Cele lekcji

W trakcie zajęć uczeń:

• tworzy kategorie pojęć związanych z „godnością”
• analizuje i interpretuje teksty kultury współczesnej
• argumentuje swoje tezy
• współpracuje z grupą
• pracuje z tekstem źródłowym

Czas pracy 1 godzina lekcyjna Środki dydaktyczne film „Galerianki”, laptop, rzutnik multimedialny, głośniki „Karta pracy ucznia” (załącznik nr 1) definicja pojęcia GODNOŚĆ (załącznik nr 2)

Formy pracy praca indywidualna Metody pracy heureza dyskusja i debata

Przebieg lekcji

Przed zajęciami

Projekcja filmu „Galerianki”, reż. Katarzyna Rosłaniec, Polska 2009, 77 min.

Przebieg zajęć

Powitanie i czynności organizacyjne.

Nauczyciel rozdaje wszystkim uczniom „Kartę pracy ucznia” (załącznik nr 1). Prosi uczniów, aby po krótkim zastanowieniu wypisali czynności, które w ostatnim tygodniu wykonywali z własnej woli, pod wpływem rówieśników i na prośbę rodziców. Nauczyciel zapewnia, iż odpowiedzi nie będą weryfikowane i odczytywane, dlatego prosi o szczere odpowiedzi. Uczniowie na uzupełnienie karty mają 5 do 7 minut.

Po upływie wskazanego czasu nauczyciel prosi, aby uczniowie podliczyli czynności zapisane w każdej tabelce. Następnie pyta uczniów, w której tabelce zapisali najwięcej czynności. Inicjuje krótką dyskusję dotyczącą wyników pracy.

Wskazówka metodyczna: z badań socjo-pedagogicznych wynika, iż uczniowie w wieku gimnazjalnym najczęściej działają pod wpływem presji rówieśników. Ważne jest zatem, aby nauczyciel zadał uczniom pytanie, dlaczego tak się dzieje, że większość czynności przez nich wykonywanych jest wynikiem oddziaływania kolegów i przyjaciół. Nauczyciel może zapytać, jak wyglądałyby ich odpowiedzi, gdyby tę kartę wypełniali w wieku 8 lat. Można zakładać, że większość czynności podyktowana by była prośbą rodziców oraz własną wolą, a nie presją rówieśniczą. Celem rozmowy ma być, zatem uświadomienie uczniom, że znajdują się w wieku, w którym doświadczają silnej potrzeby afiliacji, czyli przynależności do grupy rówieśniczej.

Po wyciągnięciu powyższego wniosku, nauczyciel przechodzi do rozważań na temat sytuacji Alicji, głównej bohaterki filmu „Galerianki”. Prosi uczniów, aby zastanowili się, czy działania, które bohaterka podjęła (chodzi o wejście w świat „galerianek” – prostytuujących się młodych dziewcząt) były wynikiem jej własnej woli, czy presji rówieśniczej. Odpowiedzi uczniów może zapisywać na tablicy zgodnie ze schematem:

DZIAŁANIA ALICJI
Z własnej woli	Pod presją rówieśników

Po krótkiej dyskusji nauczyciel zapisuje na tablicy słowo GODNOŚĆ. Prosi uczniów, aby dopisywali słowa, które kojarzą im się z tym pojęciem (np. szacunek dla samego siebie, honor, duma, wartość, poczucie własnej wartości, przyzwoitość, zachowanie w należyty sposób, wolność jednostki).

Po wykonaniu zadania nauczyciel prosi, aby na podstawie podanych słów, uczniowie spróbowali stworzyć definicję terminu „godność”, a następnie analizuje z uczniami definicję w kontekście filmu „Galerianki”.

Praca z tekstem źródłowym (definicją)

„(godność) oznacza szacunek dla samego siebie oraz poczucie własnej wartości”

• Czy dziewczęta (głównie Milena) miały szacunek do samych siebie i poczucie własnej wartości?” (odp. TAK – były bardzo pewne siebie i zadowolone ze swoich dokonań, wręcz uznawały się za lepsze od rówieśników).

„Godność nie pozwala człowiekowi popełniać niektórych czynów, które są powszechnie uznane za złe, niegodziwe i nieprzyzwoite”

• Czy dziewczyny zachowywały się w sposób powszechnie uznawany za nieprzyzwoity?
• Dlaczego prostytuowanie się, sprzedawanie swego ciała za pieniądze jest nieprzyzwoite?
• Czy w swoich zachowaniach były niegodziwe (podłe, nikczemne)? Podajcie konkretne przykłady takich zachowań z filmu „Galerianki”.

„Godność nie pozwala także człowiekowi na poniżanie się przed innymi osobami”

• Co oznacza termin „poniżanie się”? Czy dziewczyny czuły się poniżone, upokorzone? Jak Wy oceniacie zachowanie bohaterek filmu „Galerianki”?
• Jak oceniacie zachowanie prostytuujących się młodych dziewcząt? Czy prostytucja jest przejawem braku szacunku do samego siebie i swojego ciała?

Dyskusja:

• Nauczyciel zadaje uczniom pytanie: Jak rozumiecie słowa wypowiedziane w filmie przez Milenę: „Miłość w naszych czasach nie istnieje, trzeba robić melanż i się nie przyzwyczajać, nie?”
• Jaki stosunek do miłości przedstawia filmowa Milena? Czego wynikiem może być taka wizja świata bohaterki?
• Jakie czynniki (sytuacja w domu rodzinnym, stan materialny, presja otoczenia) mogą wpływać na to, że młode dziewczyny postanawiają „szukać sponsorów” w galeriach handlowych?
• Jak myślicie, dlaczego Katarzyna Rosłaniec nakręciła film o prostytuujących się młodych dziewczynach? Czy takie zjawisko społeczne ma miejsce w rzeczywistości? (Po krótkich wypowiedziach uczniów nauczyciel może przeczytać fragmenty wywiadu z reżyserką, dostępnego na stronie:
• „Galerianki” – nastoletnie prostytutki
• Jak rozumiecie ostatnią scenę z filmu „Galerianki” (Alicja patrząca na swoje odbicie w lustrze).

Nauczyciel podsumowuje zajęcia i prosi uczniów o wykonanie pracy domowej.

Praca domowa

Wyobraź sobie taką sytuację: dowiedziałaś/eś się, że jedna z Twoich koleżanek świadczy usługi seksualne za pieniądze. Spróbuj napisać do niej list (może być e-mail), dzięki któremu zniechęcisz ją do tego typu zachowań.

Załączniki

Załącznik nr 1

Karta pracy ucznia.

Wypełnij tabelkę:

Zastanów się, jakie czynności w ciągu ostatniego tygodnia wykonywałaś/eś z własnej woli, pod wpływem rówieśników, na prośbę/polecenie rodziców. Spróbuj również nazwać emocje, jakie towarzyszyły tym czynnościom.

	CZYNNOŚCI	EMOCJE
Wykonywane z własnej woli
Wykonywane pod wpływem rówieśników
Wykonywane na prośbę/ polecenie rodziców

Załącznik nr 2

Definicja słowa GODNOŚĆ

„Godność jest pojęciem odnoszącym się do człowieka i oznacza szacunek dla samego siebie oraz poczucie własnej wartości. Godność nie pozwala człowiekowi popełniać niektórych czynów, które są powszechnie uznane za złe, niegodziwe i nieprzyzwoite. Godność nie pozwala także człowiekowi na poniżanie się przed innymi osobami. Najczęściej człowiek, który posiada godność jest powszechnie szanowany, jednak czasami właśnie z tego powodu jest on także potępiany – dzieje się tak na przykład, gdy godność nie pozwala w pewnych przypadkach prosić o pomoc.

Godność człowieka w filozofii oznacza nic innego jak tylko to, że człowiek istnieje jako cel, a nie centrum wszystkiego co się dzieje. Godność jest elementem niezbędnym w strukturze bytowej człowieka.

W polskiej konstytucji i kodeksach godność oznaczana jest jako niezaprzeczalna wartość należąca do człowieka, której nikt ani nic nie ma prawa go pozbawiać. Człowiek ma prawo do godnego życia, śmierci, traktowania. Godność ludzka jest nieodłącznym elementem osobowości człowieka. Godność jest także podstawą wolności, sprawiedliwości, a także pokoju panującego na świecie.
Godność rozumiana jest także jako stanowisko w pracy, piastowany wysoki urząd, czy też wielki zaszczyt, jaki spotkał daną osobę.”

http://www.cotojest.info/godnosc_636.html