Cinema Paradiso (1988)

Reż. Giuseppe Tornatore

Katarzyna Kubacka, Jacek Nowakowski, Maria Przychodniak (uwagi metodyczne), Dorota Gołębiowska (związek z podstawą programową)

Krótka informacja o filmie

Film o miłości do kina skierowany przede wszystkim do tych, którzy uczucie miłości do X Muzy znają z autopsji. „Cinema Paradiso” to historia chłopca (później znanego włoskiego reżysera), dla którego filmy wyświetlane w małym kinie Paradiso stanowią cały jego świat, kreują marzenia i wyobrażenia o życiu. Projekcja filmu to urzeczywistnienie magii kina opowiadającej o… magii kina.

Związki z podstawą programową

Język polski

Czytanie i słuchanie. Uczeń:

  • Odbiera komunikaty (…) nadawane za pomocą środków audiowizualnych – rozróżnia informacje przekazane werbalnie oraz zawarte w dźwięku i obrazie;
  • Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu.

Samokształcenie i docieranie do informacji. Uczeń:

  • Samodzielnie dociera do informacji – w książkach, prasie, mediach elektronicznych oraz w wypowiedziach ustnych.

Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń:

  • Opisuje odczucia, które budzi w nim dzieło;
  • Rozpoznaje problematykę utworu.
  • Przedstawia najistotniejsze treści wypowiedzi w takim porządku, w jakim występują one w tekście;
  • Znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej (np. w filmach, komiksach, piosenkach) nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych; wskazuje przykłady mieszania gatunków;
  • Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury (…)
  • Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją;
  • Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty, np. biograficzny, historyczny.

Wartości i wartościowanie. Uczeń:

  • Ze zrozumieniem posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw oraz określa postawy z nimi związane (…)

Mówienie i pisanie. Uczeń:

  • Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi.

Muzyka

Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń:

  • Świadomie odbiera muzykę – rozpoznaje cechy utworu muzycznego;
  • Określa różnorodne funkcje muzyki użytkowej i artystycznej;
  • Muzyka w filmie – jako ilustracja i samoistne dzieło.

Rozwój zainteresowań i pożądanych umiejętności uczniów

TAK NIE
Praca z filmem stwarza możliwości rozwoju kompetencji kluczowych uczniów x
Film motywuje uczniów do samodzielnego uczenia się i poznawania x
Film sprzyja rozwojowi wyobraźni uczniów x
Film inspiruje do wykorzystania niestandardowych i oryginalnych metod pracy z uczniami x
Film pozwala zaprojektować cykl zajęć wokół przedstawionego problemu x
Film zawiera sceny przemocy x
Film zawiera sceny erotyczne x
Projekcja filmu musi być poprzedzona zajęciami wprowadzającymi x
Analiza filmu wymaga obecności na zajęciach specjalisty (psychologa, pedagoga, innych) x

Pomysły na zajęcia filmowe, proponowane metody pracy z filmem

Dyskusja, praca w zespołach problemowych, kartka z pamiętnika.

Film o ogromnych walorach dydaktycznych i wychowawczych Arcydzieło współczesnego kina włoskiego, dorównujące dziełom dawnych mistrzów: Felliniego, Viscontiego, Bertolucciego.

Historia kina…. Giusepe Tornatore („Cinema Paradiso”, 1988) i Jan Jakub Kolski („Historia kina w Popielawach”, 1998). Dzieje kinematografii. Fakty i mity.

Obraz świata dzieciństwa, wpływ dziecięcych doznań na dorosłe życie – rozprawka lub dyskusja.

Kino artystyczne a kino… propagandowe. Różne poetyki i język filmu.

Przywołanie wybitnych twórców i ich dzieł, którzy podejmowali podobny rodzaj dyskursu: Federico Fellini „Osiem i pół (1962), Andrzej Wajda „Wszystko na sprzedaż” (1968), Francois Truffaut „Noc amerykańska” (1973), Pedro Almodovar „Przerwane objęcia” (2009).

Tropy interpretacyjne, w tym zagadnienia filmoznawcze

„Cinema Paradiso” jako jedno z najpiękniejszych filmowych wyznań miłości do kina, przywołujące świetną tradycję kina włoskiego.

Magia i fascynacja kinem. Rola marzenia jako głównego warunku istnienia sztuki filmowej i ich nierozerwalny związek. Sprzedawca marzeń – symboliczny tytuł filmu określający prace reżysera jako potwierdzenie tezy. (1995 r., Tornatore powraca z kamerą w swoje rodzinne strony).

Konfrontacja marzeń z rzeczywistością. Tornatore, w odróżnieniu od opowiadającego się za fantazją Federico Felliniego, jako twórca broniący rzeczywistości, mimo jej bolesnego zderzenia ze światem wyobraźni.

Eksplorowanie świata prowincji, do którego wkracza magia kina, mająca zbawczą moc dla zamieszkujących ją ludzi.

Kino autobiograficzne i autotematyczne połączone z refleksją nad istotą uprawianej sztuki. Próba wglądu we własny wewnętrzny świat i zrozumienia, co kieruje działaniami artysty, jak funkcjonuje on w rzeczywistości – dążenie do autoidentyfikacji jako narzędzia poznania siebie i drugiego człowieka.

Przyjaźń między chłopcem a operatorem filmowym

Filmowy obraz świata prowincjonalnego i peryferyjnego.

Obecne w filmie motywy funkcjonujące w kulturze

Bohater dziecięcy jako alter ego autora.

Pani z Ukrainy (2002)
tytuł: „Cinema Paradiso”
tytuł oryg.: „Nuovo Cinema Paradiso”
gatunek: dramat
reżyseria: Giuseppe Tornatore
scenariusz: Giuseppe Tornatore, Peter Fernandez
zdjęcia: Blasco Giurato
obsada: Philippe Noiret jako Alfredo, Salvatore Cascio jako Salvatore, Marco Leonardi jako Salvatore, Antonella Attili jako Maria, Jacques Perrin jako Salvatore dorosły
muzyka: Ennio Morricone, Andrea Morricone
produkcja: Francja, Włochy
rok prod.: 1988
dystrybutor w Polsce: Kino Świat
czas trwania: 123 min.
ważniejsze nagrody: Oscar 1990 Najlepszy film nieanglojęzyczny, Złoty Glob 1990 Najlepszy film zagraniczny
film od lat: 12 lat
Wróć do wyszukiwania