Krótka informacja o filmie

Opowieść o niemieckim przemysłowcu Oskarze Schindlerze, który podczas II wojny światowej ocalił ponad tysiąc Żydów przed śmiercią w obozach koncentracyjnych. Jak w świecie bezwzględnej walki o przetrwanie jeden człowiek może uratować wiele ludzkich istnień można się przekonać oglądając wojenną superprodukcję Stivena Spielberga.

Związki z podstawą programową

Język polski

Osiąganie celów kształcenia i odnoszących się do nich wymagań szczegółowych. Uczeń:

• Odczytuje sens całego tekstu oraz wydzielonych przez siebie fragmentów.
• Potrafi objaśnić ich sens oraz funkcję na tle całości (zakres podstawowy), czyta utwory stanowiące konteksty dla tekstów kultury poznawanych w szkole (poziom rozszerzony).
• Szuka literatury przydatnej do opracowania różnych zagadnień; selekcjonuje ją według wskazanych kryteriów w zasobach bibliotecznych korzysta zarówno z tradycyjnego księgozbioru, jak i z zapisów multimedialnych i elektronicznych, w tym internetu (zakres podstawowy).
• Dostrzega związek języka z obrazem świata (zakres rozszerzony).
• Prezentuje własne przeżycia wynikające z kontaktu z dziełem sztuki (zakres podstawowy).
• Określa problematykę utworu/zakres podstawowy;
• Wskazuje w utworze środki wyrazu artystycznego i ich funkcje (zakres podstawowy).
• Wskazuje związki między rożnymi aspektami utworu – estetycznym, etycznym, poznawczym (zakres rozszerzony).
• Rozpoznaje aluzje literackie i symbole kulturowe oraz ich funkcję ideową i kompozycyjną, a także znaki tradycji, np. antycznej, judaistycznej, chrześcijańskiej (zakres rozszerzony)
• Rozpoznaje w utworze sposoby kreowania świata przedstawionego i bohatera – narracja, fabuła, akcja (zakres podstawowy)
• Wykorzystuje w interpretacji elementy znaczące dla odczytania sensu utworu (np. Słowa – klucze, wyznaczniki kompozycji) – zakres podstawowy.
• Wykorzystuje w interpretacji utworu konteksty np. literackie, historyczne, kulturowe, filozoficzne, religijne
• Odczytuje treści alegoryczne i symboliczne utworu (zakres podstawowy)
• Konfrontuje dzieło z innymi tekstami kultury np. plastycznymi, literackimi, teatralnymi, filmowymi (zakres rozszerzony).
• Dostrzega związek języka z wartościami (zakres podstawowy).
• Wskazuje różne sposoby wyrażania wartościowań w tekstach (zakres rozszerzony).
• Dostrzega obecne w utworach literackich oraz innych tekstach kultury wartości narodowe i uniwersalne (zakres podstawowy).
• Dostrzega w świecie konflikty wartości (np. równości i wolności, sprawiedliwości i miłosierdzia) oraz rozumie źródła tych konfliktów (zakres podstawowy).

Wiedza o kulturze

Uczeń:

• Zna dwudziestowieczne dzieła reprezentujące różne dziedziny sztuki (literaturę, architekturę, plastykę, muzykę, teatr, fotografię, film, sztukę nowych mediów) i dostrzega związki pomiędzy nimi;
• Wskazuje różne funkcje dzieła sztuki (np. estetyczną, komunikacyjną, społeczną, użytkową, kultową, poznawczą, ludyczną)
• Analizuje film lub analizuje spektakl teatralny, posługując się podstawowymi pojęciami z zakresu właściwej dziedziny sztuki.
• Wypowiada się na temat dzieła sztuki, używając pojęć zarówno swoistych dla poszczególnych sztuk, jak i wspólnych (forma, kompozycja, funkcja, nadawca, odbiorca, użytkownik, znaczenie, kontekst, medium).

Historia

II wojna światowa. Uczeń:

• przedstawia przyczyny i skutki Holokaustu oraz opisuje przykłady oporu ludności żydowskiej.

zakres rozszerzony

Europa pod okupacją niemiecką i Holokaust. Uczeń:

• Charakteryzuje politykę III Rzeszy wobec społeczeństw okupowanej Europy, w tym nazistowski plan eksterminacji Żydów oraz innych narodowości i grup społecznych.
• Opisuje postawy Żydów wobec polityki eksterminacji, w tym powstanie w getcie warszawskim, a także opisuje postawy społeczeństwa polskiego wobec Holokaustu.
• Ocenia stosunek społeczeństw i rządów świata zachodniego oraz Kościoła katolickiego do Holokaustu.

Rozwój zainteresowań i pożądanych umiejętności uczniów

Pomysły na zajęcia filmowe, proponowane metody pracy z filmem

Praca z tekstem kultury (film, tekst literacki, teksty źródłowe) lub ich fragmentami, dyskusja, prezentacja multimedialna, projekt edukacyjny.

Obraz Holocaustu w literaturze i w filmie, w kontekście lektur obowiązkowych – „Zdążyć przed Panem Bogiem” Hanny Krall, opowiadań Irit Amiel z tomu „Osmaleni”, opowiadań Tadeusza Borowskiego.

Porównanie filmowych obrazów getta krakowskiego, warszawskiego i łódzkiego, w zestawieniu z filmami „Pianista” w reż. Romana Polańskiego, „Korczak” w reż. Andrzeja Wajdy, „Fotoamator” w reż. Dariusza Jabłońskiego.

Tropy interpretacyjne, w tym zagadnienia filmoznawcze

Eksterminacja Żydów – obraz krakowskiego getta oraz obozów w Płaszowie i Auschwitz.

Obraz Amona Goetha – psychopatycznego, gorliwego kata, obraz kata w kinie, relacja kat – ofiara, w zestawieniu z filmami „Wybór Zofii”, „Lektor” w reż. Stephena Daldry’ego.

Wpływ hollywoodzkiego obrazu filmowego na kształtowanie pamięci o Holocauście. Mit Holokaustu w kinie.

Film wojenny a film o Holokauście – rozważania genologiczne.

Rola koloru w filmie Stevena Spielberga – kolorowy początek i zakończenie filmu, czerń i biel, dziewczynka w czerwonym płaszczyku.

Filmowy obraz Oscara Schindlera – motywy działania, kontrowersje wokół przyznania tytułu Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata.

Obecne w filmie motywy funkcjonujące w kulturze

Motyw pomocy Żydom, w zestawieniu z filmami „Dzieci Ireny Sendlerowej” w reż. Johna Kenta Harrisona, „Pianista” w reż. Romana Polańskiego, „Wielki Tydzień” w reż. Andrzeja Wajdy, „Joanna” w reż. Feliksa Falka.