Krótka informacja o filmie

„Podkręć jak Beckham”, to komedia w bollywoodzkim stylu, okraszona tańcem, śpiewem i grą w futbol, która pomimo swej rozrywkowej formy nie stroni od poruszania poważnych problemów – nietolerancji, emancypacji kobiet czy rasizmu. Nie brakuje w niej także specyficznego, ironicznego angielskiego humoru zapamiętanego przez widzów z takich filmów, jak „Cztery wesela i pogrzeb” w reż. Mike’a Newella, „To właśnie miłość” w reż. Richarda Curtisa, „Był sobie chłopiec” w reż. Chrisa i Paula Weitz.

Związki z podstawą programową

Szkoła podstawowa klasy IV–VI

Język polski

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji.

Czytanie i słuchanie. Uczeń:

• określa temat i główną myśl tekstu;
• wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście (w tym rozpoznaje w nim prawdę lub fałsz).

Analiza i interpretacja tekstów kultury.

Wstępne rozpoznanie. Uczeń:

• nazywa swoje reakcje czytelnicze (np. wrażenia, emocje);
• konfrontuje sytuację bohaterów z własnymi doświadczeniami;
• wyraża swój stosunek do postaci.

Analiza. Uczeń:

• dostrzega swoistość artystyczną dzieła;
• odróżnia fikcję artystyczną od rzeczywistości;
• wyodrębnia elementy dzieła filmowego i telewizyjnego (scenariusz, reżyseria, ujęcie, gra aktorska);
• wskazuje cechy charakterystyczne przekazów audiowizualnych (filmu, programu informacyjnego, programu rozrywkowego), potrafi nazwać ich tworzywo (ruchome obrazy, warstwa dźwiękowa);
• omawia akcję, wyodrębnia wątki i wydarzenia;
• charakteryzuje i ocenia bohaterów.

Interpretacja. Uczeń:

• odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym.

Wartości i wartościowanie. Uczeń:

• odczytuje wartości pozytywne i ich przeciwieństwa wpisane w teksty kultury (np. przyjaźń – wrogość, miłość – nienawiść, prawda – kłamstwo, wierność – zdrada).

Tworzenie wypowiedzi.

Mówienie i pisanie. Uczeń:

• tworzy spójne teksty na tematy poruszane na zajęciach – związane z otaczającą rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury;
• formułuje pytania do tekstu;
• tworzy wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: opowiadanie z dialogiem (twórcze i odtwórcze), pamiętnik i dziennik (pisane z perspektywy bohatera literackiego lub własnej), list oficjalny, proste sprawozdanie (np. z wycieczki, z wydarzeń sportowych), opis postaci, przedmiotu, krajobrazu, ogłoszenie, zaproszenie, prosta notatka;
• operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych (na tym etapie skoncentrowanym przede wszystkim wokół tematów: dom, rodzina, szkoła i nauka, środowisko przyrodnicze i społeczne).

Etyka

• Poznawanie siebie, dostrzeganie cech indywidualnych własnych i najbliższych osób.
• Wyjaśnianie prawdziwego znaczenia własnych zachowań oraz ich przyczyn i konsekwencji.
• Człowiek jako osoba; godność człowieka.
• Przyjmowanie odpowiedzialności za siebie.
• Uczestnictwo w grupie, porozumiewanie się z innymi.
• Wolność i jej różne rozumienie, autorytety i wzory osobowe.
• Uzasadnianie opinii, wydawanie sądów, kryteria ocen, między innymi w odniesieniu do zjawisk społecznych na poziomie małej grupy, społeczności szkolnej i społeczności lokalnej.

Historia i społeczeństwo

Refleksja nad sobą i otoczeniem społecznym. Uczeń:

• wyjaśnia, w czym wyraża się odmienność i niepowtarzalność każdego człowieka;
• podaje przykłady różnorodnych potrzeb człowieka oraz sposoby ich zaspokajania;
• wyjaśnia znaczenie rodziny w życiu oraz wskazuje przykłady praw i obowiązków przysługujących poszczególnym członkom rodziny;
• wyraża opinię na temat kultywowania tradycji i gromadzenia pamiątek rodzinnych;
• wyjaśnia, w czym przejawia się uprzejmość i tolerancja;
• podaje przykłady konfliktów między ludźmi i proponuje sposoby ich rozwiązywania.

Gimnazjum

Etyka

• Człowiek jako osoba; natura i godność człowieka.
• Rola i znaczenie sumienia w ocenie moralnej i dla wewnętrznego rozwoju człowieka.
• Samowychowanie jako droga rozwoju.
• Moralność a religia, wiedza i polityka.
• Wskazania moralne w innych religiach świata.
• Normy i wartości demokratyczne leżące u podstaw aktywności społecznej na poziomie małej grupy, szkoły, społeczności lokalnej.

Język polski

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji.

Czytanie i słuchanie. Uczeń:

• odbiera komunikaty pisane, mówione, w tym nadawane za pomocą środków audiowizualnych – rozróżnia informacje przekazane werbalnie oraz zawarte w dźwięku i obrazie;
• porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie;
• rozpoznaje różnice między fikcją a kłamstwem.

Analiza i interpretacja tekstów kultury.

Wstępne rozpoznanie. Uczeń:

• opisuje odczucia, które budzi w nim dzieło;
• rozpoznaje problematykę utworu.

Analiza. Uczeń:

• przedstawia najistotniejsze treści wypowiedzi w takim porządku, w jakim występują one w tekście;
• znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej (np. w filmach, komiksach, piosenkach) nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych;
• uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, teatr, film, muzyka, sztuki plastyczne, sztuki audiowizualne.

Wartości i wartościowanie. Uczeń:

• ze zrozumieniem posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw oraz określa postawy z nimi związane, np. patriotyzm – nacjonalizm, tolerancja – nietolerancja, piękno – brzydota, a także rozpoznaje ich obecność w życiu oraz w literaturze i innych sztukach;
• omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. miłość, przyjaźń, śmierć, cierpienie, lęk, nadzieja, wiara religijna, samotność, inność, poczucie wspólnoty, solidarność, sprawiedliwość; dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne;
• dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, obyczajowych, narodowych, religijnych, etycznych, kulturowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość.

Tworzenie wypowiedzi.

Mówienie i pisanie. Uczeń:

• tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: opis sytuacji i przeżyć, charakterystyka postaci literackiej, filmowej lub rzeczywistej, sprawozdanie z lektury, filmu, spektaklu i ze zdarzenia z życia;
• uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi.

Świadomość językowa. Uczeń:

• operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych (na tym etapie rozwijanym i koncentrującym się przede wszystkim wokół tematów: rozwój psychiczny, moralny i fizyczny człowieka; społeczeństwo i kultura; region i Polska).

Wychowanie do życia w rodzinie

• Budowa prawidłowych relacji z rodzicami. Konflikt pokoleń; przyczyny i sposoby rozwiązywania konfliktów. Odpowiedzialność wszystkich za atmosferę panującą w rodzinie. Rodzina niepełna.
• Rola autorytetów w życiu człowieka.
• Relacje międzyosobowe i ich znaczenie. Przyjaźń, zakochanie, miłość; pierwsze fascynacje, miłość platoniczna, miłość młodzieńcza, miłość dojrzała.
• Zachowania asertywne.
• Dojrzewanie. Rozumienie i akceptacja kryteriów dojrzałości biologicznej, psychicznej i społecznej.
• Wpływ sposobu spędzania wolnego czasu (w tym korzystania ze środków masowego przekazu) na człowieka.

Wiedza o społeczeństwie

Problemy współczesnego świata. Uczeń:

• ocenia sytuację imigrantów i uchodźców we współczesnym świecie.

Rozwój zainteresowań i pożądanych umiejętności uczniów

Pomysły na zajęcia filmowe, proponowane metody pracy z filmem

Lekcja języka polskiego lub historii i społeczeństwa. Problem dotyczący nazewnictwa występującego w języku polskim. W odniesieniu do obywateli Indii stosuje się określenie Indusi lub Hindusi. Natomiast pojęcie hindus (pisane z małej litery) oznacza wyznawcę hinduizmu. Lekcja może bazować na różnicy pomiędzy Hindusami i hindusami. Uświadamiać rozbieżności i przybliżać kulturę oraz wierzenia.

• Kim są Hindusi? Jakie mają tradycje i zwyczaje?
• Kim są hindusi? Jakie są główne wyznaczniki religii hinduistycznej?

„Hinduizm – określenie grupy wierzeń religijnych, wyznawanych głównie w Indiach i Nepalu oraz w Bangladeszu, Sri Lance, Pakistanie, Indonezji, Singapurze, Gujanie, Surinamie, Fidżi, Mauritiusie, Trynidadzie i Tobago, RPA. Jest trzecią pod względem liczby wyznawców religią świata. Istnieje bardzo wiele odłamów tej religii różniących się zarówno wierzeniami na temat Boga, jak i praktykami. Ich wyznawców łączy przede wszystkim: szacunek dla świętych ksiąg – Wed, wiara w reinkarnację, wiara w karmę. Hinduizm uznaje, że każda wiara, która prowadzi do Boga, jest dobra. W hinduizmie istnieje wiara w bóstwa – dewy (bóstwa męskie) i dewi (bóstwa żeńskie), które są zwykle traktowane albo, jako emanacje jedynego Boga lub (rzadziej) jako istoty niższe (odpowiedniki aniołów). Ich przeciwnikami są źli asurowie. Hinduizm ma ogromny zbiór świętych pism. Dzieli się je na literaturę wedyjską i literaturę niekanoniczną, w skład której wchodzą m.in. eposy: Ramajana i Mahabharata. Dla części hinduistów kanon świętych ksiąg jest w dalszym ciągu otwarty, a nawet za święte uznawane są święte teksty innych wyznań. Z reguły za symbol religii hinduistycznej uważa się znak: „OM”. Czasami też symbolem hinduizmu jest swastyka hinduistyczna.” Na podstawie www.wikipedia.pl hasło hinduizm

Młodsze klasy można zachęcić do zabawy w wehikuł czasu i przestrzeni. Dzieci budują z krzeseł symboliczny wehikuł czasu (ustawiają krzesła w kształt wagonu pociągowego lub samolotu) i przenoszą się (za sprawą magicznego zaklęcia nauczycielki/nauczyciela) do odległych starożytnych Indii. Następnie nauczyciel wyświetla na ścianie (za pomocą projektora) wcześniej przygotowane zdjęcia przedstawiające najważniejsze budowle, zabytki, obiekty sztuki sakralnej i motywy ze świętych ksiąg hinduskich, omawiając poszczególne elementy tej kultury.

Zajęcia wiedzy o kulturze na temat fenomenu kina bollywoodzkiego.

Kultura współczesnych Indii stanowi barwną mozaikę wielu wyznań, tradycji, historii, ale także nawiązań związanych z przemianami zachodzącymi we współczesnym świecie. Przejawem związków tradycji ze współczesnością jest kino bollywoodzkie – rozrywkowe kino indyjskie tworzone głównie w języku hindi, produkowane najczęściej w wytwórniach w Bombaju, które podbija rynki światowe. Filmy te cechuje duże skomplikowanie scenariusza, bardzo dynamiczna akcja, nieprzeciętna melodramatyczność, wstawki taneczno-wokalne oraz swoisty synkretyzm gatunkowy. Kino to ma wiele swoich gwiazd – amantów i amantek traktowanych przez Hindusów na równi z bóstwami, a także wiele szlagierów śpiewanych przez widzów (porównaj amerykański musical, polskie kino międzywojenne). Pierwszym filmem, który zdobył znaczącą widownię na świecie (także i w Polsce) była superprodukcja „Czasem słońce, czasem deszcz” w reż. Karana Johara. Kino bollywoodzkie ma tysiące zagorzałych zwolenników na całym świecie. Łączna produkcja filmów pełnometrażowych tego obszaru kulturowego jest największa na świecie. Chodzenie do kina w Indiach stanowi swoisty rytuał codzienności.

Wychowanie do życia w rodzinie. Homoseksualizm. Przyjaciel Jess musi się ukrywać ze swoją orientacją seksualną, a Jules – przyjaciółka Jess z drużyny piłkarskiej – jedynie posądzona o miłość lesbijską jest szykanowana przez własną matkę. Warto uświadomić uczniom, że homoseksualizm jest orientacją równoprawną zarówno do heteroseksualizmu jak i biseksualizmu oraz, że wymaga analogicznej tolerancji jak wobec wszystkich innych ludzi legitymujących się „normatywną” orientacją seksualną. Dziś homoseksualność rozumie się jako
„zaangażowanie psychoemocjonalne i pociąg seksualny do tej samej płci. Jest jedną z orientacji seksualnych obok heteroseksualizmu, czyli popędu do płci przeciwnej oraz biseksualizmu, czyli popędu ukierunkowanego na obie płci.

W seksuologii, szczególnie w starszej literaturze, spotykane jest użycie słowa homoseksualizm także w odniesieniu do seksu homoseksualnego.” [za: Grupa Edukatorów Seksualnych „Ponton”: „Płeć i mniejszości seksualne – słownik”]

Zajęcia można uzupełnić wiadomościami na temat homoseksualizmu rozumianego przede wszystkim jako konstrukt osobisty, który, analogicznie jak w przypadku wszelkich innych indywidualnych osobowości „normatywnych”, wymaga wewnętrznej pracy osoby „konstruującej” własną tożsamość.
„Zważywszy, że system względnie trwałych konstruktów poznawczych jest głównym składnikiem osobowości człowieka, również homoseksualizm jest takim konstruktem osobistym. Niezbędnym warunkiem powstania identyfikacji homoseksualnej jest adekwatny konstrukt. Model taki zakłada, że stawanie się osobą homoseksualna wymaga kolejno:

1. Zidentyfikowania się jako taka osoba.
2. Nazwania czy też przypisania pewnego znaczenia tej identyfikacji.
3. Ujawnienia jej społeczeństwu.

Rozwój tożsamości homoseksualnej obejmuje więc proces uczenia się nazywania swojego seksualnego „ja”, a następnie umiejscowienia go w kontekście społecznym.” [Michael Biskupski za: Alicja Długołęcka, „Kształtowanie się tożsamości homoseksualnej” [w:] „Homoseksualizm. Perspektywa interdyscyplinarna”, Krystyna Slany (red.), Kraków 2005, s. 61.]

W dalszym toku zajęć uczniowie zapoznają się z modelem kształtowania się tożsamości homoseksualnej, jako naturalnym procesem, podobnym do tego, jaki przechodzą osoby o wszystkich innych orientacjach seksualnych.
„Zależnie od kontekstu, homoseksualna identyfikacja może funkcjonować jako samookreślenie, jako identyfikacja postrzegana i nadawana przez innych, jako identyfikacja prezentowana innym lub jako wszystkie trzy jednocześnie”. A ich kolejne etapy można sklasyfikować jako: uwrażliwienie, pomieszana identyfikacja, przyjmowanie identyfikacji i zaangażowanie. [Michael Biskupski za: Długołęcka A.]

Lekcja wiedzy o społeczeństwie lub historii i społeczeństwa. Rodzina głównej bohaterki filmu – Hindusi zamieszkujący Wielką Brytanię – jest dobrym pretekstem do wprowadzenia pojęć migracja, emigracja i imigracja. Ich sytuacja społeczna, zamknięcie na inne kultury oraz uzyskana niezależność ekonomiczna i kulturowa (hamowana jedynie przez członków ich własnej społeczności – innych Hindusów) stanowi ilustrację współczesnych imigrantów, szczególnie w krajach, które niegdyś były krajami kolonialnymi. Wprowadzając zaproponowane pojęcia warto zauważyć, iż:

„migracja nie jest zjawiskiem nowym, ale zdaje się nasilać w miarę wzrostu globalnej integracji. Można sądzić, że wzory migracji na świecie odzwierciedlają gwałtowne zmiany gospodarczych, politycznych i kulturalnych więzi między poszczególnymi krajami. Imigracja to napływ ludności do danego kraju w celu osiedlenia się w nim, emigracja zaś to odpływ ludności z kraju w celu osiedlenia się gdzie indziej. Procesy te składają się na globalne wzory migracji, łączące kraje pochodzenia emigrantów z krajami docelowymi. Ruchy migracyjne przyczyniają się do kulturowego i etnicznego wzbogacenia wielu społeczeństw, kształtują ich dynamikę demograficzną, gospodarczą i społeczną. Nasilenie światowej migracji po drugiej wojnie światowej, a szczególnie w ciągu ostatnich dwudziestu lat XX wieku, w wielu krajach uczyniło z niej poważną kwestię polityczną. Wzrost imigracji do wielu krajów zachodnich stał się wyzwaniem dla powszechnie przyjętego sposobu pojmowania tożsamości narodowej i wymusił weryfikację koncepcji obywatelstwa.

Kolonialny model imigracji, stosowany przez takie kraje, jak Wielka Brytania [tam też dzieje się akcja filmu] i Francja, faworyzuje imigrantów z byłych kolonii kosztem innych krajów. Tendencję tę odzwierciedla duża liczba imigrantówz krajów Nowej Wspólnoty Narodów w Wielkiej Brytanii.” [Anthony Giddens, „Socjologia”, Warszawa 22005, s. 282].

Zajęcia mogą być uzupełnione ćwiczeniem polegającym na tworzeniu „brytyjskiej mozaiki” (przez analogię do mozaiki kanadyjskiej). Uczniowie zostają poproszeni (kilka dni wcześniej) aby ze zdjęć w kolorowych gazetach i magazynach wycieli postaci rożnego koloru skóry. Nauczyciel na kartonie dużego formatu przygotowuje obrys fizycznego kształtu Wielkiej Brytanii. Następnie podczas lekcji każdy z uczniów wkleja w ów obrys wcześniej wyciętą przez siebie postać – tworząc w konsekwencji kulturową mozaikę współczesnej Wielkiej Brytanii. Ćwiczenie wpływające na rozwój tolerancji na inne nacje może zostać uzupełnione o doczepienie do wspólnego plakatu flag państw, z których pochodzi najwięcej imigrantów zamieszkujących Anglię – to zaś przyczyni się do poszerzenia wiedzy geograficznej i historycznej.

Lekcja poświęcona równouprawnieniu dziewcząt i chłopców w kwestii rywalizacji sportowej. Uczniowie zostają podzieleni na dwie grupy (można wprowadzić celowy podział uczniów ze względu na płeć – grupa dziewcząt i grupa chłopców). Następnie każda z grup zostaje wyposażona w kolorowe mazaki i duże arkusze papieru. Drużyna chłopców zostaje poproszona o wypisanie argumentów przemawiających za tym, że dziewczyny mogą uprawiać każdy rodzaj sportów. Drużyna dziewcząt zaś poproszona jest o przedstawienie argumentów wskazujących, że istnieją sporty wyłącznie męskie i wyłącznie kobiece. Po wykonaniu zadania przedstawiciele i przedstawicieli grup prezentują zebrane przez siebie argumenty. Lekcja powinna zostać podsumowana pogadanką heurystyczną, wskazującą na równouprawnienie kobiet i mężczyzn we wszystkich sferach życia – także w sporcie. Uwaga: dobrym pomysłem może być także przeprowadzenie klasowej debaty na jeden ze wskazanych wyżej tematów.

Lekcja wychowania fizycznego. Film może być inspiracją do zainicjowania szkolnego konkursu strzałów piłką do celu. Aby ta forma zajęć sportowych była atrakcyjniejsza warto ufundować statuetki lub dyplomy, a konkurs uhonorować nazwą Devida Beckhama.

Tropy interpretacyjne, w tym zagadnienia filmoznawcze

W filmie przedstawione zostało środowisko hinduskich emigrantów, którzy mieszkają w Wielkiej Brytanii, tworząc tam niezasymilowaną społeczność, rządzącą się prawami własnej tradycji i religii hinduistycznej. Panie (mamy, babcie) ubierają się w sposób tradycyjny – w kolorowe sari. Jess i jej rówieśniczki przywdziewają tego rodzaju stroje tylko na specjalne okazje, jednak skromność i umiar to tendencje powszechnie wśród nich obowiązujące. Kultywowane i restrykcyjnie przestrzegane przez tę społeczność są także tradycyjne sposoby zachowania, przywiezione z dawnej ojczyzny: nie wolno całować się na ulicy i ostentacyjnie okazywać emocji, nie wolno spotykać się z osobami innego wyznania i pochodzenia (muzułmanie są nieodpowiedni, Biali i Czarni partnerzy także), należy uzyskać akceptację rodziny dla swoich poczynań osobistych i planów zawodowych, we wszystkich sprawach problematycznych rad udziela wiszący na honorowym miejscu w salonie portret religijnego proroka.

Mimo tradycyjnego funkcjonowania, jeśli chodzi o stroje, zachowania, sposób świętowania, urządzania uroczystości, podtrzymywania hierarchii społecznej i rodzinnej, Hindusi korzystają ze nowych zdobyczy cywilizacyjnych (wbrew pozorom mylnie identyfikowanych wyłącznie z kulturą i cywilizacją Zachodu), dostępnych w „nowej ojczyźnie”. Jest to źródłem komizmu – zabawna scena, kiedy starsze, nobliwe matrony w tradycyjnych strojach, jak na komendę, sięgają po telefony komórkowe. Warto jednak pamiętać, że jest to komizm oparty przede wszystkim na powszechnie panujących stereotypach.

Wyraźnie zarysowane są w obrębie tej społeczności różnice majątkowe i rozwarstwienie związane z pozycją w grupie – pochodna systemu kastowego (rodzice narzeczonego siostry Jess są wyraźnie lepiej sytuowani, co daje im prawo do oceniania postępowania Jass i decydowania o losie związku pary młodych; rodzice Jess mogą tylko zaakceptować ich decyzję).

Powinność wobec tradycyjnie funkcjonującej rodziny (powinności wobec siostry i wobec rodziców), a chęć realizacji własnych marzeń – gra w futbol, studia w USA, związek z Irlandczykiem. Stojące w konflikcie równocenne wartości powodują frustrację i poczucie winy.

Lęk ojca Jess przed zbyt śmiałymi marzeniami i realizacją pragnień własnych i córki (ojcu – zdolnemu graczowi w krykieta, wciąż przypominano o jego pochodzeniu i miejscu w społeczeństwie). Nadal obecny w kulturach Zachodnich problem rasizmu, który powoduje, że Hindusi nie zawsze mają równe szanse zawodowe i społeczne.

Problem emancypacji kobiet i konflikt międzypokoleniowy. Córka – Jess i jej siostra oraz Jules – próbują realizować swoje marzenia i aspiracje, stojące w sprzeczności z tradycyjnym modelem kobiecości preferowanym i reprezentowanym przez ich matki. Matki chciałyby, żeby dziewczyny wyszły za mąż za odpowiednich ludzi (majętnych, statecznych) i prowadziły życie pań domu. Natomiast córki mają potrzebę samorealizacji, wbrew tradycji: rodzinnej, społecznej, kulturowej, chcą grać w piłkę nożną i podbijać świat.

Konstrukcja postaci rodziców. W filmie postacie matek pokazane są jako osoby restrykcyjne, pragnące córkom narzucić tradycyjną (ich własną) mentalność. Ojcowie są bardziej otwarci, tolerancyjni, nawet bardziej uczuciowi, ale i łatwo dają się zdominować swoim żonom.

Problem tolerancji wobec odmienności kulturowej. Hindusi – sami nie do końca akceptowani, równiej prezentują kategoryczne postawy homofobiczne i rasistowskie (wobec osób innego wyznania i koloru skóry). Wątek ten jest o tyle istotny, o ile uświadamia uczniom, że rasizm, seksizm i homofobia nie są problemem wyłącznie białych ludzi.

Problem „międzyrasowych” związków, które nadal nie są akceptowane w bardzo wielu społeczeństwach, czy to w sposób jawny czy ukryty. Kwestia rasizmu jako problemu, który o wiele bardziej uwidacznia się w społeczeństwach „kolorowych”, niż wśród osób o białym kolorze skóry. Warto też zwrócić uwagę na problem małżeństw pomiędzy członkami różnych grup wyznaniowych (wiele elementów dyskryminacji i nietolerancji).

Dorastanie, jako nabywanie przez młodego człowieka świadomości własnych potrzeb i pragnień. Na okres ten przypada też czas socjalizacji wtórnej, podczas której młodzi ludzie konfrontują nabyty w dzieciństwie (socjalizacja pierwotna) system wartości narzucony przez rodziców z innymi – np. reprezentowanymi przez grupę koleżeńską czy społeczność szkolną.

Futbol – angielski sport narodowy, nadal niedostępny dla kobiet. Istnieje wiele profesjonalnych męskich drużyn piłkarskich, natomiast futbol kobiecy nadal nie jest równoprawną dyscypliną sportową. Ma gorsze zaplecze treningowe (trenerzy, liga, niewiele zespołów) i spychany jest do roli sportu niszowego. Problem sportu stanowi tu zatem pewnego rodzaju zwierciadło uwypuklające wciąż istniejące nierówności w „równouprawnionym” społeczeństwie brytyjskim.

W filmie, aby wzmóc efekt napięcia, zastosowano montaż równoległy. Np. przeplatają się ze sobą, rozgrywające się w tym samym czasie, a w innych miejscach, dwa wątki opowieści: ślub siostry Jess i mecz futbolowy, na którym jest łowca talentów.

Ta filmowa technika narracyjna polega na przeplataniu dwóch serii ujęć, przedstawiających dwie sytuacje, przy czym zazwyczaj obie sytuacje splatają się ostatecznie i uzyskują wspólne rozwiązanie. Jest to jedna z najstarszych metod montażu i jednocześnie jedna z najpopularniejszych technik narracyjnych w filmie. Montaż równoległy uniezależnia narrację od tylko jednego punktu widzenia i pozwala widzowi na wyciąganie wniosków dotyczących obu sytuacji. Za prekursora montażu równoległego uważa się Davida Warka Griffitha, który stosował tę technikę już w swoich „Narodzinach narodu” (1915) i „Nietolerancji” (1916, przeplatały się aż 4 wątki).

Jess, jako „czarna owca” w rodzinie i grupie. Główna bohaterka jest osobą o silnym poczuciu moralności. Wszelkie odstępstwa od zaleceń rodziców postrzega jako poważne wykroczenia. Nie mówi rodzicom całej prawdy, aby móc realizować swoją wielką pasję. Mimo, że nie robi niczego zdrożnego, jest przez społeczność Hindusów bacznie obserwowana. W mniejszym stopniu rażą i matkę bohaterki, i panie z towarzystwa postępki innych dziewcząt, które po prostu źle się prowadzą (stale zmieniają partnerów, wymykają się do swoich chłopaków, nie dbają o swoje wykształcenie), bo robią to „po cichu”.

Matka Jess zachęca swoją córkę do gotowania narodowych potraw pochodzących z ich kulturowej ojczyzny. Być może jest to dobra okazja do zapoznania uczniów z przysmakami kuchni indyjskiej: aloo gobi, dal makhani, chapati, puri i inne, niepojawiające się w filmie np. paneer kadai, bhindi masala, biryani lub lassi (prosty napój jogurtowy możliwy do przygotowania nawet na lekcji).

Marzenia młodej Jess zostają w filmie zilustrowane przez przedstawienie wyobrażonego telewizyjnego programu sportowego, którego głównym tematem, zamiast słynnego piłkarza Davida Beckhama, jest sama główna bohaterka. Takie wprowadzenie do filmu, skontrastowane z wyimaginowaną (hipotetyczną) wypowiedzią matki Jess stanowi swoiste preludium zawierające główne przesłanie filmu, a jednocześnie dla widzów obytych z kinem gatunków, zapowiedź szczęśliwego zakończenia, w którym mogą spełnić się marzenia młodej bohaterki filmu.

Ciekawym elementem filmu jest scena, w której matka Jules zachęca ją do doboru odpowiedniego do jej wieku i budowy stanika. Zakup tej części damskiej garderoby jest dla wielu młodych dziewczyn kwestią wstydliwą, bo związaną z dojrzewaniem i przemianami zachodzącymi w ich ciele. Być może przy omawianiu tego filmu warto zwrócić uwagę młodszych uczennic, że zakup odpowiedniej dla ich wieku bielizny jest naturalnym i koniecznym etapem okresu dojrzewania. Problem ten może zostać poruszony np. przez nauczycielkę wychowania fizycznego.

Sposób radzenia sobie z niespełnionymi marzeniami. Trener Joe w młodości był kontuzjowany, co uniemożliwiło mu kontynuację kariery sportowej (do której zresztą zmuszał go ojciec). Przez kontuzję nie zrezygnował jednak ze sportu. Swoją zawodową karierę związał z trenowaniem kobiecej drużyny piłkarskiej.

Problem estetyki ciała. Jess wstydzi się swojej rany na nodze, która powstała w wyniku poparzenia (w dzieciństwie). Nie zdaje sobie sprawy, że na boisku piłkarskim liczy się przede wszystkim sprawność i umiejętności techniczne. Piękno ciała pozostaje kwestią drugorzędną.

Czym jest prawdziwa kobiecość? Film może inspirować do refleksji co to znaczy być kobietą i jakich zachowań wymaga od kobiet współczesna kultura.

Jess jest osobą poddaną wielokrotnej dyskryminacji, co szczególnie utrudnia jej realizację własnych marzeń. Po pierwsze jest kobietą, szukającą swego szczęścia w męskim świecie sportu, po drugie jest emigrantką zatem jej życie wśród brytyjskiej klasy średniej jest utrudnione, w końcu jest Hinduską (z tradycyjnej indyjskiej rodziny), a to zaś powoduje utrudnienia w życiu osobistym.

Obecne w filmie motywy funkcjonujące w kulturze

Motyw Kopciuszka czy Brzydkiego Kaczątka. Kiedy poznajemy Jess jest skromną, małomówną fanką futbolu. Nie wiemy wiele na temat jej innych uzdolnień (dostaje się na prawo); sportowy, niedbały strój i związane włosy ukrywają atuty jej urody. Wraz z rozpoczęciem gry w drużynie piłkarskiej i poznaniem Joe’go dziewczyna przeistacza się w młodą kobietę, świadomą swoich atutów (scena w dyskotece). Do zestawienia np. z: „Brzydkie kaczątko” Hansa Christiana Andersena, „Kopciuszek”, „Ośla Skórka”, Charles’a Perraulta, „Roszpunka” braci Grimm, „Ania z Zielonego Wzgórza” Lucy Maud Montgomery, „Ida sierpniowa” Małgorzaty Musierowicz, „Roztańczony buntownik” w reż. Baza Luhrmana, Pretty Woman w reż. Garry’ego Marshalla, „Dirty Dancing” w reż. Emile Ardolino.

Życie w enklawie, w społeczności funkcjonującej na marginesie głównego nurtu. Do zestawienia z: „Świadek” w reż. Petera Weire’a, „Czas Cyganów” w reż. Emira Kusturicy, „Jasminum” w reż. Jana Jakuba Kolskiego, „Życie jest piękne” w reż. Roberto Benigniego, „Europa, Europa” w reż. Agnieszki Holland, „Austeria” w reż. Jerzego Kawalerowicza, „4. Piętro” w reż. Antonio Mercero, „Bandyta” w reż. Macieje Dejczera.

Rola idoli w życiu młodych ludzi. Ikony popkultury, osoby, które mimo młodego wieku zdobyły światową sławę i ogromne pieniądze. Są gwiazdami, osobami publicznymi, idole wyrażają uczucia i emocje całych pokoleń. Fani projektują na nich własne problemy, emocjonalne cechy i stany uczuciowe. Takim idolem jest piłkarz David Beckham. Nie tylko znakomity zawodnik, ale również celebryta, mąż Posh ze Spice Girls. Do zestawienia np. z: „Last Days” w reż. Gusa Van Santa, „Control” w reż. Antona Corbijna, „The Doors” w reż. Olivera Stone’a, „Spacer po linie” w reż. Jamesa Mangolda.

Próba zmierzenia się ze stereotypem, iż istnieją sporty tradycyjnie kobiece i tradycyjnie męskie. Do zestawienia z „Billy Elliot” w reż. Stephena Daldry’ego, „Ich własna liga” w reż. Penny Marshall, „Za wszelką cenę” w reż. Clinta Eastwooda, „Murderball – gra o życie” w reż. Henry’ego Alexa Rubina i Dana Adama Shapiro.