Cele lekcji

W trakcie zajęć uczeń:

• w sposób swobodny wypowiada swoje opinie o filmie
• analizuje recenzję filmową
• tworzy definicje pojęć
• porównuje komunikację bezpośrednią i pośrednią (na „czatach” internetowych)
• przeprowadza analizę komparatystyczną tekstów kultury
• tworzy dłuższe wypowiedzi pisemne

Czas pracy 2 godziny lekcyjne Środki dydaktyczne film „Sala samobójców” (jeśli film oglądany jest w szkole – laptop, rzutnik multimedialny, głośniki) komputery z podpięciem do sieci internetowej karty pracy uczniów (zał.  nr 1, 2, 3, 4)

Formy pracy praca indywidualna praca grupowa Metody pracy praca z wykorzystaniem Internetu „burza mózgów” heureza dyskusja i debata

Przebieg lekcji

Pierwsza godzina zajęć musi odbywać się w sali komputerowej. Nauczyciel powinien w miarę sprawnie poruszać się na portalu społecznościowym „Facebook”.

Przed zajęciami

Projekcja filmu „Sala samobójców”, reż. Jan Komasa, Polska 2011, 117 min. Na ostatniej godzinie przed planowanymi zajęciami, nauczyciel przeprowadza wśród uczniów wywiad, czy posiadają konta na popularnym portalu społecznościowym – Facebook’u. Prosi uczniów, aby Ci, którzy nie posiadają jeszcze profilu, dołączyli do portalu tylko na użytek najbliższych zajęć (nauczyciel również musi posiadać swoje konto). Niezbędnym do przeprowadzenia zajęć jest, aby wszyscy uczniowie danej klasy (łącznie z prowadzącym zajęcia nauczycielem) należeli do grona „znajomych” na Facebook’u (Nauczyciel nie namawia do pomysłu ucznia, który wyraża stanowczy sprzeciw wobec dołączenia do portalu społecznościowego). Nauczyciel wyznacza chętnego ucznia, do utworzenia na swoim profilu zamkniętej grupy „Rozmowy o filmie” i dołączenie do niej wszystkich uczniów klasy.

Przebieg zajęć

LEKCJA PIERWSZA:

Powitanie i czynności organizacyjne.

Nauczyciel informuje uczniów, dlaczego te zajęcia wyjątkowo odbywają się w sali komputerowej – uczniowie będą na zajęciach korzystać z jednego z najpopularniejszych portali społecznościowych – Facebook’a.

Nauczyciel prosi uczniów, aby zalogowali się na swoje profile na Facebook’u (jeśli wśród uczniów jest osoba, która nie chciała założyć swojego profilu – dołącza do kolegi posiadającego konto).

Nauczyciel przedstawia uczniom pomysł rozmowy o filmie „Sala samobójców” za pomocą czatu na Facebook’u. Prosi, aby w miarę możliwości zachowywali się tak, jak zazwyczaj komunikując się za pośrednictwem Internetu. Ustala, że: w tej części zajęć nie obowiązują tematy tabu, każdy może się szczerze wypowiedzieć, ale nie można używać słów powszechnie uznawanych za wulgarne i naruszające godność osobistą (nauczyciel sprawdza, czy uczniowie wiedzą, czym jest godność osobista).

Dyskusja na Facebook’u

Rozmowa może potoczyć się w niespodziewanych dla prowadzącego kierunkach. Na realizację zajęć przewidziana jest jedna jednostka lekcyjna, dlatego nauczyciel musi kontrolować czas. Prowadzący stara się czytać wszystkie odpowiedzi uczniów i reagować na nie, zadając konkretne pytania i pisząc komentarze do odpowiedzi.

Nauczyciel rozpoczyna rozmowę od pytania: „I jak myślicie – warto było obejrzeć ten film?”

Zagadnienia, które nauczyciel powinien podjąć w rozmowie:

• Która scena była dla Was najbardziej wstrząsająca?
• Jak oceniacie animację w tym filmie?
• Czy film jest realistyczny? Czy przedstawia prawdziwy świat?
• Czy znacie kogoś uzależnionego od świata wirtualnego?
• Co sądzicie o znajomych Dominika?
• Czego Dominik nie miał w rzeczywistym świecie, a co znalazł w wirtualnym?
• Jakie macie opinie o rodzicach Dominika?
• Jaką wizję świata przedstawia filmowa Sylwia?
• Kto ponosi odpowiedzialność za śmierć Dominika?
• Dlaczego w scenie, w której matka Dominika wchodzi do „Sali samobójców” pod postacią Avatara, inne avatary znikają?
• Jak rozumiecie przedostatnią scenę w filmie, w której Sylwia wybiega z domu?

Nauczyciel dziękuje uczniom za lekcję.

LEKCJA DRUGA

Nauczyciel dziękuje uczniom za uczestnictwo w poprzednich zajęciach i rozpoczyna dyskusję:

• Jak myślicie, dlaczego zdecydowałam/em się rozmawiać z Wami o „Sali samobójców” za pomocą Facebooka?
• Czy Waszym zdaniem taka komunikacja jest ciekawsza od bezpośredniej?
• „Czy komunikacja pośrednia (z wykorzystaniem pośrednika, jakim jest Internet) dała Wam większą swobodę wypowiedzi? Dlaczego?
• Dlaczego poprosiłam/em Was o założenie zamkniętej „Grupy”, a nie rozmawialiśmy ze sobą na otwartych profilach?

Nauczyciel zapisuje na tablicy hasło ODPOWIEDZIALNOŚĆ. Prosi uczniów, aby podali słowa, które kojarzą im się z tym słowem (np. konsekwencja, sprawiedliwość, prawdomówność, rozwaga). Asocjacje zapisywane są na tablicy.

Nauczyciel weryfikuje odpowiedzi uczniów. Prosi, aby na podstawie podanych skojarzeń spróbowali stworzyć definicję pojęcia „Odpowiedzialność”.

Wybrani uczniowie czytają swoje definicje.

Nauczyciel czyta definicję zawartą w „Słowniku języka polskiego”:

1. «obowiązek moralny lub prawny odpowiadania za swoje lub czyjeś czyny»
2. «przyjęcie na siebie obowiązku zadbania o kogoś lub o coś» [http://sjp.pwn.pl/haslo.php?id=2493511]

Nauczyciel, na podstawie wypowiedzi uczniów i podanej definicji, doprecyzowuje znaczenie pojęcia.

Praca w grupach

Nauczyciel dzieli uczniów na osiem grup (każda „karta pracy uczniów” realizowana jest przez dwie grupy). Uczniowie będą mieli za zadanie wyjaśnić znaczenie podanych cytatów w kontekście wybranych scen filmu „Sala samobójców”. Uczniowie na wykonanie zadania mają 15 minut.

Po upływie zadanego czasu liderzy grup odczytują swoje odpowiedzi. Po każdym z wystąpień, nauczyciel z resztą klasy analizuje wypowiedzi wskazanej grupy.

Nauczyciel dziękuje uczniom za zajęcia i prosi o wykonanie w domu zadania domowego.

Praca domowa

W trakcie zajęć podnieśliśmy temat odpowiedzialności moralnej w kontekście filmu „Sala samobójców”. Napiszcie esej o odpowiedzialności w Internecie, skupiając się przede wszystkim na analizie portalów społecznościowych. W swoich pracach możecie wykorzystać informacje zawarte na stronach internetowych:

Lista ofiar na Facebooku. Trzech nastolatków nie żyje

Nastolatki prześladowały ofiarę na Facebooku

Spróbujcie znaleźć w sieci inne strony, przedstawiające powyższy problem i odwołać się do nich w swych pracach.

Załączniki

Karta pracy uczniów, Grupa 1.

Cytat:

„[…] kiedy dobrze zna się śmierć, ma się większą odpowiedzialność za życie. Każda, najmniejsza nawet szansa życia staje się bardzo ważna.”

Hanna Krall, „Zdążyć przed Panem Bogiem”

• Jak, powyższe słowa Hanny Krall, można odczytać w kontekście filmu „Sala samobójców”?

Powołajcie się na jedną z ostatnich scen w filmie, w której matka Dominika wchodzi do „Sali samobójców” za pośrednictwem avatara Dominika.

Odpowiedź zapiszcie poniżej.

Karta pracy uczniów, Grupa 2.

Cytat:

„Człowiek jest odpowiedzialny nie tylko za uczucia, które ma dla innych, ale i za te, które w innych budzi.”

Stefan Wyszyński

• Jak powyższe słowa Stefana Wyszyńskiego rozumiecie w kontekście filmu „Sala samobójców”? Spróbujcie odnieść się do relacji, jaka łączyła Sylwię z Dominikiem.

Odpowiedź zapiszcie poniżej.

Karta pracy uczniów, Grupa 3.

Cytat:

„Ten kto biernie akceptuje zło, jest za nie tak samo odpowiedzialny jak ten, co je popełnia.”

Martin Luther King

• Jak rozumiecie słowa Martina Luthera Kinga w kontekście filmu „Sala samobójców”? Spróbujcie odnieść się do sceny, w której Dominik czyta wypowiedzi zamieszczone na portalu społecznościowym. Oceńcie zachowania osób komentujących post Alexa.

Odpowiedź zapiszcie poniżej

Karta pracy uczniów, grupa 4.

Cytat:

„Jako rodzice zawsze musimy mieć skrzydła wystarczająco duże, aby otoczyć nimi dzieci i osłonić je przed krzywdą czy bólem. To figuruje w naszym kontrakcie z Bogiem, kiedy bierzemy na siebie odpowiedzialność za ich życie.”

Jonathan Carroll „Upiorna dłoń”

• Jak rozumiecie słowa Jonathana Carolla w kontekście filmu „Sala samobójców” i przedstawionych w nim zachowań rodziców Dominika?

Odpowiedź zapiszcie poniżej.