Hair (1979)

Katarzyna Kubacka, Jacek Nowakowski, Maria Przychodniak (uwagi metodyczne), Dorota Gołębiowska (związek z podstawą programową)

Reż. Milos Forman

Krótka informacja o filmie

Najwybitniejsze antywojenne dzieło okresu kontestacji. Kultowy film pokolenia dzieci kwiatów przemawia do kolejnych odbiorców propagując wartości, które dla wielu nigdy nie stracą na aktualności. Musicalowa oprawa filmu oraz ponadczasowy wydźwięk sprawi, że i współczesna młodzież uwierzy w „siłę kwiatów”!

Związki z podstawą programową

Język polski

Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń:

  • Prezentuje własne przeżycia wynikające z kontaktu z dziełem sztuki;
  • Określa problematykę utworu;
  • Wskazuje zastosowane w utworze środki wyrazu artystycznego i ich funkcje;
  • Rozpoznaje w utworze sposoby kreowania świata przedstawionego i bohatera – narracja, fabuła, akcja;
  • Wykorzystuje w interpretacji elementy znaczące dla odczytania sensu utworu (np. słowa-klucze, wyznaczniki kompozycji);
  • Wykorzystuje w interpretacji utworu konteksty (np. literackie, kulturowe, filozoficzne, religijne).

Wartości i wartościowanie. Uczeń:

  • Dostrzega obecne w (…) tekstach kultury wartości narodowe i uniwersalne;
  • Dostrzega w świecie konflikty wartości oraz rozumie źródła tych konfliktów.

Świadomość językowa. Uczeń:

  • Operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych (na tym etapie rozwijanym i koncentrującym się przede wszystkim wokół tematów: Polska, Europa, świat – współczesność i przeszłość; kultura, cywilizacja, polityka).

Zakres rozszerzony:

Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń:

  • Wskazuje związki między różnymi aspektami utworu (estetycznym, etycznym i poznawczym);
  • Rozpoznaje aluzje literackie i symbole kulturowe (np. biblijne, romantyczne) oraz ich funkcję ideową i kompozycyjną, a także znaki tradycji.

Historia

Świat po II wojnie światowej. Uczeń:

  • Charakteryzuje konflikty zimnej wojny, w tym wojny w Korei, Wietnamie i Afganistanie oraz kryzys kubański, uwzględniając rolę ONZ.

Przemiany cywilizacyjne w drugiej połowie XX w. Uczeń:

  • Charakteryzuje zjawisko kontrkultury i ruchy młodzieżowe w kulturze zachodniej.

Wiedza o społeczeństwie

Kultura i pluralizm kulturowy. Uczeń:

  • Rozpoznaje najważniejsze cechy kultury wskazanej społeczności;
  • Charakteryzuje subkultury młodzieżowe (…).

Rozwój zainteresowań i pożądanych umiejętności uczniów

TAK NIE
Praca z filmem stwarza możliwości rozwoju kompetencji kluczowych uczniów x
Film motywuje uczniów do samodzielnego uczenia się i poznawania x
Film sprzyja rozwojowi wyobraźni uczniów x
Film inspiruje do wykorzystania niestandardowych i oryginalnych metod pracy z uczniami x
Film pozwala zaprojektować cykl zajęć wokół przedstawionego problemu x
Film zawiera sceny przemocy x
Film zawiera sceny erotyczne x
Projekcja filmu musi być poprzedzona zajęciami wprowadzającymi x
Analiza filmu wymaga obecności na zajęciach specjalisty (psychologa, pedagoga, innych) x

Pomysły na zajęcia filmowe, proponowane metody pracy z filmem

Mapa myśli, dyskusja, pogadanka wprowadzająca.

Film pokazuje postawy młodych ludzi, ich bunt wobec rzeczywistości i konsekwencje tego buntu. Dlatego wart jest pokazania młodemu człowiekowi. Poprzez gatunek i niezwykłą część muzyczną ciekawie prowadzi widza do różnych głębokich refleksji związanych z wyborem drogi życiowej. Ma również ogromne walory wychowawcze.

Tropy interpretacyjne, w tym zagadnienia filmoznawcze

„Hair” jako film łączący kilka zasadniczych zagadnień związanych nie tylko z historią kina, ale i kulturą.

W „Hair” jest dostrzegalny dystans do wydarzeń i epoki, zgodny z musicalową konwencją. W czasach współczesnych piosenki z musicalu trafiły nawet do dyskotek, przypominając, że dawną kontrkulturę pochłonęła, jak wszystko, popkultura.

Filmowy musical, który odmienił ten gatunek, podobnie jak np. „Cały ten jazz” czy „Kabaret” w reż. Boba Fose’a, będąc wypowiedzią serio.

Filmowy przyczynek do nostalgicznego obrazu kontrkultury.

Opis sytuacji politycznej w 1968 roku w USA i Europie.

Rewolucja obyczajowa i odkrywanie odrębności młodości. Zbuntowane oblicze kontrkultury, kwestionujące porządek klasowy i kulturowy, niesprzyjający realizacji życiowych marzeń ludzi, zwłaszcza z niższych warstw społecznych. Dzieci – kwiaty i ich filozofia życiowa

Protest młodzieży przeciwko udziałowi Ameryki w wojnie w Wietnamie, bunt hippisów szokujących nowym, upowszechniającym się stylem życia, krytyka polityki i wojska w połączeniu z dynamiczną muzyką rockową widomym znakiem przemian w kulturze kraju.

Zderzenie jednostki i społeczeństwa, które próbuje ją zunifikować, ograniczać, zniewolić. Młodzieńcze doświadczenia Formana – obywatela Czech, kraju bloku komunistycznego.

Uniwersalny wymiar filmu skierowany na każdą formę zbiorowego myślenia, niszczącą indywidualizm, nie tylko sprzeciw wobec komunistycznej ideologii.

Problem konfliktu pokoleń, nasilającego się zwykle w dobie intensywnych przemian obyczajowych i kulturowych. Porzucenie mieszczańskiego domu i jego zasad przez kontestatorów. Protest Jeannie, nastoletniej córki państwa Tyne.

Tragikomiczny wizerunek człowieka, który próbuje przystosować się do panujących warunków i okoliczności społeczno-politycznych. Filmy Formana z lat 60., zrealizowane przed wyjazdem do USA: „Czarny Piotruś”, „Miłość blondynki”, „Pali się, moja panno”.

Musical jako gatunek filmowy. Konwencja musicalu estetyczną barierą przed potencjalnym patosem. Dystans do wydarzeń i epoki.

Filmowa adaptacja scenicznego musicalu jako typowy zabieg intertekstualny w kinie amerykańskim. Podstawa filmu – musical broadwayowski z 1967 roku pod tym samym tytułem. Pierwowzór Gerome’a Ragniego, Jamesa Rado i Galta MacDermota.

Obecne w filmie motywy funkcjonujące w kulturze

Oblicza amerykańskiego kina kontestacji i ich bohater. „Absolwent” w reż. Mike’a Nicholsa (naiwny indywidualista), „Zabriskie Point” w reż. Micheangelo Antonioniego (szybkie dojrzewanie pod wpływem dramatycznych wydarzeń), „Ostatnie zadanie” w reż. Hala Ashby’iego (bolesna samoświadomość), „Pięć łatwych utworów” w reż. Mike’a Nicholsa (zachowania ucieczkowe), „Swobodny jeździec” w reż. Denisa Hoopera i „Jeremiah Johnson” w reż. Sydneya Pollacka (smakowanie wolności), „Nocny kowboj” w reż. Johna Schlesingera (samotność, doświadczenie outsidera), francuska i angielska Nowa Fala.

Typowy film Milosa Formana z bohaterem-nonkonformistą (Patrz także: „Lot nad Kukułczym Gniazdem”, „Człowiek z Księżyca”, „Amadeusz”, itd.).

Pani z Ukrainy (2002)
tytuł: „Hair”
gatunek: musical
reżyseria: Milos Forman
scenariusz: Michael Weller
zdjęcia: Miroslav Ondříček
obsada: John Savage (Claude Hooper Bukowski), Treat Williams (George Berger), Beverly D’Angelo (Sheila Franklin), Annie Golden (Jeannie Ryan) Muzyka: James Rado, Gerome Ragni, Galt MacDermot
produkcja: USA
rok prod.: 1979
dystrybutor w Polsce: Vivarto
czas trwania: 121 min.
film od lat: 13 lat
Wróć do wyszukiwania