Piękni inaczej… oblicza niepełnosprawności w polskim obiektywie filmowym
Na podstawie filmów: “Nienormalni”, „Zobacz we mnie człowieka” oraz „Cisza. Ciemność”
Aldona Rumińska
Gimnazjum integracyjne nr 49 w Krakowie
Cele lekcji
cel ogólny:
- Ukazanie pozytywnego oblicza niepełnosprawności – jako daru niepowtarzalności osób niepełnosprawnych w świetle filmów (dokumentu fabularyzowanego oraz filmów dokumentalnych, krótkometrażowych),
- Rozwijanie prospołecznych postaw m.in.: akceptacji, szacunku, tolerancji, współpracy, pomocy doraźnej lub wolontaryjnej osobom nie w pełni sprawnym,
- Ukazanie niepełnosprawności jako tematu przewodniego w różnych dziedzinach sztuki z wyraźnym akcentem w kierunku polskiej kinematografii,
- Motywowanie uczniów do przełamywania barier i oporów przed kontaktem z osobami niepełnosprawnymi, zachęcenie do burzenia funkcjonujących w świadomości społecznej stereotypów dotyczących osób niepełnosprawnych, przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej,
- Kształtowanie właściwego odbioru sztuki filmowej i analizy dzieła filmowego,
- Rozwijanie potrzeby przeżywania rzeczywistości ukazanej w filmie oraz obcowania z dziełem filmowym
cele szczegółowe:
- Dostrzega swoje mocne i słabsze strony w kontekście umiejętności i ograniczeń,
- Dostrzega predyspozycje i potencjał twórczy osób niepełnosprawnych,
- Wskazuje główne problemy osób niepełnosprawnych na podstawie własnych spostrzeżeń oraz obejrzanych filmów,
- Wykazuje konieczność przełamywania barier i lęku przed kontaktem z osobami dysfunkcyjnymi,
- Interpretuje przyczyny i skutki braku akceptacji wobec osób niepełnosprawnych,
- Wykazuje motywację do burzenia stereotypów związanych z osobami niepełnosprawnymi odnośnie ich możliwości rozwojowych, postaw oraz komunikacji z innymi, (wskazuje powody, dla których powinniśmy budować społeczeństwa i miasta bez barier),
- Wyjaśnia istotę wolontariatu i przedstawia argumenty uzasadniające jego ideę,
- Przedstawia motywy postępowania przedstawionego w wywiadzie z A. Dymną charakteryzując postawę życiową aktorki w nim zaprezentowaną,
- Wykazuje powiązanie pomiędzy treścią wywiadu a filmem „Nienormalni”,
- Wskazuje powiązania pomiędzy różnymi dziedzinami sztuki w kontekście podanego tematu przewodniego,
- Dokonuje analizy filmu dokumentalnego pod kątem ukazania i przekazu odbiorcom problemu niepełnosprawności w kontekście zastosowanych ujęć, zdjęć oraz muzyki filmowej,
- Ukazuje znaczenie i rolę filmu dokumentalnego w przekazie rzeczywistości
Czas pracy2 jednostki dydaktyczne Środki dydaktyczne
|
Formy pracy
Metody pracy
|
Przebieg lekcji
Główne treści nauczania poruszane podczas zajęć w oparciu o podstawę programową.
Język polski: I. Odbiór wypowiedzi, wykorzystanie zawartych w nich informacji: (Uczeń odbiera komunikaty audiowizualne – rozróżnia informacje przekazane werbalnie oraz zawarte w dźwięku i obrazie); II. Analiza i interpretacja tekstów kultury: (Uczeń zna teksty literackie i inne teksty kultury – opisuje odczucia, które budzi w nim dzieło, rozpoznaje problematykę utworu, uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do rodzajów sztuki m.in.: literatura, teatr, film, muzyka, sztuki plastyczne, sztuki audiowizualne; przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją; ze zrozumieniem posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw oraz określa postawy z nimi związane np. tolerancja-nietolerancja, piękno-brzydota, rozpoznaje ich obecność w życiu oraz w literaturze i innych sztukach; omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. miłość, przyjaźń, cierpienie, lęk, nadzieja, samotność, inność, poczucie wspólnoty, sprawiedliwość; dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne; dostrzega zróżnicowanie postaw głównie społecznych, etycznych, kulturowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość); III. Tworzenie wypowiedzi: (Uczeń tworzy spójne wypowiedzi ustne oraz pisemne, urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie, m.in.: zróżnicowany stylistycznie i funkcjonalnie opis dzieł sztuki, charakterystyka postaci literackiej, filmowej lub rzeczywistej, uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi).
WOS: Uczeń: omawia i stosuje zasady komunikowania się i współpracy w grupie (np. bierze udział w dyskusji, zebraniu, wspólnym działaniu; wymienia i stosuje podstawowe sposoby podejmowania wspólnych decyzji; wyjaśnia na przykładach, jak można zachować dystans wobec nieaprobowanych, przez siebie zachowań grupy lub jak im się przeciwstawić; wyjaśnia, czym są prawa człowieka i uzasadnia ich znaczenie we współczesnej demokracji.
Przebieg zajęć:
I. FAZA ORGANIZACYJNA
Sprawdzenie obecności uczniów, ukazanie łączności międzyprzedmiotowej koncentrującej się wokół problemu niepełnosprawności.
II. FAZA WŁAŚCIWA
1. Dar niepełnej sprawności. Prowadzący prosi uczniów o zastanowienie się nad swoimi umiejętnościami i trudnościami w nauce i w życiu codziennym. Proponuje zapisanie ich na kartce w czterech rogach z napisem na środku: „UMIEJĘTNOŚCI” i na odwrocie: „TRUDNOŚCI”. Sam również bierze udział w ćwiczeniu.
CZAS: ok. 3-5 min.
METODY PRACY: aktywizująca: (burza mózgów, introspekcja)
CZYNNOŚCI UCZNIÓW: Uczniowie rozważają swoje umiejętności i ograniczenia zapisują je w rogach kartki z odpowiednim hasłem (można zapisać mniej niż 4 uwagi).
KONKLUZJA: Niektóre z naszych zdolności, ujawniają się w kontekście przejawianych ograniczeń. Ktoś, kto wykazuje trudności w matematyce, posiada np. rozwinięte umiejętności literackie. Osoba niewidoma, często przejawia predyspozycje muzyczne. Gdyby nie nasze trudności, ograniczenia, być może nie ujawnilibyśmy potencjału własnych możliwości…
2.Talent ukryty w ciszy i ciemności w oparciu o film „Cisza. Ciemność” /reż. P. Kędzierski/. Nauczyciel odtwarza fragment filmu P. Kędzierskiego ukazujący twórczość osób pozbawionych wzroku i słuchu, żyjących w zupełnej ciszy i ciemności. Zwraca uwagę na trud procesu ich artystycznej pracy ukazanej w ramach różnych uczuć i emocji. Ukierunkowuje uwagę uczniów na obserwację zastosowanych zbliżeń kamery i kolorystykę zdjęć.
CZAS: ok. 6 min.
METODY PRACY: waloryzująca: (impresywna- projekcja fragmentów filmu dokumentalnego, krótkometrażowego).
CZYNNOŚCI UCZNIÓW: Uczniowie oglądają fragment filmu, dzielą się swoimi refleksjami na temat twórczości osób niepełnosprawnych, znaczenia zastosowanych zbliżeń rąk i twarzy bohaterów, wymowę czarno-białych zdjęć oraz ścieżkę dźwiękową.
KONKLUZJA: Prowadzący podkreśla, że każdy ma swoje ograniczenia, ale każdy też ma swoje możliwości i potencjał, który należy rozwijać bez względu na trudności.
3. W odwiedzinach w Fundacji Anny Dymnej.
Krótka charakterystyka działalności Fundacji A. Dymnej Mimo wszystko. Zapoznanie z fragmentem tekstu „Warto mimo wszystko” – A. Dymna, W. Szczawiński („Bliżej słowa”, podręcznik do kl. I gimnazjum, E. Horwath, G. Kiełb, Warszawa 2009, s. 288.)
CZAS: ok. 10 min.
METODY PRACY: podająca (audiobook), problemowa (metoda pytań otwartych)
CZYNNOŚCI UCZNIÓW: Uczniowie wysłuchują fragmentu wywiadu, określają cechy charakteryzujące postawę życiową zaprezentowaną w wywiadzie oraz jej motywy, wyjaśniają istotę wolontariatu oraz argumentują i uzasadniają jego ideę, wyjaśniają znaczenie nazwy fundacji „Mimo wszystko”.
KONKLUZJA: … aktorstwo, które nigdy nie przesłoniło tego, co najważniejsze – dawania siebie Innym.
4. Kino autentycznego Aktora.
Projekcja fragmentów filmu pt.: „Nienormalni”-/reż. J. Bławut/ lub przypomnienie fragmentów po ewentualnej wcześniejszej projekcji. Ukazanie związków pomiędzy wywiadem z A. Dymną i jej działalnością.
CZAS: ok. 12 min.
METODY PRACY: waloryzacyjna (impresyjna- projekcja filmu dokumentu fabularyzowanego), problemowa: (rozmowa problemowa)
CZYNNOŚCI UCZNIÓW: Uczniowie oglądają fragmenty filmu, dzielą się swoimi refleksjami pod kątem autentyczności zachowań aktorów, ich „gry” aktorskiej, umiejętności, nietypowości a zarazem zwyczajności ich zachowań.
KONKLUZJA: Prawdziwa gra aktora jest wyrazem siebie w kontekście pełnionej roli, gdyż każdy aktor we własnej grze przekazuje cząstkę siebie – własne ja.
5. W obiektywie zwyczajnej niezwykłości.
Nauczyciel zwraca uwagę uczniom na film będący dokumentem fabularnym, pełnometrażowym portretem młodych ludzi upośledzonych umysłowo, grających samych siebie. Prowadzący dokonuje podziału uczniów na 4 równoliczne grupy pracujące w oparciu o film na podstawie kart pracy:
I gr. W obiektywie postaw i zachowań osób upośledzonych;
II gr. W obiektywie zdolności i niepowtarzalności osób niepełnosprawnych,
III gr. W obiektywie relacji wychowanków z wychowawcami i nauczycielami.
IV gr. W muzycznym obiektywie twórczych działań osób niepełnosprawnych
CZAS: ok. 15 min.
CZYNNOŚCI UCZNIÓW:
Zagadnienia dla grup:
I gr.: (Jakie sytuacje i okoliczności sprzyjały pozytywnym, twórczym zachowaniom
młodzieży? Jak reagowały osoby niepełnosprawne w sytuacjach trudnych? W jaki sposób przełamywały bariery psychiczne i wewnętrzne opory?)
II gr.: (Jakie cechy osobowości ujawniały osoby niepełnosprawne? Jakie umiejętności i zdolności twórcze przejawiała młodzież niepełnosprawna? W jaki sposób pokonywała trudności w swoich działaniach? W jaki sposób nauczyciele wspomagali ich w rozwoju swoich zdolności?)
III gr.: (Jakie cechy charakteru reprezentowali nauczyciele? Czy byli oni autorytetami dla młodzieży i dlaczego? Jakie relacje łączy osoby niepełnosprawne z wychowawcami, w czym się one przejawiały?)
IV gr.: (Czym była dla młodzieży muzyka? W jaki sposób młodzież wyrażała siebie, swoje pragnienia, potrzeby, kontakt ze światem? Czego uczą nas osoby niepełnosprawne, w czym przejawia się ich niepowtarzalność, wyjątkowość?)
METODY PRACY: problemowa (grupowa praca w oparciu o karty pracy)
KONKLUZJA: „Okiem widza” – Dlaczego „Nienormalni” ? Krótka refleksja podsumowująca nad tytułem filmu.
6. „Budować ściany wokół siebie marna sztuka” – przemówić nutą. Wysłuchanie nagrania piosenki St. Soyki pt.: „Tolerancja”.
CZAS: ok. 5 min.
CZYNNOŚCI UCZNIÓW: Uczniowie wysłuchują nagrania dzieląc się swoimi refleksjami w kontekście słów piosenki i oglądniętego filmu.
METODY PRACY: waloryzacyjna (impresywna- wysłuchanie piosenki wraz z omówieniem)
KONKLUZJA: „…i aby żyć siebie samemu trzeba dać” (refleksja w ciszy bez komentarza).
7. Kontrast i kontekst porównawczy – w oparciu o filmu pt.: „Zobacz we mnie człowieka”.
Projekcja filmu krótkometrażowego „Zobacz we mnie człowieka” T. Kelera, K. Wysockiego.
Po zakończeniu projekcji nauczyciel prosi na środek dwóch uczniów, którzy odwracają się do siebie tyłem prezentując tym samym kontrast. Poleca uczniom zastanowić się nad dwoma obrazami ukazanymi w filmie: pełno i niepełnosprawności. Na kartce papieru zostają zapisane hasłowo spostrzeżenia uczniów. Następnie para uczniów ustawia się obok siebie w rzędzie na znak podobieństw, analogii zaobserwowanej w filmie. Ponownie na kartce zostają hasłowo zapisane podobieństwa pomiędzy dwoma omawianymi obrazami.
CZAS: ok. 15 min.
CZYNNOŚCI UCZNIÓW: Uczniowie oglądają fragmenty filmu zwracając uwagę na ukazane w nim dwa znaczenia obrazów pełnosprawności i niepełnosprawności w kontekście podobieństw i różnic.
METODY PRACY: waloryzacyjna: (impresywna- oglądanie filmu wraz z omówieniem), wizualna reprezentacja problemu (ustawienie uczniów względem siebie)
KONKLUZJA: Podobieństwo pomiędzy dwoma obrazami dotyczy jednego świata, w którym żyją bohaterowie filmu: zadań i obowiązków wynikających z wieku i możliwości, zwykłych codziennych czynności, itp. Różnica wynika z ich realizacji i samodzielności w wykonywaniu zadań warunkowanych stanem zdrowia i sprawnością. Należy pamiętać, że wspólną cechą są potrzeby, które łączą bohaterów: miłość, realizacja, odpoczynek, przyjemność, kontakt z drugim człowiekiem.
8. Muzyka i film – wołanie w jedności przesłania. Wysłuchanie nagrania piosenki St. Soyki pt.: „Zobacz we mnie człowieka”.
CZAS: ok. 5 min.
CZYNNOŚCI UCZNIÓW: Uczniowie wysłuchują nagrania dzieląc się swoimi refleksjami,
wykazują jednoznaczne powiązanie słów i przesłania piosenki oraz oglądniętego filmu.
METODY PRACY: waloryzacyjna: (impresywna- wysłuchanie piosenki wraz z omówieniem)
KONKLUZJA: Człowieczeństwo objawia się w dostrzeganiu człowieka w drugiej osobie, ale również w pomocy sobie i jemu we wzrastaniu i dojrzewaniu do Bycia prawdziwym Człowiekiem.
9. Akademia Filmowa – polskie kino w służbie niepełnosprawnym.
Nauczyciel organizuje podsumowującą debatę nt. problemów osób niepełnosprawnych poruszanych w polskim kinie na podstawie oglądniętych filmów z uwzględnieniem ich potrzeb jako widzów w tym zakresie, sposobu ujęcia tematu, własnych sugestii. Powołuje przewodniczącego obrad, kontrolera upływu czasu, sekretarza notującego najistotniejsze uwagi członków obrad, zespół dyskutantów (pozostali uczestnicy).
CZAS: ok. 15 min.
METODY PRACY: aktywne (debata- grupowe rozpatrzenie problemów)
CZYNNOŚCI UCZNIÓW: Uczniowie pracują w trzech różnotematycznych grupach nad przedstawionymi przez nauczyciela problemami. Następnie po udzieleniu głosu przez przewodniczącego obrad przedstawiają własne spostrzeżenia.
Problemy w zależności o stopnia możliwości i predyspozycji uczniów:
I gr. (najwyższy poziom trudności) – Film dokumentalny jako obiektywny przekaz rzeczywistości ? /Na czym polega obiektywizm w filmie dokumentalnym, czy zawsze można mówić o obiektywnym przekazie rzeczywistości, co stanowi granicę pomiędzy subiektywnością a obiektywizmem w tym zakresie ?/
II gr. (średni poziom trudności) – Film jako lekarstwo dla duszy i materiał edukacyjny. /Terapeutyczna rola filmu (przekazywane wartości, muzyka filmowa, zdjęcia, ujęcia filmowe itp.) oraz edukacyjna (poruszane problemy, pouczające i wspomagające treści w nauce).
III gr. (najniższy poziom trudności) – Polska filmoteka młodego człowieka. /Wykaz tematyki, sugestii własnych tytułów filmów (realnych i wymyślonych), które mogłyby być wpisane w listę proponowanych filmów dla młodzieży gimnazjalnej/.
KONKLUZJA: zostaje sformułowana w oparciu o refleksje członków zespołów przez przewodniczącego i sekretarza obrad.
10. „Inność, czy niezwykłość”. Podsumowanie zajęć- prezentacja Power–Point:
Sztuka w służbie niepełnosprawnym – niepełnosprawni w służbie sztuki.
CZAS: ok. 5 min.
METODY PRACY: prezentacja Power- Point
CZYNNOŚCI UCZNIÓW: Uczniowie prezentują przygotowaną przez siebie prezentację zawierającą slajdy związane z ukazaniem problemu niepełnosprawności w malarstwie, rzeźbie, muzyce i filmach polskich oraz zagranicznych, a także twórczością osób niepełnosprawnych.
KONKLUZJA: Człowieka nie należy porównywać do innych, lecz do niego samego. Człowiek nie może przerastać innych, lecz siebie. Niepełnosprawni inspirowali innych do twórczości i sami stawali się twórcami oryginalnych dzieł.
11. Na zakończenie.
a). Ocena lekcji przez uczniów: uczniowie zamykają oczy i dokonują oceny zajęć pod kątem zainteresowania i sposobem zaciekawienia przebiegiem zajęć unosząc rękę na określoną wysokość. Ręka wzdłuż ciała: niskie zainteresowanie, ręka prostopadła do ciała: średnie zainteresowanie, ręka uniesiona do góry: wysokie zainteresowanie.
b). Ocena uczniów przez nauczyciela oraz samoocena uczniów: (propozycja poniżej).
c). Ku refleksji: prowadzący prosi uczniów o wylosowanie cukierka z przywieszoną sentencją np.: „Musicie od siebie wymagać, nawet gdyby inni od was nie wymagali” /Jan Paweł II/, „Być może dla świata jesteś tylko człowiekiem, ale dla niektórych ludzi jesteś całym światem” /G. Márquez/, „Człowiek rzecz święta, której krzywdzić nikomu nie wolno” /A. Mickiewicz/, itp.
Propozycja oceny pracy uczniów:
- Uczniowie gromadzą punkty za aktywność podczas każdej jednostki lekcji pracując indywidualnie i grupowo. Punkty są przeliczane na oceny: (3 punkty – ocena dostateczna, 4 punkty – ocena dobra, 5 punktów – ocena bardzo dobra, powyżej 5 punktów ocena celująca). Osoby z punktami 1-2 otrzymują „plusy” jako forma składowa oceny.
- Uczniowie mają prawo dokonać własnej samooceny przyznając sobie punkty za lekcję wraz z uzasadnieniem.
Praca domowa
Wielopoziomowa praca domowa (tematy zadań)- nauczyciel znając możliwości uczniów daje każdemu uczniowi na kartce propozycję dwóch zadań w zależności od wybranego przedmiotu. Uczniowie wybierają jeden z podanych tematów zadań.
Język polski
I. Uczniowie uzdolnieni:
1. Świat kontrastów wewnętrznych i zewnętrznych oraz podobieństw w życiu osób pełno i niepełnosprawnych. Rozwiń temat w oparciu o oglądnięte filmy oraz własne doświadczenia.
2. W filmowym fleszu. Jesteś reżyserem filmów fabularno-dokumentalnych. Specjalizujesz się w problematyce osób niepełnosprawnych. Napisz ramowy scenariusz filmu fabularnego opartego na znanych Ci z doświadczeniach lub innych filmów faktach o osobach niepełnosprawnych. Określ tytuł filmu, jego fabułę, bohaterów, główne sceny, zaproponuj ścieżkę dźwiękową, scenografię, dekoracje, itp.)
II. Uczniowie o przeciętnych umiejętnościach:
1. „(…)każdy kwiat jest inny, to jednak piękny na swój sposób, a wszystkie razem tworzą wspaniały bukiet”. Rozwiń temat w dowolnej formie literackiej (wiersz, esej, opowiadanie, itp.) na temat niepowtarzalności osób niepełnosprawnych w oparciu o prezentowane filmy i własne refleksje.
2. Być człowiekiem, to dawać świadectwo słowem i czynem. Rozwiń temat w oparciu o przedstawione w filmach losy bohaterów filmowych, ich rówieśników, opiekunów i wychowawców. Uwzględnij rolę i zadania osób pełnosprawnych wobec osób niepełnosprawnych.
3. Podejmujesz decyzję o zostaniu wolontariuszem w Fundacji Anny Dymnej „Mimo Wszystko”. Zredaguj list kierowany do Prezesa tej fundacji z prośbą o przyjęcie Cię do pracy jako wolontariusza. (W liście uwzględnij swoje mocne strony, potrzebę działalności jako wolontariusza oraz to, czym kierowałeś/łaś się w podejmowaniu tej decyzji).
III. Uczniowie o umiejętnościach poniżej przeciętnych:
1. Napisz list do osoby niepełnosprawnej będącej w Twoim wieku. Dodaj jej siły i wiary w pokonywaniu trudności życiowych. Możesz również wykorzystać swoje spostrzeżenia z oglądniętych filmów.
WOS
I. Uczniowie uzdolnieni:
1. Jesteś aktywnym działaczem społecznym. Zakładasz fundację na rzecz osób niepełnosprawnych. Określ jej nazwę, cele, przedstaw jej główne idee, sporządź list do władz miasta z prośbą i uzasadnieniem odnośnie dofinansowania realizacji Twojego zamysłu. Uwzględnij w swojej pracy własne refleksje oraz spostrzeżenia z oglądniętych filmów dokumentalnych.
2. Jesteś członkiem Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Bierzesz udział w międzynarodowej konferencji nt.: „Mieć prawo do inności”. Zredaguj swoje wystąpienie uwzględniające własne sugestie i propozycje odnośnie perspektyw lepszego życia oraz godniejszego traktowania osób niepełnosprawnych w społeczeństwie. Uwzględnij w pracy własne refleksje oraz spostrzeżenia z prezentowanych filmów.
II. Uczniowie o przeciętnych umiejętnościach:
1. Szansa na godne życie i rozwój – perspektywa życia osób niepełnosprawnych w moim państwie na podstawie własnych refleksji oraz losów bohaterów filmowych. Opisz własne spostrzeżenia biorąc pod uwagę m.in.: funkcjonujące w państwie instytucje, organizacje, stowarzyszenia na rzecz pomocy osób niepełnosprawnym, organizowane festyny, imprezy i akcje charytatywne na rzecz pomocy osobom niepełnosprawnym.
2. „Prawo, niechaj prawo znaczy”. Kandydujesz na stanowisko Rzecznika Osób Niepełnosprawnych w swoim mieście zajmującym się pomocą i przeciwdziałaniem dyskryminacji osób niepełnosprawnych. Zredaguj swoje hasło wyborcze oraz przedstaw program, który ma na celu ochronę praw oraz wspomaganie w rozwoju osób niepełnosprawnych. Podpowiedzią niech będą również oglądnięte przez Ciebie filmy.
III. Uczniowie o umiejętnościach poniżej przeciętnych:
1. Zredaguj list w imieniu osób walczących o prawa człowieka do reżysera filmowego, prośbą o przemyślenie nakręcenia filmu nt. wartości – zalet osób niepełnosprawnych.
W swoim liście możesz odwołać się do poznanych przez Ciebie filmów związanych z omawianą tematyką.
2. Jesteś przewodniczącym Organizacji: „O dobro Człowieka” zajmującej się troską o zaspakajanie potrzeb ludzi, zwłaszcza chorych i niepełnosprawnych. Napisz, co planujesz zrobić dla osób niepełnosprawnych, aby mogli oni swobodnie rozwijać się i realizować swoje marzenia.
Dalsze wskazówki
Uwagi o realizacji:
Scenariusz zajęć może być modyfikowany w zależności zainteresowań i potrzeb uczniów i prowadzącego. Można dokonać wyboru ćwiczeń i zadań w zależności od ram czasowych.
Bibliografia
- Drabarek B., Rowińska I., „Dzieło filmowe jako tekst kultury”, MAC EDUKACJA, Kielce 2002
- Dymna A., Szczawiński W., „Warto mimo wszystko”, „Znak”, Kraków 2006 r.
- Hendrykowski M., „Film i literatura – horyzont metodologiczny”, w: „Wiedza o literaturze i edukacja”, red. T. Michałowska, Z. Golińska, Z. Jarosiński, Warszawa 1996
- Janus-Sitarz A. (red.), „Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów kultury”, „Universitas”, Kraków 2004
- Nurczyńska – Fidelska E.[i in.], „Film w szkolnej edukacji humanistycznej”, PWN, Warszawa, Łódź 1995
- Przylipiak M., „Poetyka kina dokumentalnego”, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk-Słupsk 2004.
Strony internetowe:
