Moja krew (2009)
Reż. Marcin Wrona
Arkadiusz Walczak, Iwona Kulpa-Szustak, Hanna Wiśniewska
Krótka informacja o filmie
Młody bokser Igor, dowiaduje się, że jest umierający. Chce więc pozostawić po sobie jakiś ślad. Decyduje, że powinno być to dziecko. Zaczyna więc szukać kobiety, która zgodzi się mu je urodzić. Niedługo potem poznaje młodą Wietnamkę… Film opowiada o nie tylko zderzeniu dwóch kultur, ale przede wszystkim o uniwersalnych pragnieniach człowieka i wartościach, które są dla niego ważne. Film zawiera sceny przemocy i sceny erotyczne, jednak siła jego oddziaływania oraz przesłanie czynią go wartościowym w pracy z grupą młodzieży przygotowanej do odbioru trudniejszych tekstów kultury.
Związki z podstawą programową
Praca z filmem „Moja krew” daje możliwości osiągania celów kształcenia oraz realizacji treści nauczania ujętych w nowej podstawie programowej kształcenia ogólnego dla IV etapu edukacyjnego.
Wiedza o kulturze
Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nim informacji. Uczeń:
- Zna dwudziestowieczne dzieła reprezentujące różne dziedziny sztuki (literaturę, architekturę, plastykę, muzykę, teatr, fotografię, film, sztukę nowych mediów) i dostrzega związki pomiędzy nimi.
- Wskazuje różne funkcje dzieła sztuki (np. estetyczną, komunikacyjną, społeczną, użytkową, kultową, poznawczą, ludyczną).
- Analizuje temat dzieła oraz treści i formę w kontekście jego różnych funkcji, wykorzystując podstawowe wiadomości o stylach i epokach z różnych dziedzin sztuki.
- Analizuje film lub analizuje spektakl teatralny, posługując się podstawowymi pojęciami z zakresu właściwej dziedziny sztuki.
- Lokuje wytwory kultury (zachowania, zwyczaje, normy moralne, wytwory materialne, dzieła sztuki) w kontekście grup społecznych, w których są tworzone i odbierane (rodzina, rówieśnicy, społeczność lokalna, naród).
Tworzenie wypowiedzi. Uczeń:
- Wypowiada się na temat dzieła sztuki używając pojęć zarówno swoistych dla poszczególnych sztuk, jak i wspólnych (forma, kompozycja, funkcja, nadawca, odbiorca, użytkownik, znaczenie, kontekst, medium).
Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń:
- Odnosi elementy kultury (zachowania, zwyczaje, praktyki, przedmioty materialne, dzieła sztuki) do kategorii: czas, przestrzeń, ciało, grupa społeczna (rodzina, rówieśnicy, społeczność lokalna, naród).
- Dostrzega i nazywa związek między dziełem a sytuacją społeczno-historyczną i obyczajami epoki, w której powstało.
Etyka
- Etyka a pozostałe dyscypliny filozoficzne i nauki szczegółowe. Moralność, etos, prawo, obyczaje i styl życia.
- Człowiek jako osoba i jego działanie. Etyczna analiza aktywności ludzkiej. Motywy podejmowanych decyzji.
- Cel i sens ludzkiej egzystencji. Hierarchie celów. Szczęście w życiu ludzkim. Rozwój moralny i duchowy człowieka jako osoby. Rola oddziaływań wychowawczych.
- Dobro moralne i wartości moralne. Hierarchia wartości. Wartości autoteliczne i instrumentalne. Konflikt wartości. Wartości wybierane i realizowane.
- Prawo moralne, imperatyw moralny, w tym prawo naturalne. Dekalog jako podstawa życia moralnego. Problem relatywizmu moralnego i sposoby jego przezwyciężania. Nienaruszalne prawa istoty ludzkiej.
- Wymiar moralny życia człowieka. Zdolność rozpoznawania wartości i powszechne dążenie do dobra. Świadomość moralna. Rola sumienia w prawidłowym rozwoju wewnętrznym. Sądy i oceny moralne. Przykłady patologii w zakresie świadomości moralnej.
- Problem manipulacji. Obecność dobra i zła we współczesnej kulturze.
- Sprawności moralne. Samowychowanie.
- Przykłady współczesnych przejawów kryzysu moralnego i dylematów w zakresie wyborów moralnych oraz sposoby ich rozwiązywania na gruncie etyki chrześcijańskiej oraz innych koncepcji etycznych.
Wychowanie do życia w rodzinie
- Rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów związanych z okresem dojrzewania, dorastania i wyborem drogi życiowej; umiejętność świadomego kreowania własnej osobowości.
- Uzyskanie przez uczniów lepszego rozumienia siebie i najbliższego otoczenia; umiejętność poszukiwania i udzielania odpowiedzi na pytania: Kim jest człowiek? Jakie są jego cele i zadania życiowe? Jaki jest sens życia?
- Przyjęcie pozytywnej postawy wobec życia ludzkiego, osób niepełnosprawnych i chorych. Przygotowanie, na podstawie wiedzy i wykształconych umiejętności, do poszanowania godności życia ludzkiego i dojrzałego funkcjonowania w rodzinie.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe:
- Tożsamość i wielowymiarowość człowieka. Poczucie sensu życia.
- Komunikacja interpersonalna, asertywność, techniki negocjacji, empatia
- Istota, rodzaje i etapy rozwoju miłości. Różnice w przeżywaniu miłości.
- Małżeństwo: jego fazy; trudności i konflikty oraz sposoby ich rozwiązywania; wartość małżeństwa. Macierzyństwo i ojcostwo. Przygotowanie do ról rodzicielskich(…)
- Funkcje rodziny, ze szczególnym uwzględnieniem wychowania dzieci w rodzinie.
- Znaczenie prawidłowych postaw rodzicielskich dla rozwoju dziecka. Samotne rodzicielstwo.
- Konflikty w rodzinie i ich przyczyny. Sposoby rozwiązywania konfliktów.
- Przemoc w rodzinie. Wykorzystywanie seksualne. Profilaktyka. Możliwości uzyskiwania pomocy.
- Zagrożenia życia społecznego: alkoholizm, narkomania, agresja, sekty, pornografia.
Rozwój zainteresowań i pożądanych umiejętności uczniów
TAK | NIE | |
Praca z filmem stwarza możliwości rozwoju kompetencji kluczowych uczniów | x | |
Film motywuje uczniów do samodzielnego uczenia się i poznawania | x | |
Film sprzyja rozwojowi wyobraźni uczniów | x | |
Film inspiruje do wykorzystania niestandardowych i oryginalnych metod pracy z uczniami | x | |
Film pozwala zaprojektować cykl zajęć wokół przedstawionego problemu | x | |
Film zawiera sceny przemocy | x | |
Film zawiera sceny erotyczne | x | |
Projekcja filmu musi być poprzedzona zajęciami wprowadzającymi | x | |
Analiza filmu wymaga obecności na zajęciach specjalisty (psychologa, pedagoga, innych) | x |
Pomysły na zajęcia filmowe, proponowane metody pracy z filmem
Film Marcina Wrony Moja krew jest filmem brutalnym, dlatego ważna jest dyskusja z młodzieżą po projekcji. Zadanie nauczyciela to moderowanie dyskusji, bez narzucania swojej interpretacji i swoich ocen.
Tropy interpretacyjne, w tym zagadnienia filmoznawcze
Modele męskości i kobiecości w kulturze i życiu społecznym. Mit macho, jego wyznaczniki; brutalny seks, alkohol, brak szacunku dla kobiet, pragnienie posiadania syna, brutalność w relacjach z innymi – zestawione z zakończeniem filmu, przewrotne znaczenie tytułu moja krew.
Relacje damsko – męskie – od brutalnej fizyczności do potrzeby emocjonalnej bliskości.
„Igor jest zmuszony, by otworzyć się na świat, otworzyć się na ludzi i zaakceptować fakt, że aby funkcjonować w świecie, potrzebujemy innych, musimy ich zrozumieć i być z nimi blisko nie tylko wtedy, kiedy są nam potrzebni. To film emocjonalny, momentami wręcz dziki, ale o ten efekt właśnie mi chodziło. Główny bohater, najpierw dość nieokrzesany, musi dojrzeć do odpowiedzialności za drugiego człowieka, za przyszłe życie; a dzieci rodzą się z miłości. Bez uczuć jesteśmy maszynami. Mnie osobiście najtrudniej mówić o najprostszych rzeczach. Igor też początkowo nie potrafi nazywać swojego stanu. Używa wtedy pięści, ale potem to się zmienia. Moment, w którym pisaliśmy scenariusz, to był czas, kiedy sam chciałem założyć rodzinę. Niektóre z refleksji tamtego czasu znalazły się w tym filmie. Prywatnie, z rodziny nic nie wyszło, mam za to film. Poza tym też byłem kiedyś czynnym sportowcem i też w wyniku kontuzji musiałem z tego zrezygnować, zbudować nową przyszłość. Miałem też osobiste związki z Wietnamem. Ten film nie jest wymyślony przy biurku. Scenariusz tworzą historie i sytuacje wzięte z życia, które jest najlepszym scenarzystą”.
(Marcin Wrona, cytat za http://www.culture.pl/baza-film-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/eAN5/content/moja-krew)
„Moja krew” jako nowy melodramat „Wydaje się, że chodzi tylko o melodramat w surrealistycznej rzeczywistości. Ten surrealizm jest darem skomplikowanej historii naszych czasów, czasów nowej wędrówki ludów i choćby dlatego należało go wykorzystać. Paradoks zamierzenia polega jednak na tym, że przestaje się liczyć prawdopodobieństwo fabuły. Oglądamy opowiastkę o szlachetnym poświęceniu. Igor w ostatnim przypływie energii ratuje wykolejonego przyjaciela z ringu i oddaje mu ukochaną, są łzy, kiedy należy, i wzruszające pytanie na koniec: ‚Było jak trzeba…?’. Mało to prawdopodobne, ale może dlatego zasługuje na film.” (Andrzej Kołodyński, Kino, nr 2/2010)
Pytanie o wartości, które nadają sens życiu człowieka – miłość, odpowiedzialność, poszanowanie godności drugiego człowieka.
Ojcostwo jako odkupienie za grzechy, za zmuszenie do aborcji, zdradę przyjaciela. Problem sumienia.
Rola rodziny w życiu człowieka.
Zderzenie kulturowe – wzorce osobowe funkcjonujące w kulturze polskiej i wietnamskiej
Obraz społeczności wietnamskiej – ewolucja postawy głównego bohatera wobec przedstawicieli grupy odmiennej kulturowo.
Obecne w filmie motywy funkcjonujące w kulturze
Ojcostwo, relacja syn – ojciec w zestawieniu z filmami „Pręgi” Magdaleny Piekorz, „Erratum” Marka Lechkiego, „Las” Piotra Dumały
Macho, mężczyzna – w zestawieniu z filmem „Jestem Twój” Mariusza Grzegorzka
Rodzina – w zestawieniu z filmem „Matka Teresa od kotów” Pawła Sali