W jaki sposób bohaterowie filmu „Opowieści z Narnii” radzą sobie z trudnymi sytuacjami i wyzwaniami życia?

Danuta Górecka

Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego

Cele lekcji

Uczeń:

  • poznaje znaczenie wyrażeń TRUDNA SYTUACJA, WYZWANIE ŻYCIA
  • analizuje i ocenia postawy bohaterów filmu
  • zabiera głos w dyskusji
  • formułuje wnioski
  • prezentuje wyniki pracy grupy
  • tworzy opowiadanie
  • uczy się we współpracy

Czas pracy

2 lub 3 godziny lekcyjne

Środki dydaktyczne

  • materiały piśmiennicze (arkusze papieru, kolorowe mazaki)
  • dzbanki (lub inne pojemniki), karteczki z informacjami potrzebnymi do stworzenia opowiadania

Formy pracy

  • praca z całym zespołem klasowym,
  • praca w grupie

Metody pracy

  • elementy heurezy,
  • dyskusji,
  • metoda problemowa,
  • „fabuła z kubka”

Przebieg lekcji

Uczniowie obejrzeli film „Opowieści z Narnii”. Znają jego treść i przygody głównych bohaterów. Niektórzy zapewne przeczytali również książkę.

Przed przystąpieniem do omawiania filmu nauczyciel wyjaśnia uczniom temat lekcji, przedstawia cele zajęć. Trzeba więc wspólnie z klasą ustalić, czym są trudne sytuacje, czy często zdarzają się w życiu, jak na nie reagujemy. Warto w tym miejscu odwołać się konkretnych przykładów. Należy również podczas tej krótkiej wstępnej rozmowy wyjaśnić, na czym polegają wyzwania, jakie stawia przed ludźmi życie, zastanowić się, czy trudna sytuacja i wyzwania życia to podobne zjawiska.

(Ważne, aby dzieci uświadomiły sobie, że trudna sytuacja to najczęściej sytuacja dla nas nowa, stawiająca przed nami nowe wymagania, zmuszająca do wysiłku. Ponieważ jest nowa, nie wiemy, jak się zachować, jak poradzić sobie z komplikacjami – dotychczasowe schematy postępowania nie wystarczą. Wyzwanie, które stawia przed nami życie, to na ogół jakieś nowe i trudne zadanie, którego powinniśmy się podjąć.

W obu przypadkach odczuwamy niepokój, zdenerwowanie, lęk przed przyszłością, niepewność, silne napięcie, czasem nawet reagujemy agresywnie. Tego typu reakcje nazywa się stresem. Warto skorzystać ze „Słownika języka polskiego”, w którym uczniowie odnajdą wyjaśniania ważnych pojęć. Np.

trudność – to, co jest trudne, uciążliwe, czego przezwyciężenie wymaga trudu, wysiłku; zwykle w lm: przeciwności, przeszkody, komplikacje.[1]

Nauczyciel nawiązuje do filmu „Opowieści z Narnii”. Przypomina, że jego bohaterowie ciągle musieli radzić sobie z nowymi sytuacjami, pokonywać trudności, dorastać do zaskakujących wyzwań, a następnie prosi uczniów, aby przypomnieli sobie te sekwencje filmu, w których ukazano zmagania bohaterów z trudnościami życia i zatytułowali je.

(Uczniowie zgłaszają propozycje tytułów, które nauczyciel zapisuje na tablicy. W ten sposób powstaje lista trudnych sytuacji i wyzwań, z którymi musieli poradzić sobie bohaterowie filmu).’

Lista trudnych sytuacji i wyzwań życia

OPUSZCZENIE DOMU
PRZEBYWANIE W OBCYM, NIEPRZYJAZNYM MIEJSCU
KONFLIKTY MIĘDZY RODZEŃSTWEM
KŁOPOTY ŁUCJI
ROZTERKI PANA TUMNUSA
ZDRADA EDMUNDA
UTRATA BRATA
UCIECZKA PRZED CZAROWNICĄ
NOWE ZADANIA W OBOZIE ASLANA
ODEJŚCIE ASLANA
DOWODZENIE ARMIĄ
WALKA Z BIAŁĄ CZAROWNICĄ

PRZYJĘCIE KORONY

Kiedy lista jest już gotowa i omówiona, nauczyciel dzieli klasę na sześć małych grup, rozdaje młodzieży arkusze papieru i mazaki. Najlepiej, aby w każdym zespole pracowało pięć osób. Każda grupa wybiera sobie jakąś trudną sytuację (lub wyzwanie) i rozwiązuje zadanie, stosując się do poleceń zawartych w instrukcji przygotowanej przez nauczyciela. Ważne jest, aby każda grupa zastanawiała się nad inną sytuacją.


Instrukcja dla grupy
Zastanówcie się w zespole nad następującymi zagadnieniami:
Dlaczego wybrana przez Was sytuacja (lub wyzwanie) jest trudna dla bohaterów?
Co odczuwali bohaterowie, gdy musieli zmierzyć się z trudnościami?
W jaki sposób sobie z nimi poradzili, jakie znaleźli rozwiązania?
Kiedy przedyskutujecie zagadnienia w zespole, odpowiedzi zapiszcie na plakacie,
a następnie wybierzcie osobę, która efekty Waszej pracy zaprezentuje całej klasie.
Pamiętajcie o zasadach pracy w grupie.
Nie zapominajcie o notatkach w zeszycie.
Życzę powodzenia.
Czas pracy – 20 minut.

Uczniowie w wyznaczonym miejscu zawieszają plakaty i prezentują wyniki pracy swoich zespołów. Pozostali uczniowie mogą te wypowiedzi uzupełniać, mają prawo zadawać pytania, prosić o dodatkowe wyjaśnienia.

Po prezentacji nauczyciel podsumowuje pracę zespołów, koncentrując się przede wszystkim na sposobach rozwiązywania trudnych sytuacji przez bohaterów „Opowieści z Narnii” (zapisanych na plakatach). Następnie prosi uczniów, aby przypomnieli sobie raz jeszcze przygody Piotra, Zuzanny, Edmunda oraz Łucji, a następnie stworzyli wspólnie listę niezbędnych zachowań i sposobów postępowania, do których warto odwołać się, by poradzić sobie w trudnej dla siebie sytuacji.

(Uczniowie zgłaszają propozycje rozwiązań, nauczyciel zapisuje je na tablicy. W ten sposób powstaje lista sposobów pokonywania trudności).

W jaki sposób można radzić sobie

z trudnościami życia?

 

WARTO SKORZYSTAĆ Z POMOCY INNYCH
DOBRZE JEST OTRZYMAĆ WSPARCIE RODZINY
W PRZYPADKU GRUPY – ZACHOWAĆ SOLIDARNOŚĆ
OPANOWAĆ NEGATYWNE EMOCJE
TRZEBA BYĆ ODWAŻNYM
NIE BAĆ SIĘ RYZYKA
NIE PODDAWAĆ SIĘ
WIERZYĆ W SIEBIE I W SWOJE MOŻLIWOŚCI
TRZEBA DOBRZE ROZPOZNAĆ SYTUACJĘ
NALEŻY PRZYZNAĆ SIĘ DO BŁĘDÓW
NIE ROZPAMIĘTYWAĆ PRZESZŁOŚCI
BYĆ GOTOWYM DO ZMIANY
ZAWSZE STAĆ PO STRONIE DOBRA
TRZEBA SZUKAĆ POROZUMIENIA Z INNYMI, USTĄPIĆ, GDY TO KONIECZNE
WIERZYĆ W SWOJE SZCZĘCIE, ZAISTNIENIE SZCZĘŚLIWYCH OKOLICZNOŚCI

MYŚLEĆ NIESCHEMATYCZNIE, BYĆ POMYSŁOWYM

W tej części lekcji nauczyciel może poprosić uczniów, aby opowiedzieli o swoich doświadczeniach związanych z trudną sytuacją czy wyzwaniem. Ważna w tych opowieściach jest nie tylko trudność, którą trzeba pokonać, ale również sposób, w jaki sobie radzimy z różnego rodzaju komplikacjami losu. Wypowiedzi uczniów na pewno wzbogacą listę W jaki sposób można radzić sobie z trudnościami życia?

Nauczyciel przystępuje do podsumowania tej części zajęć – zadaje uczniom pytanie:
Opowiesci z Narnii 03Życie zmusza człowieka do ciągłego pokonywania trudności i podejmowania nowych wyzwań. Jakie korzyści wynikają z tych niełatwych doświadczeń?

Odpowiedzi uczniów:
Opowiesci z Narnii 04
Lepiej poznajemy siebie (swoje zalety i słabości).
Odkrywamy swoje możliwości.
Zdobywamy doświadczenie życiowe.
Możemy przeżyć niezapomnianą przygodę.
Nawiązujemy więzi z innymi.
Stajemy się silniejsi, odporniejsi.
Uczymy się odpowiedzialności za swoje czyny.
Stajemy się samodzielni.

Uczymy się panować nad swoimi emocjami.

(Uczniowie zapisują odpowiedzi do zeszytów)

Jeżeli można przeznaczyć więcej czasu na pracę nad „Opowieściami z Narnii” warto zaproponować uczniom do wykonania dodatkowe zadanie oparte na metodzie fabuła „z kubka”.

Fabuła „z kubka” to metoda, dzięki której można zachęcić ucznia do twórczej pracy np. do stworzenia opowiadania. Do przeprowadzenia zajęć tym sposobem potrzebne są pojemniki (kubki, dzbanuszki, pudełka), w których znajdują się kartki z informacjami składającymi się na ogólny plan opowiadania. Uczniowie po kolei losują kartki ze wskazówkami, które należy uwzględnić w opowiadaniu. W przypadku prezentowanej lekcji kartki z pojemnika wyciągają przedstawiciele wcześniej utworzonych grup. Następnie uczniowie tworzą w swoich grupach historie oparte na ogólnym planie skonstruowanym na podstawie wylosowanych informacji. Po skończonej pracy w grupach opowiadania są prezentowane całej klasie, wszystkie są krótko komentowane przez nauczyciela i nagradzane oklaskami. Można je później przepisać na komputerze, wzbogacić ilustracjami i wyeksponować w klasie

Instrukcja dla grup

 

Waszym zadaniem będzie napisanie krótkiego opowiadania, w którym bohater musi zmierzyć się z trudną sytuacją lub trudnym wyzwaniem.
Przedstawiciele grup wylosują ze dzbanków, znajdujących się na stole, informacje, które posłużą Wam do stworzenia planu opowiadania. Pamiętajcie:

  • opowiadanie tworzycie w grupie,
  • nadajecie mu tytuł,
  • wykorzystujecie w nim wszystkie informacje znajdujące na kartkach,
  • akcję opowiadania osadzacie w Narnii,
  • czas Waszej pracy – 25 minut.

Życzę powodzenia!

  1. BOHATER? Opowiesci z Narnii 06
    Pan Bóbr
    Faun
    Centaur
    Lis
    Wilk
    Pani Bobrowa
  2. JAKĄ TRUDNOŚĆ NAPOTKA? Opowiesci z Narnii 07
    zgubi coś cennego
    zabłądzi
    by zostać dyplomatą, musi szybko opanować obcy język
    na prośbę Królowej Łucji musi przygotować ważną uroczystość
    straci źródło swojego utrzymania
    spotka go coś przykrego, np. zachoruje
  3. CO PRZEŻYWA BOHATER? Opowiesci z Narnii 08
    jest bardzo zmartwiony
    denerwuje się
    czuje się niepewnie
    jest zdezorientowany
    jest niespokojny
    boi się
  4. JAK PORADZI SOBIE BOHATER? Opowiesci z Narnii 09
    pomogą mu inni
    zachowa się bardzo odważnie
    wykaże się pomysłowością
    przyjmie wsparcie rodziny
    nie straci zimnej krwi, opanuje negatywne emocje
    zaryzykuje i …
  5. JAK ZAKOŃCZY SIĘ TA HISTORIA? Opowiesci z Narnii 10
    znajdzie nowych przyjaciół
    uwierzy w swoje możliwości
    zdobędzie cenne doświadczenie
    nauczy się czegoś nowego
    pozna swoje dobre i złe strony
    stanie się silniejszy

Zamykając zajęcia, nauczyciel dziękuje dzieciom za pracę na lekcji, wyróżnia uczniów szczególnie aktywnych (np. wystawiając im oceny) i objaśnia pracę domową. Warto również wygospodarować kilka minut na refleksję dotyczącą zajęć. Zachęcić uczniów, aby sami ocenili swoją pracę, atmosferę panującą na lekcji, wskazali pozytywne i negatywne strony zajęć, zaproponowali zmiany, które pozwolą klasie w przyszłości lepiej uczyć się.

Przypisy;

[1] Słownik języka polskiego (pod red. prof. Mieczysława Szymczyka), PWN Warszawa 1981.

Praca domowa

  1. W filmie pojawiają się wypowiedzi, które mają charakter sentencji (złotych myśli). Napiszcie krótkie opowiadanie zaczynające się od słów: Warto mieć oczy szeroko otwarte… lub Co było, minęło. Nie ma potrzeby wracać do rzeczy przeszłych…
  2. Zastanówcie się, w jaki sposób pobyt Łucji, Piotra, Zuzanny lub Edmunda w Narnii mógł wpłynąć na ich dalsze życie. Wybierzcie sobie jednego z bohaterów i napiszcie o tym. Może to być opowiadanie o dalszych losach postaci, list bohatera pisany po latach do przyjaciela (przyjaciółki), jedna z kartek pamiętnika.

Załączniki

Załącznik

ZASADY PRACY W GRUPIE

NAJEFEKTYWNIEJ PRACUJE SIĘ W ZESPOLE 5 OSÓB

  • Wybierzcie spośród siebie LIDERA, SEKRETARZA oraz SPRAWOZDAWCĘ.
  • Pamiętajcie, że LIDER kieruje pracą grupy, organizuje ją, a nie przewodzi, zwłaszcza nie dominuje, nie narzuca swoich poglądów, dba, by wszyscy mogli się wypowiedzieć, ale nie na raz, więc ustala, kto w danej chwili mówi.LIDER dba też o to, by wszyscy pracowali, by każdy miał udział w rozwiązywaniu zadania, pilnuje, aby grupa pracowała nad zadaniem – tematem, a nie poświęcała uwagi kwestiom ubocznym, nieistotnym dla osiągnięcia celu.
  • SEKRETARZ – pilnuje, by nie umknęły uwadze i pamięci ciekawe pomysły zgłaszane w czasie pracy nad rozwiązaniem problemu.
  • SPRAWOZDAWCA – stara się wyławiać w trakcie pracy zespołu ważne ustalenia, uzgadnia z grupą stanowisko – rezultat pracy, przedstawia efekt pracy zespołu publicznie.
  • KAŻDY CZŁONEK ZESPOŁU – stara się pracować intensywnie, na miarę swoich możliwości, ale z dbałością o wspólny udział w osiągnięciu celu; uważnie słucha, co mają inni do powiedzenia, nie przerywa wypowiedzi kolegów, czeka na swoją kolej w zgłaszaniu pomysłów i spostrzeżeń.

UWAGA !
Ważne, by na kolejnych lekcjach, podczas których młodzież pracuje w grupach, role odgrywane w zespole zmieniały się. Niech każdy uczeń ma szansę sprawdzenia swoich możliwości

tytuł: „Opowieści z Narnii”
gatunek: familijny, fantasy
reżyseria: Andrew Adamson
produkcja: USA , Wielka Brytania
rok prod.: 2005
Wróć do wyszukiwania