Cele lekcji

• kształtowanie umiejętności gromadzenia i selekcjonowania informacji
• doskonalenie umiejętności formułowania i wypowiadania własnych refleksji i poglądów
• uwrażliwianie na potrzeby innych poprzez dyskusję na temat losów bohaterów (zwrócenie uwagi na konieczność akceptowania „inności” u ludzi)
• doskonalenie umiejętności świadomego i krytycznego odbioru dzieła filmowego z uwzględnieniem specyficznych dla niego środków (język filmu, sposób charakteryzowania bohaterów i ich środowiska, konstrukcja akcji itd.)
• doskonalenie umiejętności pracy w grupie

Czas pracy 2 godziny lekcyjne Środki dydaktyczne film „Edi” na płycie DVD instrukcje dla grup plansze ze schematami metaplanu i drzewa decyzyjnego kartony formatu A1 kolorowe flamastry

Formy pracy praca w grupie Metody pracy metody i techniki aktywizujące wybrane w zależności od rozwiązywanego przez uczniów problemu (drzewko decyzyjne, metaplan, dyskusja)

Przebieg lekcji

Przed lekcją trzeba ustawić ławki i krzesła w sali tak, aby uczniowie najpierw mogli usiąść w kręgu, a potem pracować w grupach. Zajęcia należy rozpocząć od zapoznania uczniów z tematem lekcji oraz przypomnienia najważniejszych informacji o filmie (głównie o jego twórcach).

Następnie młodzież otrzymuje kartki z niedokończonym zdaniem: Moim zdaniem „Edi” to film o… Zadaniem każdego ucznia jest ich uzupełnienie.

Uczniowie odczytują swoje zapisy. Każdy krótko uzasadnia, dlaczego tak, a nie inaczej uzupełnił zdanie.

Młodzież (pod kierunkiem nauczyciela) segreguje kartki tak, by były one podobne pod względem tematycznym.

Uczniowie (pod kierunkiem nauczyciela) wypisują na tablicy zagadnienia, które się pojawią. Dyskutują na temat zasadności ich wyboru.

Prawdopodobnie uczniowie wskażą, że „Edi” to film o:

• Miłości – poszczególne grupy mogą rozrysować w formie plakatu różne aspekty miłości ukazane w filmie: braci do „Księżniczki”, „Księżniczki” i Cygana, Ediego do dziecka, Ediego do „Księżniczki”(?), „Księżniczki” do dziecka oraz zrelacjonować, jak to uczucie ukazane jest w filmie;
• odpowiedzialności za drugiego człowieka – można zanalizować problem za pomocą drzewka decyzyjnego, biorąc pod uwagę negatywnych bohaterów filmu i skonfrontować ich z postawą Ediego;
• poświęceniu – uczniowie mogą przywołać te momenty z życia bohaterów, w których podejmują oni decyzję o poświęceniu się dla kogoś (Edi poświęca książki, aby spełnić marzenie chłopca, chroni Cygana, przyjmuje dziecko, a później je oddaje, wybacza bratu; „Księżniczka” chroni Cygana itd.) wybrać jeden z nich i spróbować zanalizować możliwości postępowania, korzystając drzewa decyzyjnego;
• walce dobra ze złem – uczniowie mogą odwołać się do odpowiednich fragmentów filmu, w formie tabeli zapisać wartości i motywy, którymi kierowali się bohaterowie;
• biedzie i upadku ludzi zepchniętych na margines społeczeństwa – można, wykorzystując formę metaplanu, przeanalizować sytuację bohaterów i znaleźć wyjście z trudnej sytuacji;
• trudnych relacjach pomiędzy ludźmi – poszczególne grupy rozpisują te relacje w formie statków – emocji, relacji i wysp – bohaterów.

Uczniowie wybierają (na przykład metodą głosowania) jeden z wymienionych problemów, który zostanie poddany głębszej analizie.

Nauczyciel dzieli uczniów na 4-5 osobowe grupy i rozdaje instrukcje pracy w grupie, wyjaśnienia zadania. Sposób pracy w następnej części zajęć będzie zależał od problemu, który uczniowie wybiorą (propozycje zawarte są w punkcie 5).

Efekt pracy każda z grup zapisuje na dużym kartonie (forma graficzna zależy od metody pracy oraz inwencji uczniów).

Przedstawiciele grup prezentują efekt pracy, omawiają, komentują, odpowiadają na ewentualne pytania.

Nauczyciel podsumowuje pracę uczniów na lekcji, komentuje przebieg prac w grupach oraz ocenia (w trakcie lekcji uważnie obserwuje aktywność każdej z nich, robi notatki, ale także wspiera, wyjaśnia).

Uwagi

Każdy z wymienionych problemów (i inne, jeśli się pojawią) może stanowić podstawę do zrealizowania osobnej lekcji (jeśli jest na to czas).

Przedstawione tu metody i techniki aktywizujące są jedynie sugestiami, propozycjami. Nauczyciel dostosowuje swój sposób pracy z uczniami do tematu i celów zajęć, ale także do możliwości młodzieży, z którą pracuje.

Taka lekcja powinna być przeprowadzona w klasie, która zna zaproponowane metody z wcześniejszych zajęć.

Praca domowa

Napisz list do wybranego bohatera filmu „Edi”, odnieś się do swoich refleksji na temat jego życia.

Załączniki

Załącznik – Instrukcja dla grup

Ponieważ nauczyciel przed lekcją nie wie, jaki problem wybiorą uczniowie do opracowania w grupach, instrukcja musi mieć charakter uniwersalny i otwarty. Zostanie ona uzupełniona w trakcie lekcji o informacje na temat metody i sposobu opracowania zagadnienia.

Nauczyciel powinien dysponować schematem drzewa decyzyjnego i metaplanu (najlepiej w formie dużej planszy), aby mógł wyjaśnić uczniom, jak powinni opracować problem.

Instrukcja dla grup

1. Wybierzcie spośród siebie szefa grupy oraz osobę, która zaprezentuje efekty Waszej pracy.
2. Zapoznajcie się dokładnie z zadaniami, które wiążą się z opracowaniem wybranego przez Was problemu poruszonego w filmie „Edi” Piotra Trzaskalskiego.
3. Zapoznajcie się z metodą pracy zaproponowaną przez nauczyciela.
4. Podzielcie zadania między siebie.
5. Zbierzcie informacje dotyczące wybranego zagadnienia (możecie obejrzeć wybrane sceny z filmu – do dyspozycji jest płyta DVD).
6. Przeanalizujcie i przedyskutujcie problem.
7. Przygotujcie plakat prezentujący wybrane zagadnienie (pamiętajcie o wskazanej przez nauczyciela formie).
8. Przygotujcie się do ciekawego zaprezentowania swojego plakatu.
9. Pamiętajcie, każdy z Was jest odpowiedzialny za efekt pracy całej grupy.

(W instrukcji powinna się znaleźć informacja, jak dużo czasu uczniowie mają na wykonanie zadania oraz w jaki sposób praca będzie oceniana).