Łódzcy studenci filmoznawstwa po zajęciach
Agnieszka Barczyk, Oktawia Wierzejska
Choć w niektórych środowiskach krąży stereotyp leniwego studenta, nadal możemy spotkać przykłady zdolnych młodych ludzi, którym zdobywana w czasie studiów wiedza nie wystarcza. Wielu z nich podejmuje decyzję o przyłączeniu się do studenckiego ruchu naukowego.
Działające w ramach Katedry Mediów i Kultury Audiowizualnej UŁ Koło Naukowe Filmoznawców zrzesza studentów i doktorantów kulturoznawstwa zainteresowanych pogłębianiem swojej wiedzy o filmie oraz organizowaniem wydarzeń o charakterze popularyzatorskim i edukacyjnym. Od roku akademickiego 2013/2014 opiekę naukową nad poczynaniami członków koła sprawuje dr Ewa Ciszewska. KNF prężnie rozwija swoją działalność: krytyczną, naukową i edukacyjną. Szczególnie wyraźnie daje o sobie znać ta ostatnia, o czym świadczyć mogą liczne projekty wpisujące się w pole edukacji filmowej. Spotkania ze specjalistami, organizowanie prelekcji oraz udział w projektach badawczych to doskonała okazja do nawiązywania ciekawych kontaktów naukowych i międzynarodowej współpracy.
„Poznaj swojego filmoznawcę”
Celem realizowanego od grudnia 2013 do czerwca 2015 roku cyklu było przybliżenie – nie tylko studentom kulturoznawstwa (spotkania miały bowiem charakter otwarty) – badań naukowych prowadzonych przez filmoznawców z różnych ośrodków akademickich. W czasie rozmowy słuchacze nie obcowali wyłącznie z wydrukowanymi opracowaniami naukowymi, z którymi zdarza im się zetknąć na przykład w czasie zajęć, ale przede wszystkim z bohaterami spotkania – żywą postacią, kryjącą się za okładką omawianego dzieła. Uczestnicy spotkań mogli zatem poznać historię konkretnej książki – jej genezę, przebieg procesu twórczego, zabawne perypetie czy też przyprawiające autora o ból głowy trudności wydawnicze.
W czasie comiesięcznych spotkań, które odbywały się w Księgarni Antykwariacie „Cetus” przy ul. Piotrkowskiej 82, zaprezentowane zostały książki przygotowane przez filmoznawców z Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Słuchacze zetknęli się m.in. z: Martą Brzezińską (Spektakl – granica – ekran. Mur berliński w filmie niemieckim), Elżbietą Durys (Amerykańskie popularne kino policyjne w latach 1970-2000), Katarzyną Mąką-Malatyńską (Widok z tej strony. Przedstawienia Holocaustu w polskim filmie), Anną Miller-Klejsą (Resistenza we włoskim filmie fabularnym), Nataszą Różycką-Korczarowską (Inne spojrzenie – wyobrażenia historii w filmach Wojciecha Jerzego Hasa, Jana Jakuba Kolskiego, Filipa Bajona i Anny Jadowskiej), Łukaszem Biskupskim (Miasto atrakcji. Narodziny kultury masowej na przełomie XIX i XX wieku), Michałem Dondzikiem (Leszek Wronko. Dźwięk filmu polskiego), Tomaszem Kłysem (Od Mabusego do Goebbelsa. Weimarskie filmy Fritza Langa i kino niemieckie do roku 1945), Maciejem Robertem (Perełki i Skowronki. Adaptacje filmowe prozy Bohumila Hrabala) oraz Mają Wójcik i Łukaszem Urbaniakiem (wydawcami książki pt. Od „Sodomy i Gomory” do „Pepe le Moko”. Film zachodnioeuropejski w polskiej prasie 1918-1939. Recenzje, red. B.L. Gierszewska, R. Włodek, A. Wyżyński).
Namacalnym efektem tego długoterminowego przedsięwzięcia będzie przygotowywana właśnie publikacja, na którą składają się wywiady z bohaterami cyklu. Książka pod redakcją członków koła: Mikołaja Góralika, Agaty Pospieszyńskiej i Katarzyny Żakiety, ukaże się wiosną 2016 roku w Wydawnictwie Uniwersytetu Łódzkiego.
Międzynarodowy projekt badawczy „ThinkFilM”
Współpraca łódzkich filmoznawców z innymi ośrodkami akademickimi wykracza poza granice kraju. Już po raz kolejny grupa studentów i doktorantów pod opieką dr Ewy Ciszewskiej nawiązała kontakt z czeskim zespołem badawczym, działającym na Uniwersytecie Karola w Pradze. W ramach programu Erasmus+ przystąpili oni wspólnie do realizacji międzynarodowego projektu „ThinkFilM”, którego podstawowym celem jest przyjrzenie się różnym sposobom edukacji filmowej w Polsce, Czechach, Niemczech i Wielkiej Brytanii. Uczestnicy przedsięwzięcia próbują sprawdzić, jak wygląda nauczanie o filmie w różnych instytucjach – muzeach, kinach, szkołach, na uczelniach wyższych. Zebrane doświadczenia mają pomóc w stworzeniu koncepcji nowoczesnej placówki filmowo-edukacyjnej w Pradze: Narodowego Muzeum Filmowego (Narodni filmove muzeum – NaFilM).
Działania w projekcie mają charakter wielowymiarowy: od indywidualnej pracy członków nad wybranymi zagadnieniami, poprzez zebrania dyskusyjne aż do konfrontacji z ekspertami.
Gośćmi dotychczasowych spotkań, odbywających się w ramach „ThinkFilm Klub Dyskusyjny”, byli: prof. Piotr Sitarski (Film w podręcznikach szkolnych), Oktawia Wierzejska, Weronika Rumas, Sylwia Kubera (Wrażenia z wystawy NaFilM), Konrad Klejsa (Muzea filmowe w Europie Zachodniej), Michał Pabiś-Orzeszyna (Muzeum Kinematografii w Łodzi). Na najbliższy semestr zaplanowane zostały m.in. spotkania z edukatorką filmową Jadwigą Mostowską oraz Małgorzatą Kozubek, zajmującą się zagadnieniem kinoterapii.
Studenci brali także udział w wyjazdach obserwacyjno-badawczych: do Pragi, gdzie obejrzeli czasową wystawę Narodowego Muzeum Filmowego, jak również do Berlina, gdzie podczas festiwalu Berlinale spotkali się z pozostałymi członkami międzynarodowego zespołu badawczego. Podsumowaniem projektu będzie wydanie recenzowanej publikacji naukowej, która ukaże się w 2017 roku.
Prelekcje w Starym Kinie Residence
Z początkiem 2016 roku KNF ponownie podjęło działania w przestrzeni publicznej Łodzi. Dzięki współpracy z Festiwalem Transatlantyk i Kinem Tatry KNF zaangażowało się w cykl projekcji organizowanych w hotelu Stare Kino przy ul. Piotrkowskiej 120. Rola członków Koła polega na przygotowaniu krótkich prelekcji dotyczących wyświetlanych filmów. Repertuar obejmuje głośne filmy polskich twórców XX wieku, a pokazy odbywają się w podziemnej sali kinowej hotelu. Wszystkie filmy wyświetlane są z taśmy 35 mm przy użyciu pochodzącego z lat 70. projektora produkcji Zakładów Kinotechnicznych „PREXER”, co nadaje każdej projekcji wyjątkowej atmosfery dawnych lat. Pokazy odbywają się dwa razy w tygodniu, cały cykl otworzył film „Ziemia Obiecana” w reżyserii Andrzeja Wajdy, kolejne były „Zakazane Piosenki” Leonarda Buczkowskigo – od tego momentu filmy wyświetlane są chronologicznie względem daty produkcji. Zakończenie cyklu planowane jest na koniec czerwca 2016 roku.
Prezentacja najważniejszych działań Koła Naukowego Filmoznawców udowadnia, że organizacja ta wiele miejsca poświęca edukacji filmowej, popularyzowaniu wiedzy o filmie i przybliżaniu sylwetek ludzi związanych z tym obszarem. Warto wspomnieć, że Koło angażuje się także w inne, krótkoterminowe projekty. Szczegółowe informacje na temat aktualnych inicjatyw i wydarzeń można odnaleźć na specjalnym profilu facebookowym.