Niedoparki (2016)

Reż. Galina Miklínová

Data premiery: 11 sierpnia 2017

Jadwiga Mostowska

Bohaterowie znani dzieciom z serii książek pod tytułem Niedoparki trafili właśnie na kinowe ekrany. Reżyserką tego pełnometrażowego filmu animowanego jest Galina Miklínová, która wraz z Pavelem Šrutem powołała do życia owe niezwykłe stworzenia (Pavel Šrut jest autorem tekstu, a Galina Miklínová ilustracji do trylogii o Niedoparkach). O ile wielu dzieciom nie trzeba tłumaczyć, kim są Hihlik, Tulik i jego brat Ramik czy też Tulamor senior (zwany Padre), to dorosłym może przydać się kilka słów wyjaśnienia. Niedoparki są niewielkimi stworzeniami, które zamieszkują nasze domy. Żywią się skarpetami, preferując te z naturalnych włókien. Niedoparki mają swój kodeks honorowy – zabierają zawsze tylko jedną skarpetę z pary (teraz już wiecie czemu rano tak trudno jest znaleźć w szafie dwie takie same skarpetki!). Ponadto starają się przebywać blisko ludzi, ale nigdy na tyle blisko, by wejść im w drogę. Zdecydowanie nie służy im woda, której powinny się wystrzegać. Niedoparki wiodą życie pełne przygód, takich jak choćby wojny skarpetkowych gangów czy porwania dla okupu. Choć niektóre z nich wydają się groźne (także wśród Niedoparków zdarzają się czarne charaktery), to w gruncie rzeczy są uroczymi stworzeniami, którym nieobce są przyjaźń, lojalność i odwaga. Niedoparki mają też poczucie humoru, a ponadto potrafią śpiewać i tańczyć. Szkoda więc, że niewielu ludzi wie o ich istnieniu i potrafi je dostrzec.

Głównym bohaterem filmowej opowieści o Niedoparkach jest Hihlik, który po śmierci dziadka wyrusza na poszukiwanie zamieszkującej na drugim końcu miasta rodziny. Jednak nie jest łatwo odnaleźć się w nowej grupie i zostać przez nią zaakceptowanym (tym bardziej, że jest to rodzina mafiosów, na czele której stoi Tulik senior zwany Padre). Zasady moralne Hihlika (zaszczepione mu przez dziadka) zostają poddane próbie, ale mały Niedoparek wychodzi z niej zwycięsko. Także inni bohaterowie filmu wynoszą cenne lekcje z przygód, które ich spotkały.

Pełne humoru i świetnie zilustrowane książki o przygodach Niedoparków szturmem zdobyły serca najpierw małych czeskich czytelników, a potem także dzieci z innych krajów (w tym z Polski). Wchodząca właśnie na nasze ekrany animacja ma szansę powtórzyć ten sukces. Czesko-słowacko-chorwacka produkcja jest ciekawa i atrakcyjna wizualnie (szczególnie interesujące i dopracowane są postacie samych Niedoparków). Przedstawiony w niej świat oraz jego bohaterowie nie są przy tym przesadnie cukierkowi – jak to często bywa w produkcjach adresowanych do młodego odbiorcy. Film powinien zatem przypaść do gustu nie tylko dzieciom, które z zainteresowaniem śledzić będą perypetie małego Hihlika pragnącego znaleźć swoje miejsce w świecie, ale także dorosłym, którzy wraz z młodymi widzami zasiądą przed ekranem.

Niedoparki mają wiele wspólnego z Pożyczalskimi – maleńkimi istotami zamieszkującymi pod podłogą starego, angielskiego domu, które również z kart książek (autorką serii o Pożyczalskich była zmarła w 1992 roku brytyjska pisarka Mary Norton), trafiły do kina i telewizji (wato wspomnieć choćby o komedii familijnej Pożyczalscy z 1997 roku, w której wystąpili m.in. John Goodman i Jim Broadbent, czy też o japońskiej animacji ze studia Ghibli noszącej tytuł Tajemniczy świat Arrietty z 2010 roku). Oni również to, czego im trzeba do życia, „pożyczają” od olbrzymów z góry i starają się nie ujawniać swojej obecności. Dzieci, które znają Pożyczalskich, z pewnością dostrzegą te analogie, co z kolei można wykorzystać w edukacji zestawiając ze sobą utwory literackie oraz filmowe o Pożyczalskich i Niedoparkach.

Niedoparki sprawdzą się przede wszystkim w edukacji dzieci z klas I-III szkoły podstawowej. Animacja ta może stać się przyczynkiem do rozmowy z uczniami o charakterach, postawach i motywacjach bohaterów oraz ich wzajemnych relacjach. Warto podyskutować z dziećmi o tym, czym jest lojalność wobec grupy i czy należy zawsze być wiernym własnym przekonaniom oraz dotrzymywać złożonych obietnic. Kolejny temat do rozmowy z uczniami, dla którego Niedoparki mogą stanowić dobry punkt wyjścia, to kradzież oraz związane z tym czynem zagadnienia moralne i etyczne. Oczywiście Niedoparki potrzebują skarpet po to, aby przeżyć, dlatego zabierają je z domów, centrów handlowych czy pralni. Jednak niektóre gromadzą więcej skarpet niż potrzebują, a nawet łamią kodeks honorowy i biorą od razu całe pary. Postępowanie bohaterów filmu może być zatem pretekstem do rozmowy z dziećmi o tych zagadnieniach, do poznania ich opinii na ten temat oraz podkreślenia, iż świecie ludzi kradzież jest zawsze czynem nagannym i podlegającym karze, a uczniowie w tym wypadku nie powinni brać przykładu z bohaterów filmu. Ciekawym, wartym podjęcia wątkiem jest również ten związany z rodziną, która może być wsparciem i stanowić o tożsamości jej członków. Jest również wartością większą niż bogactwo, którym – w przypadku Niedoparków – jest oczywiście strych pełen skarpet.

tytuł: „Niedoparki”
tytuł oryginalny: „Lichožrouti”
gatunek: animowany, dla dzieci, familijny
reżyseria: Galina Miklínová
scenariusz: Pavel Šrut, Galina Miklínová
zdjęcia: Tomáš Sysel
muzyka: Filip Míšek
produkcja: Czechy/Słowacja/Chorwacja
rok prod.: 2016
dystrybutor w Polsce: Vivarto
czas trwania:  83 min
Wróć do wyszukiwania