Cele lekcji

Podczas zajęć uczeń:

• ćwiczy umiejętność koncentrowania się na zadaniu
• doskonali umiejętność wyszukiwania informacji w Internecie
• w twórczy sposób rozwiązuje problemy
• określa przydatność filmu jako źródła wiedzy o współczesnym świecie
• doskonali umiejętność analizy i interpretacji dzieła filmowego
• poznaje sposoby odbioru dzieła filmowego
• ćwiczy umiejętność empatii
• rozwija sprawność językową, kreatywność
• uczy się przełamywać opory przed wystąpieniami publicznymi i prezentowaniem własnych poglądów
• uczy się słuchania innych
• uczy się powściągliwości w cenzurowaniu wypowiedzi innych

Czas pracy 2 godziny lekcyjne Środki dydaktyczne film „Wszystko, co kocham” w reż. Jacka Borcucha

Formy pracy praca z całym zespołem klasowym prezentowanie przygotowanych w domu zadań Metody pracy wywiad elementy dramy „burza mózgów” wykład

Przebieg lekcji

Lekcję właściwą poprzedzi wprowadzenie nauczyciela do zadania. Uczniowie zostają poinformowani, że określonego dnia odbędzie się lekcja dotycząca filmu „Wszystko, co kocham” w reż. Jacka Borcucha i charakterystyki głównego bohatera filmu, Janka. Nauczyciel podkreśla, że będzie to nietypowy rodzaj charakterystyki, ponieważ posłuży do tego metoda wywiadu. Nauczyciel wybiera ucznia, który wcieli się w postać Janka i dokładnie przygotuje do odgrywanej roli, obejrzy jeszcze raz film, zapamiętując jak najwięcej informacji, dotyczących bohatera, jego życia, motywacji i wyborów. Uczeń i cała klasa mają też przygotować informacje na temat stanu wojennego w Polsce, porozmawiać ze swoimi rodzicami, którzy mają własne doświadczenia i wspomnienia, dotyczące tamtych czasów. Uczniowie mogą przynieść również fotografie z tamtego okresu pokazujące, jak wyglądali ich rodzice, dziadkowie i sceneria, w jakiej przyszło im żyć.

Nauczyciel zapisuje temat lekcji na tablicy.

„Burza mózgów”: Nauczyciel prosi uczniów, żeby zastanowili się, o jakich problemach mówi film Jacka Borcucha? Proponowane odpowiedzi zapisywane są na tablicy.

Przewidywane odpowiedzi uczniów: miłość, muzyka, wolność, przyjaźń, pasja, marzenia, młodość, rozczarowanie, przekraczanie granic, idealizm, nonkonformizm itp.

Ustalenie czasu wydarzeń w filmie. Nauczyciel zadaje pytania:

• Kiedy rozgrywa się akcja filmu „Wszystko, co kocham”? (stan wojenny)
• Jaka jest geneza stanu wojennego w Polsce?
• Jak funkcjonowało nasze państwo w tamtym czasie?
• Czego dowiedzieliście się o tym wydarzeniu historycznym od Waszych rodziców, dziadków?
• Jakie informacje na ten temat znaleźliście?

Nauczyciel rozmawia z uczniami, w razie potrzeby uzupełnia ich wypowiedzi o odpowiednie fakty, daty i nazwiska. Uczniowie oglądają i komentują fotografie z rodzinnych albumów, dokumentujące tamten okres.

Wywiad/elementy dramy: salę lekcyjną należy zaaranżować w ten sposób, aby stworzyć sytuację do przeprowadzenia wywiadu z uczniem, który miał przygotować się do roli Janka. Nauczyciel wprowadza uczniów w sytuację, wyjaśnia, że ich zadaniem będzie zadawanie „aktorowi” pytań, które doprowadzą potem do wniosków, jakim człowiekiem był Janek, które cechy jego charakteru pozwalają nazwać go bohaterem swoich czasów?

Hipotetyczne pytania uczniów:
Ile masz lat?
Gdzie mieszkasz?
Kim są Twoi rodzice?
Czym się interesujesz?
Co robisz w wolnym czasie?
Do jakiej szkoły uczęszczasz?
Czy masz dziewczynę? Jak ma na imię?
Czym jest dla Ciebie muzyka?
Gdzie nauczyłeś się śpiewać i grać?
Jaki jest Twój ulubiony zespół muzyczny?
Jakie masz poglądy polityczne?
Z kim się przyjaźnisz?
Jakie jest Twoje największe marzenie?
Co jest dla Ciebie najważniejsze w życiu?
Co jesteś w stanie zrobić dla realizacji swoich marzeń?
Jakie wartości w życiu cenisz najbardziej?
Za co podziwiasz swojego ojca?
Czy w Twoim domu mówi się o polityce?
Czy uważasz, że polityka ma wpływ na Twoje życie?
Jak stan wojenny zmienił Twoje życie?
Jak wyglądało Twoje miasteczko po wprowadzeniu stanu wojennego?
Czy uważasz się za idealistę?
Jakich rad udzieliłbyś swoim rówieśnikom?
Jak, według Ciebie, należy żyć?

Wnioski: Uczniowie przy pomocy nauczyciela udzielają odpowiedzi na pytanie zadane w temacie lekcji?

Cechy predysponujące do stania się bohaterem swoich czasów to: odwaga, idealizm, poszukiwanie własnej drogi, dążenie do realizacji marzeń, działanie w imię określonych wartości, nonkonformizm, szacunek dla drugiego człowieka, wierność i lojalność wobec przyjaciół.

Ewaluacja zajęć: Nauczyciel prosi uczniów, aby ocenili przydatność przeprowadzonego zadania i powiedzieli, co sądzą o wprowadzonej metodzie aktywizującej.

Wykład: Nauczyciel zapoznaje uczniów z trzema sposobami odbioru dzieła filmowego i krótko definiuje pojęcia (klasyfikacja wg Mirosława Przylipiaka „Kino stylu zerowego”, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne,1994).

1. Odbiór empatyczny, czyli proces projekcji – identyfikacji z bohaterem filmowym, kiedy to widz „wczuwa” się w sytuacje bohatera, rozumie jego postępowanie, wybory, odnajduje w konstrukcji psychologicznej tej postaci cechy wspólne ze swoim charakterem i sposobem myślenia.
2. Odbiór estetyczny – widz skupia się na stronie formalnej filmu, scenografii, zdjęciach, muzyce, a nie na treści filmu.
3. Odbiór w stanie rozproszonej uwagi – dystans do produkcji kulturalnej powstały wskutek przesycenia obrazami, poszukiwanie w kinie jedynie rozrywki i zabawy.

Uczniowie zapisują informacje w zeszytach przedmiotowych.

Praca domowa

Zastanów się, który sposób odbioru dzieła filmowego pojawił się u Ciebie w trakcie oglądania filmu „Wszystko, co kocham”? Swoją wypowiedz uzasadnij w minimum 20 zdaniach.