Cele lekcji

Uczeń:

• poznaje kulturę i tradycję Szkocji i umie wskazać jej charakterystyczne elementy i cechy;
• poznaje niektóre fakty z historii Szkocji;
• odróżnia historię od legendy;
• rozwija kompetencje w zakresie posługiwania się Internetem;
• doskonali umiejętność selekcjonowania i porządkowania zdobytych informacji;
• rozwija umiejętności związane z komunikacją międzyludzką i partnerstwem;
• zabiera głos w dyskusji;
• prezentuje własny punktu widzenia i uczy się uwzględniania poglądów innych.

Czas pracy 1 godzina lekcyjna + projekcja filmu Środki dydaktyczne film „Merida waleczna” w reż. Mark Andrewsa i Brendy Chapman (odtwarzacz i ekran) materiały ikonograficzne, prinscreeny z filmu (Załącznik nr 1, Załącznik nr 2, Załącznik nr 3)

Formy pracy praca z całą klasą praca w grupach praca indywidualna Metody pracy teleturniej elementy burzy mózgów dyskusja ukierunkowana praca z materiałem źródłowym

Przebieg lekcji

ETAP I

Uczniowie zapoznają się z filmem pt.: „Merida Waleczna”. W trakcie projekcji uczniowie powinni zwrócić uwagę na występujące w filmie elementy, które mogą uchodzić za charakterystyczne, czy typowe dla Szkocji. Swoje spostrzeżenia zapisują na kartkach i zostaną one poddane weryfikacji po zakończeniu seansu.

Po zakończeniu projekcji poszczególni uczniowie, posługując się swoimi notatkami, zapisują przedstawione w filmie elementy, które ich zdaniem wiążą się/są reprezentatywne dla kultury Szkocji. Po skompletowaniu listy, uczniowie (z pomocą nauczyciela) weryfikują ją i wykreślają te elementy, które nie pasują. W przypadkach spornych, element jest pozostawiany na liście (można go w specjalny sposób oznaczyć), a nauczyciel informuje, że zostanie poddany weryfikacji na późniejszym etapie zajęć.

ETAP II

Nauczyciel informuje wychowanków o celach lekcji. Wprowadza uczniów w omawiany temat, proponując odczytanie filmu „Merida Waleczna”, jako kwintesencji „szkockości” – razem ze specyficznym krajobrazem Szkocji, jej tradycją, ludowością i legendami. Informuje uczniów, że podczas zajęć są tropicielami „szkockości” w różnych jej przejawach. Podkreśla, że wybrany film został zrealizowany z dużą dbałością o szczegóły.

Uczniowie zostają podzieleni na grupy. Nauczyciel informuje, iż zadaniem każdej z grup jest odnajdywanie, przy pomocy Internetu, informacji na temat elementów szeroko rozumianej kultury Szkocji. W tym celu każda grupa otrzymuje inną listę zagadnień do opracowania (Załącznik nr 1). W skład zagadnień powinny wejść również elementy sporne zapisane na tablicy. Członkowie każdej grupy są zobowiązani do zapamiętywania najważniejszych informacji (ewentualnie sporządzania bardzo krótkich notatek, w przypadku złożonych zagadnień). Zdobyta w ten sposób wiedza zostanie wykorzystana na kolejnym etapie zajęć.

[Idealnie byłoby, ze względów organizacyjnych, gdyby liczba uczniów w każdej grupie odpowiadała ogólnej ilości grup. Scenariusz został przygotowany w oparciu o takie założenie, dla zespołu klasowego liczącego 25 uczniów].

Uczniowie pracują w grupach, starając się zdobyć informacje na temat poszczególnych elementów ze swoich list. Przed rozpoczęciem tego etapu lekcji powinien zostać określony czas, w jakim uczniowie realizują postawione przed nimi cele. Rolą nauczyciela, w tej części zajęć, jest monitorowanie poczynań poszczególnych grup, pomoc w „rozszyfrowywaniu” nieznanych słów i zwrotów, jak i selekcjonowaniu najistotniejszych informacji związanych z danym zagadnieniem.

ETAP III

Poszczególni uczniowie wchodzący w skład dotychczasowych grup tworzą nowe grupy robocze. W skład nowopowstałych grup powinien wejść przynajmniej jeden przedstawiciel z każdego z wcześniej funkcjonujących zespołów. W tej części lekcji, zadaniem uczniów jest przekazanie swoim kolegom i koleżankom, którzy pracowali nad odmiennymi problemami, informacji o opracowywanych przez siebie zagadnieniach. Należy zaznaczyć, że przekaz ten powinien być klarowny, ale jednocześnie zawierać najistotniejsze informacje na dany temat, bowiem stopień znajomości zagadnienia będzie sprawdzany na IV etapie zajęć. Dla usprawnienia pracy uczniów można wręczyć im listę wszystkich zagadnień, które były opracowywane (Załącznik nr 2) z prośbą o sporządzenie krótkich notatek. Przed rozpoczęciem tej części zajęć również należy poinformować uczniów o czasie, w którym powinni wykonać postawione przed nimi zadania.

ETAP IV

W tej części zajęć ugruntowywana jest wiedza na temat charakterystycznych elementów kultury i tradycji Szkocji oraz stopień realizacji zadań postawionych przed poszczególnymi grupami. Do realizacji tych celów wykorzystać możemy formułę turnieju drużyn, w którym kolejno w zmaganiach biorą udział przedstawiciele wszystkich grup. Uczniowie mogą rozpoznawać pokazywane przez nauczyciela fragmenty filmu w postaci printscreenów (Załącznik nr 3) i wyjaśniać ich związek z kulturą i tradycją Szkocji. Formuła turnieju pozwala również na prostowanie błędnych wypowiedzi i uzupełnianie wypowiedzi niewyczerpujących tematu poprzez innych uczestników zmagań. Grupa/ uczniowie, którzy wykażą się największą wiedzą, mogą zostać nagrodzeni przez nauczyciela.

Prowadzący przeprowadza ewaluację lekcji, podsumowuje dokonania uczniów.

Praca domowa

Projekt pocztówki, która będzie zawierała jak najwięcej elementów charakterystycznych dla Szkocji.

Załączniki

Załącznik nr 1

Przykładowa lista zagadnień do opracowania

Grupa 1	Grupa 2	Grupa 3	Grupa 4	Grupa 5
klan	whisky	kilt	tartan	dudy
klimat Szkocji	charakter Szkotów	popłoch pospolity	krajobraz Szkocji	wygląd Szkotów
szkocki koń zimnokrwisty	jack-o’lantern (błędne ogniki)	caber toss rzucanie pniem	niebieski tatuaż (Piktowie)	menhir
dirk	kelpie	haggis	shortbread (maślane pieczywo chrupkie)	claymore

Przedstawiona lista nie wyczerpuje ilości zagadnień, która powinna być uzależniona od możliwości uczniów i czasu przeznaczonego na poszukiwanie informacji.

Załącznik nr 2

Przykładowa karta pracy ucznia na III etapie lekcji.

nazwa zagadnienia	informacja
krajobraz Szkocji
klimat Szkocji
wygląd Szkotów
charakter Szkotów
niebieski tatuaż (Piktowie)
klan
kilt
tartan
dudy
szkocki koń zimnokrwisty
popłoch pospolity
caber toss – rzucanie pniem
jack-o’-lantern (błędne ogniki)
kelpie
haggis
whisky
menhir
dirk
shortbread (maślane pieczywo chrupkie)
claymore

Załącznik nr 3

Zestaw printscreenów do wykorzystania na IV etapie zajęć.

haggis (mojaszkocja.com)