga obecności na zajęciach specjalisty (psychologa, pedagoga, innych) | x |
Pomysły na zajęcia filmowe, proponowane metody pracy z filmem
Zajęcia z edukacji polonistycznej i plastycznej:
Film może być wprowadzeniem w podstawowy obszar zagadnień związanych ze sztuką filmową, z analizą i interpretacją filmów jako tekstów kultury. Na przykład gatunki filmowe: film fantasy, film przygodowy.
Film „Strażnicy marzeń” jest animacją komputerową 3D. Na przykładzie filmu można również wyjaśnić uczniom czym jest animacja i co to jest film animowany oraz omówić techniki animacji (m.in. rysunkowa, lalkowa, wycinankowa, animacja warstwami, plastelinowa, 3D, materiałów sypkich, pikselacja, fotoanimacja, techniki kombinowane). Wprowadzeniem w świat animacji mogą być proste ćwiczenia, na przykład tak lubiana przez najmłodszych zabawa w zeszytowe animacje, polegająca na rysowaniu blisko brzegu zeszytu/notesu prostego obrazka (np. postaci w kolejnych fazach ruchu, gdzie każda kartka to jakby kolejna klatka filmu), a następnie uzyskiwaniu złudzenia ruchu poprzez szybkie przewracanie kartek w zeszycie.
Film i jego bohaterowie – postacie z baśni i folkloru – mogą być bazą dla przeprowadzenia zajęć pt. „Mój ulubiony bohater z baśni i legend”. Na zajęciach edukacji polonistycznej można zaproponować dzieciom, aby przebrały się za swojego ulubionego baśniowego bohatera (znanego im z książki lub filmu) i zaprezentowały go całej klasie (opisały wygląd, wyjaśniły, na czym polega jego niezwykłość, jakie są jego przygody itd.). Na zajęciach plastycznych dzieci mogą narysować swoich ulubionych bohaterów (rysunki mogą mieć różne formy np. ilustracja sceny z baśni/legendy, plakat przedstawiający baśniową postać, komiks prezentujący jej perypetie itp.). Można również zaproponować dzieciom wymyślenie ich własnych, zupełnie nowych fantastycznych postaci, zaprojektowanie ich strojów/rekwizytów, wymyślenie, na czym będzie polegała ich niezwykłość/moc oraz przygody. Takie zadanie dzieci mogą wykonywać także zespołowo, na przykład wspólnie w grupie wymyślić takiego bohatera lub też razem stworzyć grupę/drużynę bohaterów na wzór filmowych Strażników, a następnie zaprezentować ją pozostałym członkom klasy poprzez krótką inscenizację. Praca w grupie będzie sprzyjać integracji oraz współdziałaniu dzieci.
W filmie pojawiają się postacie oraz symbole i tradycje związane z obchodzeniem Świąt (Boże Narodzenie, Wielkanoc). „Strażnicy marzeń” mogą być podstawą realizacji zajęć z edukacji plastycznej, na których dzieci wykonywać będą świąteczne ozdoby i dekoracje charakterystyczne dla regionu, w którym mieszkają.
Zajęcia z języka angielskiego:
Ponieważ w filmie pojawiają się postacie oraz symbole i tradycje związane z obchodzeniem Świąt (Boże Narodzenie, Wielkanoc) oraz motywy związane z pogodą i porami roku, „Strażnicy marzeń” mogą być podstawą realizacji zajęć z języka angielskiego wprowadzających okolicznościowe słownictwo (np. Christmas, Christmas Eve, Christmas tree, Santa Claus, a gift, Easter, Easter egg, Easter bunny etc.), jak również słownictwo związane z porami roku i pogodą (np. winter, spring, cold, frost, snow etc.). Film może być także pretekstem do odbycia lekcji kulturowej – tj. do omówienia tradycji i zwyczajów świątecznych występujących w krajach anglosaskich.
Postacie występujące w filmie, takie jak Jack Mróz oraz Zębowa Wróżka, mające swe korzenie w kulturze anglosaskiej, mogą być również wykorzystane jako punkt wyjścia do omówienia, do dziś popularnych w krajach wywodzących się z tego kręgu kulturowego, baśni i legend. Pomocna w realizacji zajęć może być oficjalna anglojęzyczna strona filmu przeznaczona dla dzieci: http://www.riseoftheguardians.com/ na której znajdują się, między innymi, krótkie charakterystyki poszczególnych postaci.
Edukacja społeczna i etyka:
Film oraz postawy jego bohaterów (Strażników, Mroku, dzieci) mogą być podstawą do rozmowy z uczniami na temat różnorodnych zagadnień z obszaru edukacji społecznej i etyki. Jak odróżnić dobro od zła? Jak pozostać sobą i dążyć do własnych celów jednocześnie nie krzywdząc innych? Co jest podstawą dobrego współdziałania? Jak ważna jest odwaga w obronie tego, co słuszne i dobre?
Uzupełnieniem takich rozmów/pogadanek mogą być różnorodne ćwiczenia/zadania o charakterze wychowawczym (np. uporządkowanie części klasy, szkolnego placu zabaw itp.), pokazujące dzieciom, iż współdziałanie oraz podział obowiązków pozwala wykonać pewne czynności szybciej i łatwiej. Można także zaproponować uczniom szereg zabaw polegających na pracy w grupie i współdziałaniu. W zabawach tych można wykorzystać rekwizyty, na przykład bardzo lubianą przez najmłodsze dzieci chustę animacyjną. Zabawami ćwiczącymi współdziałanie z wykorzystaniem chusty są np. „sztorm” (na chustę wrzucamy lekkie przedmioty np. piłeczki, zabawki – dzieci wachlują chustą, ale podczas wachlowania przedmioty te nie mogą spaść z chusty) oraz ,,bilard” (grupa wachluje chustą, na której jest piłeczka tak, aby piłeczka wpadła do otworu znajdującego się na środku chusty).
Zajęcia z edukacji przyrodniczej:
Film „Strażnicy marzeń” może być podstawą zajęć poświęconych obserwacji pogody oraz zjawisk atmosferycznych charakterystycznych dla danej pory roku. Akcja filmu rozgrywa się w okresie schyłku zimy i początku wiosny, której nadejście zbiega się z okresem Wielkanocny. Jednym z jego kluczowych bohaterów jest Jack Mróz będący personifikacją zimy. W oparciu o film można zatem porozmawiać z uczniami na temat charakterystycznych dla danej pory roku zjawisk atmosferycznych (np. zima – mróz, opady śniegu). Zajęcia takie można urozmaicić poprzez różnorodne ćwiczenia, jak choćby „Ubierz się stosownie do pogody” – wybrane dzieci losują karteczki z opisem pogody (np. jest – 5°C, pada deszcz i wieje wiatr) i z dostępnych rekwizytów/ubiorów muszą skompletować strój odpowiedni dla danych warunków atmosferycznych. Pozostałe dzieci oceniają czy skompletowane stroje są właściwie dobrane.
Zajęcia w pracowni komputerowej:
Uczniowie wchodzą na oficjalną stronę polskiego dystrybutora filmu http://www.straznicymarzen.pl/ Czytają informacje na temat bohaterów „Strażników marzeń”. Następnie wybrani uczniowie prezentują sylwetki poszczególnych postaci. W ten sposób uczniowie ćwiczą umiejętność poruszania się po stronie internetowej, czytania oraz prezentacji informacji zawartych w tekście. Po wykonaniu ćwiczenia uczniowie bawią się przy pomocy dostępnych na stronie materiałów dodatkowych, rozwijając umiejętność posługiwania się sprzętem komputerowym. Obszerniejsze materiały (gry, zabawy interaktywne) dostępne są na oficjalnej, anglojęzycznej stronie filmu: http://www.riseoftheguardians.com/ Uczniowie mogą z niej skorzystać przy pomocy nauczyciela lub też można wykorzystać zawarte na niej treści do nauki oraz ćwiczeń z zakresu języka angielskiego.
Tropy interpretacyjne, w tym zagadnienia filmoznawcze
W filmie silnie akcentowany jest problem potrzeby współdziałania w celu osiągnięcia sukcesu. Tytułowi Strażnicy wspólnie z dziećmi pokonują Mrok właśnie dlatego, że łączą siły, a zarazem wykorzystują tkwiący w nich samych potencjał (magiczną moc, wiarę, odwagę). Choć każda z niezwykłych postaci Strażników jest indywidualnością posiadającą własne cechy, umiejętności i moce; choć niekiedy bohaterowie ci mają rożne spojrzenie na daną sprawę (na przykład Święty Mikołaj i Zając Wielkanocny toczą spór co do wyższości Gwiazdki nad Wielkanocą), to jednak rozumieją potrzebę współpracy. Film pokazuje młodym widzom, że chociaż niewątpliwie ważna jest indywidualność, a każdy jest na swój sposób wyjątkowy, to jednak bywają chwile, gdy trzeba połączyć siły i działać w zespole. Powołani do swego magicznego życia przez Księżyc i wyznaczeni przez niego na Strażników bohaterowie filmu są silni wiarą dzieci w istnienie ich cudownego świata oraz mocą wspólnoty, która łączy się w walce przeciwko złu uosabianemu przez Księcia Koszmarów zwanego też Mrokiem lub Czarnym Panem.
Niezwykłe postacie w filmie są zaprezentowane w sposób nieco odmienny od tego, w jaki są one przedstawiane zwykle w tekstach kultury popularnej, co dodatkowo podkreśla indywidualizm poszczególnych bohaterów. Na przykład Święty Mikołaj nie jest dobrotliwym dziadkiem, a raczej dziarskim, kozackim wojownikiem, który na rękach ma tatuaże (na jednej z napisem „grzeczny”, a na drugiej z napisem „niegrzeczny”). Mikołaj uwielbia szybką jazdę saniami zaprzężonymi w rącze renifery. Mieszka na Biegunie północnym w otoczeniu elfów oraz całego zastępu Yeti (to te wielkie istoty, a nie nieco bezproduktywne elfy, są w „Strażnikach marzeń” odpowiedzialne za przygotowywanie prezentów dla dzieci). Z kolei Zając Wielkanocny to wyposażony w bumerangi wesoły i wyluzowany Australijczyk o naturze wojownika. Zając bywa zarozumiały i marudny, jest jednak oddany swojej pracy Strażnika i dba o to, by Wielkanoc była dla dzieci prawdziwym świętem – radosnym i pełnym nadziei.
W „Strażnikach marzeń” eksponowanym tematem jest problem potrzeby bycia zauważonym. Podkreślona jest także, tkwiąca w każdej jednostce, potrzeba samoakceptacji, jak również potrzeba bycia akceptowanym przez grupę. Akcentowana jest wartość przyjaźni. Problematyka ta jest najwyraźniej zarysowana poprzez charakterystykę oraz perypetie czołowej postaci filmu, jaką jest Jack Mróz. Jack sprawuje władzę nad pogodą. Dzięki swej magicznej lasce może przywołać burzę śniegową lub zamienić ulicę w lodowisko. Jednak Jack jest samotnikiem, który nie rozumie istoty swojej mocy. Cierpi, gdyż ludzie w niego nie wierzą i dlatego pozostaje dla nich niewidzialny. Jack czuje się gorszy, lekceważony nie tylko przez dzieci, ale też przez inne obdarzone mocą postacie. To rodzi w nim złość i frustrację. Początkowo nie chce zostać jednym ze Strażników, nie chce włączyć się do walki z Mrokiem i woli stać z boku. Dopiero, gdy zdaje sobie sprawę z tego kim jest i na czym polega jego moc zmienia się, a wraz z tą zmianą zostaje także zauważony i doceniony.
Interesującym motywem filmu, którym może być również sygnałem skierowanym w stronę dorosłych widzów oglądających wspólnie z dziećmi „Strażników marzeń”, jest ostrzeżenie przed rutyną, która sprawia, iż nawet najszlachetniejsza i w najlepszej intencji wykonywana praca bywa pozbawiona sensu wówczas, gdy traci się z oczu tego, komu owa praca ma służyć. Filmowi Strażnicy są tak zajęci pełnieniem swej odpowiedzialnej roli i przynoszeniem dzieciom radości, że nie mają czasu na bliższy kontakt z najmłodszymi. Dopiero kryzysowa sytuacja zmusza ich do refleksji i pozwala na nowo odkryć wartość bliskiej relacji z tymi, za których spokój i szczęście czują się tak odpowiedzialni.
W Filmie podkreślana jest wartość dziecięcej wiary w to, co magiczne i niezwykłe – w Świętego Mikołaja, w Yeti, we wróżki, elfy itp. Jest ona naturalna dla dzieci, jest czymś pozytywnym. Dziecięcy zachwyt nad światem oraz dziecięca wyobraźnia są czymś bardzo cennym, co warto chronić.
Film „Strażnicy marzeń” jest przykładem animacji komputerowej 3D, która obecnie staje się coraz bardziej popularna, a studio DreamWorks Animation jest, obok Pixara, jednym z liderów w realizacji filmów animowanych generowanych komputerowo.
„Strażnicy marzeń”, w przeciwieństwie do wielu innych produkcji DreamWorks, na przykład „Shreka”, nie są animacją adresowaną do szerokiej, zarówno dziecięcej, jak i dorosłej widowni. Jest to wprawdzie film, który można potraktować jako tzw. film familijny, jednak zarówno jego treść, jak i forma wskazują, iż jest on wyraźnie skierowany przede wszystkim do publiczności złożonej z dzieci w wieku wczesnoszkolnym. W filmie tym nie pojawiają się, na przykład, obecne choćby w filmach o Shreku czy też w kolejnych częściach „Madagaskaru”, intertekstualne gry z dorosłą widownią, nawiązania do znanych dorosłej publiczności tekstów kultury.
Obecne w filmie motywy funkcjonujące w kulturze
Motyw walki dobra ze złem, światła z mrokiem – zwycięstwa światła nad mrokiem (wiosny nad zimą).
Motyw Wielkanocy jako czasu nadziei i nowego początku.
Motyw zjednoczenia i wspólnej walki superbohaterów – podobnie jak, na przykład, w filmie „Avengers” (2012) czy w serii filmów „X-Men”, gdzie siły jednoczą, wyposażeni w niezwykłe moce, bohaterowie ze świata Marvel Comics.
Postacie:
Mrok – ten bohater „Strażników marzeń” jest nawiązaniem do postaci Bogeymana (lub Boogeymana), mitycznej istoty o nieokreślonym kształcie, która kryje się w mrocznych zakamarkach dziecięcego pokoju i uosabia lęki najmłodszych. W kulturze anglosaskiej Bogeymanem straszy się niegrzeczne dzieci.
Bogeyman jest postacią pojawiającą się w wielu filmach z gatunku horroru. Jedno z opowiadań Stephena Kinga nosi tytuł „The Boogeyman”.
Jack Mróz (ang. Jack Frost) – to postać wywodząca się z angielskiego folkloru. Jest to uosobienie zimy – psotny chochlik odpowiedzialny za mroźną pogodę. Oznaką jego obecności mają być mroźne wzory na oknach pojawiające się zimą. Przedstawiany bywa zarówno jako starszy mężczyzna, jak i jako młodzieniec, nastolatek. Rodzice przestrzegają dzieci przez Jackiem Mrozem, gdy chcą, aby ciepło ubrały się w zimie.
Jack Mróz pojawia się także jako postać w kulturze popularnej, w literaturze, w komiksach, w filmie i telewizji, a nawet w grach wideo. Na przykład w latach 40. XX w. Jack Frost pojawił się jako superbohater na łamach wydawnictwa Timely Comics (obecnie Marvel Comics). W książkach „Kosiarz” i „Wiedźmikołaj” Terry’ego Pratchetta Jack Frost jest jednym z drugoplanowych bohaterów.
W 1998 roku na ekrany wszedł amerykański film familijny „Jack Frost”. W filmie tym główny bohater jest bardzo zajętym i rzadko obecnym w domu muzykiem, który nazywa się Jack Frost. Jack ginie w wieczór wigilijny w wypadku samochodowym, a następnie powraca do swojej rodziny pod postacią śniegowego bałwana. W głównej roli w tym filmie wystąpił Michael Keaton.
W amerykańskiej komedii z 2006 roku „Śnięty Mikołaj 3: Uciekający Mikołaj” Martin Short wciela się w postać podstępnego Jacka Frosta, który chce zająć miejsce Świętego Mikołaja (Tim Allen) i przejąć władzę nad światem oraz Gwiazdką.
Bob Dylan użył imienia Jack Frost jako pseudonimu, kiedy jako producent wydał swoje albumy „Love and Theft” (2001), „Modern Times” (2006), „Together Through Life” (2009) i „Christmas in the Heart” (2009).
Zębowa Wróżka (ang. Tooth Fairy) – to baśniowa postać obecna w kulturze anglosaskiej, która daje dzieciom pieniądze (lub drobny podarek), w zamian za ich zęby mleczne, schowane pod poduszką lub wrzucone pod szafę. Historia o wróżce ma pocieszyć dziecko, który czasem bardzo przeżywa utratę mlecznych zębów.
Zębowa Wróżka jako postać bądź motyw pojawia się w wielu tekstach kultury popularnej. Na przykład w książce „Wiedźmikołaj” Terry’ego Pratchetta jako Wróżka Zębuszka. W krajach hiszpańskojęzycznych odpowiednikiem Zębowej Wróżki jest myszka (Ratoncito Pérez). Dzięki literaturze i filmom dla najmłodszych również polskie dzieci znają już zwyczaj chowania zębów mlecznych pod poduszkę (motyw chowania mleczaków „dla myszki” pojawia się na przykład w „Dynastii Miziołków” Joanny Olech).
W kulturze popularnej Zębowa Wróżka pojawia się także niekiedy w nieco innym, negatywnym kontekście – na przykład jako postać z horroru. W filmie z tego gatunku pod tytułem „Gdy zapada mrok” (2003), Zębowa Wróżka zjawia się nie po to, by nagradzać dzieci upominkiem, ale by zabijać.
Piaskowy Ludek, (niem. Sandmann), zwany także Piaskowym Dziadkiem, Piaskunem – to postać z folkloru niemieckiego, której zdaniem jest usypianie dzieci poprzez sypanie im piasku do oczu.
Postać Piaskowego Ludka, w różnych wersjach, pojawia się kulturze popularnej – filmach, serialach, komiksach. Sandman to, między innymi, postać obecna w komiksach Marvel Comics. Piaskowy Ludek pojawia się także jako postać drugoplanowa w komediach z serii „Śnięty Mikołaj”.
Święty Mikołaj – tradycyjny wizerunek Mikołaja wiąże się z osobą świętego Mikołaja biskupa Miry i dniem Świętego Mikołaja obchodzonym 6 grudnia. Dziś w kulturze popularnej dominuje jednak nieco inny, wywodzący się z kultury anglosaskiej, obraz Mikołaja – starszego, siwego mężczyzny z brodą ubranego w czerwony strój, który wedle różnych legend i bajek w okresie Świąt Bożego Narodzenia rozwozi dzieciom prezenty saniami ciągniętymi przez zaprzęg reniferów. Według różnych wersji owych bajek Mikołaj zamieszkuje wraz z grupą elfów Laponię lub Biegun północny.
Święty Mikołaj jest popularnym bohaterem, obecnym w różnorodnych tekstach kultury, między innymi w filmach (np. seria komedii „Śnięty Mikołaj”, animowany film familijny „Ekspres Polarny”).
Zając Wielkanocny to jeden z symboli Wielkanocy. Wedle tradycji wywodzącej się z Niemiec, chodzi z koszykiem w pierwszy dzień Świąt i zostawia drobne upominki (zwykle słodycze). Zadaniem domowników (głownie dzieci) jest odnaleźć ukryte przez zająca upominki.
Elfy – wywodzące się z germańskiej mitologii stworzenia przedstawiane często jako chochliki lub duszki leśne. Postacie obecne w utworach z gatunku fantasy (różnie przedstawiane). W bajkach i opowieściach o Świętym Mikołaju pojawiają się jako jego pomocnicy, pomagający w przygotowaniu i dostarczeniu prezentów. Żartobliwym nawiązaniem do tego motywu jest komedia fantasy „Elf” (2006) z Willem Ferrellem w roli głównej.
Yeti – nazwa tajemniczej istoty, mitycznego przedstawiciela niezidentyfikowanego gatunku (gatunków) zwierzęcia lub człowieka, występującego rzekomo w odludnych, wysokogórskich rejonach Himalajów.