Opis filmu

Impresja filmowa obrazująca drogę wielonarodowościowej grupy ludzi do obozu zagłady. Przez szparę wagonu wiozącego ich pociągu widać przepływający krajobraz. W środku słychać ciche modlitwy i rozmowy prowadzone w różnych językach. Czasem dochodzi płacz dziecka. Szpara wagonu nie jest na tyle duża, by zmieścił się w niej podany z zewnątrz bochenek chleba. Pozostaje tylko punktem widokowym.

(http://filmpolski.pl/fp/index.php?film=4218526)

Informacje o autorze filmu

Grzegorz Skurski (1939-2009)

Tadeusz Sobolewski w artykule „Zmarł Grzegorz Skurski” tak pisał o reżyserze filmu „Chleb”: „Amator życia. Niezwykła postać, bliska wielu ludziom z różnych środowisk. Reżyser dokumentalista, autor monodramów i słuchowisk radiowych, felietonista. Żadna z tych ról nie określa, kim był naprawdę. Sam siebie nazywał półżartem „najlepszym szoferem wśród reżyserów z racji stażu taksówkarskiego”. „Do tej pory – chwalił się – korzystam z opowieści, których przez dziesięć lat słuchałem zza kierownicy. Moje życie to ciągłe słuchanie i dosyć nieudolne przetwarzanie tego, co usłyszałem”.

(http://wyborcza.pl/1,75475,6574082,Zmarl_Grzegorz_Skurski_.html)

Film „Chleb” otrzymał w 2003 r. wyróżnienie na Warszawskim Festiwalu Filmów o Tematyce Żydowskiej.

Propozycje wykorzystania filmu podczas zajęć

Film można wykorzystać w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej na zajęciach:

• do dyspozycji wychowawcy,
• historii (szkoła ponadgimnazjalna),
• języka polskiego,
• wiedzy o kulturze (szkoła ponadgimnazjalna),
• religii,
• pozalekcyjnych (np. prowadzonych przez nauczyciela-bibliotekarza).

Tematy do dyskusji

• Jakie uczucia wywołuje film „Chleb”?
• Jak ten film został skonstruowany? Czy jest w nim akcja? Co składa się na ścieżkę dźwiękową filmu?
• Kim są bohaterowie filmu?
• Co możecie powiedzieć o sytuacji ludzi zamkniętych w wagonach? Co widzą? Co czują? Czego oczekują?
• Jaką rolę odgrywają nadzorcy?
• Co symbolizują wagony ukazane w filmie?
• Czy takie pociągi jeszcze jeżdżą? (Jeśli tak, to dlaczego nikt ich nie zatrzyma?)
• Która scena lub kadr filmu wydają Wam się szczególnie ważne?
• Jak interpretujecie zakończenie filmu? Co symbolizuje chleb? Co oznacza zmiana obrazu czarno-białego na kolorowy?
• Jakie ważne pytania warto postawić w związku z obejrzanym filmem?

Proponowane metody pracy

• korzystanie ze źródeł internetowych (np. wyjaśnienie pojęć: deportacja, Holocaust, Zagłada, eksterminacja, symbol, impresja filmowa);
• metoda hipotezy interpretacyjnej (uczniowie formułują problemy poruszane w filmie 
i krótko uzasadniają swoje propozycje; hipotezy zapisywane są na tablicy, a następnie weryfikowane przez klasę);
• elementy pogadanki heurystycznej, dyskusja;
• układanie pytań do filmu;
• analiza i interpretacja wybranych kadrów filmu;
• praca z tekstem poetyckim i biblijnym (w przypadku zajęć języka polskiego lub religii)
• omówienie wiersza Dana Pagisa (żydowskiego poety) „Zapisane ołówkiem w zamkniętym wagonie” w kontekście biblijnej historii o Kainie i Ablu);
• działania twórcze (np. namalowanie plakatu przedstawiającego przesłanie filmu, wyrażenie za pomocą wybranych ćwiczeń dramowych i teatralnych symboliki chleba).

Pobierz scenariusz w formacie .pdf